|
РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ
|
|
Вобразы мілыя роднага краю,
Смутак і радасьць мая!..
Якуб Колас
|
|
|
|
|
|
|
Ліра колавая
(Бандура,
Кобза,
Лера,
Рэля,
Старэцкая скрыпка)
|
Народны струнны фрыкцыйны музычны інструмент. Іншыя нар. назвы – лера, рэля, на бел.-укр. Парубежжы таксама кобза, бандура, на Чэрвеньшчыне – старэцкая скрыпка. Мае драўляны рэзанансавы корпус разнастайнай формы (прамавугольнай, авальнай, скрыпічнай, гітарнай), кароткую шыйку з калкамі, 3 – 4-жыльныя або вераўчаныя струны (з іх 1 – 2 сярэднія служаць для выканання мелодыі, 2 крайнія – бурдонныя), ад 4 – 5 да 13 клавішаў. Гук здабываецца трэннем па струнах драўлянага кола, якое прыводзіцца ў рух ручкай; вышыня гуку змяняецца пры дапамозе клавішаў. Гукарад Л. дыятанічны рознага дыяпазону, гучанне манатоннае, жаласлівае, крыху гугнявае. Інструмент з’явіўся на Беларусі на мяжы 16 17 ст. і быў звязаны з побытам лірнікаў. Пад акампанемент Л. яны спявалі пераважна духоўныя вершы, гіст. і павучальна – бытавыя песні, часам жартоўныя, зрэдку выконвалі танцавальныя мелодыі. Выйшла з ужытку Л. ў 1930-40-я г. У наш час удасканаленая Л. выкарыстоўваецца ў нар. аркестрах, ансамблях нар. музыкі і інш.
|
|
|
Крыніца:
Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575
с.: іл.
|
|
2009–2020. Беларусь, Менск.
|
|
|