RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Etnahrafija
Kantekstny tłumačalny słoŭnik
Žłob1
Typ biełaruskaha narodnaha lalečnaha teatra batlejka. Byŭ pašyrany ŭ asn. na Viciebščynie ŭ 17 – pač. 19 st. Spałučaŭ statyčnuju lalečnuju panaramu z ruchomym teatram cieniaŭ. Pakazy zvyčajna byłi zviazany z rełihijnym sviatam naradžennia Chrysta i adbyvałisia u čas kalad (žłobam na Viciebščynie nazyvałi jasłi dla karmlennia žyvioły; pavodle rełihijnaha mifa, Chrystos u čas pakłaniennia vieščunoŭ lažaŭ u jaslach). Zniežnie Ž. nahadvaŭ makiet 2-jarusnaj 3 – kupalnaj carkvy. Nižni jarus mieŭ 3 nišy – addzialenni. U siaredniaj (kampazicyja z nieruchomych lalek – scena “Pakłaniennie vieščunoŭ”), jakaja mieła šklanyja dzviercy, u čas pakazu zapalvałi sviečku i statyčnaja lalečnaja mizanscena adlustroŭvałasia na zadniaj lustranoj sciency. Addzialenni, dzie adbyvałasia dziejannie (vierchni jarus i bakavyja nišy nižniaha), zaklejvałisia pramaslenaj papieraj – ekranami, za jakimi staviłi viartuški (ruchało ich ciapło ad zapalenaj sviečki abo batlejščyk). U nižniaj častcy jaje zamacoŭvałisia płoskija, vyrazanyja z blachi abo kartonu, fihurki piersanažaŭ, jakija ad sviatła zapalenaj sviečki davałi na ekranie adbitak ruchomych cieniaŭ – siłuetaŭ. Dzieju kamienciravaŭ sam batlejščyk abo supravadžałi adpaviednyja nadpisy. U Ž. vykonvałisia sceny “Ucioki ŭ Jehipiet”, “Pachod cara Irada”, “Padarožža vieščunoŭ u Ijerusałim”. Pakazy supravadžałisia spiavanniem psałmoŭ i kantaŭ.
Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл.
2009–2020. Biełaruś, Miensk.