RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Etnahrafija
Kantekstny tłumačalny słoŭnik
Darennie
 
(Абдорванне, Надзяленне)
Viasielny abrad, jaki vykrnvajecca na praciahu ŭsiaho viasiełla, pačynajučy ad zapoin. Asnoŭnyja vidy: abmien padarunkami pamiž niaviestkaj i žanichom i ich svajakami (aznačaje jadnannie maładych i ich rodaŭ); D. radnioj i susiedziami maładym u čas padziełu karavaja (vynik zachavannia reštkaŭ rodavaha pobytu); D. žanichom drobnych padarunkaŭ niaviečcie, jaje maci, bratam, siostram (zviazana z reštkami staraž. Elemientaŭ formy šlubu pry dapamozie kupłi – prodažu); abdorvannie maładoj pasla pierajezdu ŭ dom maładoha ŭsioj jaho radni. Apošni rytuał uznik pazniej, kałi dary maładoha jak svojeasabłivy vykup maładoj straciłi sens; pa anałohii hety vid D. pieraniesieny na maładoha i jaho svajakoŭ. Ad maładoj patrabavałasia asabłiva viałikaja kolkasć daroŭ, tamu joj rychtavałi ich z dziacinstva, dapamahałi svajaki. Padarunki (lon, voŭna, matki nitak, pałatno i inš.), jakija ŭvachodziłi ŭ prydanaje, niaviesta atrymłivała ad svajakoŭ i susiedziaŭ pry zaprašenni ich na viasiełle. U čas zapoin i zaručyn niaviesta abdorvała svatoŭ žanicha ručnikami, chustkami i inš.; svaty davałi joj krychu hrošaj, stužki inš. Na viasiełłi maładych abdorvałi niekalki razoŭ kožnaha paasobku albo razam. Padarunki zvyčajna kłałi na zasłanaje ručnikom vieka ad dziažy (pazniej – na talerku), pastaŭlenaje na stale pierad maładymi. Niaredka błizkaja radnia daryła maładym žyviołu, ziernie, haspadarčyja rečy i inš. Asoba, jakaja daryła, nazyvała daronuju reč, vykazvała dobraje pažadannie maładym i vypivała čarku. U bieł. viasiełłi josć viałikaja kolkasć spiecyjalnych pažadanniaŭ, jakija vykazvałisia ŭ čas D. asobnymi formułami, zvyčajna ŭ ryfmavanaj formie. U piesniach D. i formułach-pažadanniach zmiaščajucca taksama pahrozy, praklony tamu, chto nie strymaje svajho słova (“nie addasi – vaŭki zjaduć”; “zviarjo pazjadaje”, “pa lasach pazbiahaje” i h. d.). Maładyja ŭ svaju čarhu žadałi tym, chto doryć, kab ich dar kampiensavaŭsia “ŭ chlavočku-vołikami, u stajency – konikami, u sadočku pčołkami, a ŭ pasciełi – žonkaju” i inš. Sučasnaje bieł. viasiełle ŭ svajoj asnovie zachavała lepšyja nar. tradycyi D.
Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл.
2009–2020. Biełaruś, Miensk.