 |
RODNYJA VOBRAZY
|
|
Vobrazy miłyja rodnaha kraju,
Smutak i radaść maja!..
Jakub Kołas
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Muzyka
(Скамарох)
|
|
Narodny skrypač na Viciebščynie. Nazyvałi taksama skamaroch (Mahiloŭščyna). U kancy 19 – pač. 20 st. nazva M. pierajšła na harmanista. Z 16 st. M. zajmaje prykmietnaje miesca ŭ hramadskim žycci naroda, zadavalniajučy jaho duchoŭnyja patreby. Biez M. nie abychodziłisia mnohija kalandarna – ziemlarobčyja i siamiejnyja sviaty, kirmašy, ihryščy, viačorki, biasiedy. Na ich M. ihraŭ soła abo razam z inš. Muzykantami ŭ ansambłi, turavaŭ spievam. Repiertuar M. vyłučaŭsia asabłivym bahacciem, uklučajučy hukavyjaŭlenčyja i impravizavanyja, piesiennyja, tancavalnyja i maršavyja najhryšy va ŭsioj raznastajnasci ich vobrazna – emacyjanalnaha i stylavoha zmiestu. Zhodna nar. ŭjaŭlenniu, sapraŭdnym, “pryrodnym” M. moža być tolki toj, chto pradaŭ svaju dušu djabłu, jak i daŭ jamu nadzvyčajnuju siłu ŭzdziejannia na ŭvieś navakolny sviet. Na praciahu ŭsiaho žyccia M. vykazvaŭ vyklučnuju addanasć svajmu instrumientu i muzyčnaj spravie. Tamu nievypadkova ŭ mnohich miascovasciach Biełarusi pasla smierci M. razam z im u trunu kładuć skrypku. Mastactva ihry na joj M. pierajmaŭ pa tradycyi ŭ siami, spascihaŭ samavukam (“sam praz siabie”) abo ad słavutaha “majstra”, jaki niaredka byŭ zasnavalnikam miascovaj vakalnickaj škoły. Viaskovy M. vioŭ i haspadarku, bo adnym “muzykarstvam” nie moh zabiaspiečyć siamju. Adnosiny adnaviaskoŭcaŭ da M. byłi dvajakija: z adnaho boku, narod łičyŭ, što “z muzyki chleb nieviałiki”, “muzyka i dudar – nieviałiki haspadar”; z druhoha boku – bačyŭ u im nośbita radasci i viesiałosci, vyraznika pačucciaŭ i dumak naroda. Pra M. skałdzieny padanni, kazki, piesni, zahadki. Rola M. ŭ značnaj stupieni zachoŭvajecca ŭ pobycie sučasnaj vioski.
|
|
|
Krynica:
Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575
с.: іл.
|
|
|
2009–2020. Biełaruś, Miensk.
|
|
|
