RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Etnahrafija
Kantekstny tłumačalny słoŭnik
Hać
 
(Грэбля)
Darožnaje zbudavannie, šlach, prakładzieny ŭ nizkim, bałocistym miescy. Asnovu prasciejšaj H. składaŭ nascił z hałla. Pry bolšym hruntoŭnym budaŭnictvie hałlo i chmyzniak kłałi viazankami (fašynami), zabivałi kałami i prysypałi ziamloju; paabapał kapałi kanavy, jakija vykonvałi miełijaracyjnuju rolu. Padnožža schiłaŭ H. niaredka ŭmacoŭvałi platniom, abkładvałi dziornam. Pry budaŭnictvie vykarystoŭvałi i biarviennie; z hetaj metaj na bałocisty hrunt udoŭž šlachukłałi toŭstyja łihary, a navierch upopierak – sucelnym nasciłam bolš tonki kruhlak ci brusy (dyłi). Kožnaje bierviano nasciłu zamacoŭvałi kałkami praz adtułinu, vydzieŭbanuju dołatam. Niaredka pavierch nasciłu z biarviennia kłałi chmyzniak, prysypałi jaho ziamloju. Na bałocistych miascinach H. budavałi zimoj; na dryhvianistych bałotach zamiest H. ŭzvodziłi masty na palach, što ŭzvyšałisia na 20 – 50 sm nad bałotam. H. adyhryvałi važnuju rolu ŭ haspadarčym žycci i kulturna-ekanam. znosinach pamiž nasielenymi punktami i rehijonami. U siaredzinie 19 st. ŭ Minskaj hub. Tolki na paštovych i vajenna-handlovych darohach (daŭžynia ich składała 3912 viorst, ci 4146 km) nałičvałasia 420 mastoŭ i 1522 H. Na Palessi hetyja pakazčyki byłi ŭdvaja bolšyja; pa nieabsiažnych bałotach H. ciahnułisia časam na dziesiatki viorst. Takija H. złučałi, u pryvatnasci, Aziarany z Toniežam, Aziarany z Dziakavičami (Mazyrski pav.), Zdzitaŭ z Chomskam i z Drahičynam (Brescki pav.) i inš. Viasnoj mnohija H. zataplałisia i razmyvałisia, kožny raz ich davodziłasia ŭznaŭlać. Jazda pa H. była ryzykoŭnaj. Z ustalavanniem industryjalnych form darožnaha budaŭnictva i paŭsiudnaj miełijaracyjaj H. straciłi praktyčnaje značennie.
Гаць. Вёска Шапчыцы Рагачоўскага ўезда. 1903.
Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл.
2009–2020. Biełaruś, Miensk.