РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Чырвоная кніга Беларусі
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Вялікая начніца
 
Паходжаньне: Myotis myotis Borkh., 1797)
Атрад Рукакрылыя (Chiroptera), сямейства Гладканосыя (Vespertilionidae)
 
Статус. III катэгорыя. Рэдкі пералётны від.
 
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з 5 відаў роду начніц у фауне Беларусі і з 11 у фауне Заходняй Эўропы.
 
Кароткае апісанне. Самая вялікая з начніц у Беларусі. Даўжыня цела да 68 мм. Размах крылаў крыху большы, чым у шпака. Афарбоўка спіны дымчата-шэрая з аліўкава-карычневым адценнем. Брушка брудна-белаватае або белавата-палевае. Асновы валасоў аспідна-бурыя. Вушы адносна шырокія, доўгія, прыкметна звужаныя да верхавіны. Прамы казялок крыху не даходзіць да сярэдзіны вуха [1].
 
Пашырэнне. Паўднёвая і Заходняя Эўропа, Паўночная Афрыка. Паўночна-ўсходняя мяжа пашырэння віду праходзіць па тэрыторыі Беларусі.
 
Месцы пражывання. Гарышчы, вышкі і нішы драўляных будынкаў.
 
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. За апошнія 60 гадоў адзначана 5 сустрэч начніцы вялікай у Белавежскай пушчы, ваколіцах Горадні і Пінска. Апошні раз была адзначана летам 1970 г. ў паддашку старой царквы недалёка ад Пінска [2].
 
Асноўныя абмежавальныя фактары. Магчыма, скарачэнне кармавой базы (колькасці насякомых) у выніку прымянення пестыцыдаў.
 
Асаблівасці біялогіі. У летніх сховішчах (на гарышчах, вышках, у нішах, пячорах) паяўляецца ў канцы красавіка - пачатку траўня. Вылятае карміцца ў глыбокім змроку і на світанні. Палюе на буйных лускакрылых, хрушчоў і іншых жукоў над паверхняй вадаёмаў, каля крон дрэў. У канцы траўня - сярэдзіне чэрвеня нараджае 1 дзіцяня. Дарослыя самцы ў перыяд размнажэння ў калоніях самак не трапляюцца. У канцы жніўня-верасні мігрыруе ў Заходнюю Эўропу, дзе на зімоўцы адзначаны вялікія мяшаныя згуртаванні гэтага віду [2].
 
Развядзенне. Звестак няма.
 
Прынятыя меры аховы. Адлоў і адстрэл у Беларусі забаронены [3].
 
Неабходныя меры аховы. Прапаганда аховы рукакрылых і іх сховішчаў. Выяўленне новых месцаў пражывання, вывучэнне біялогіі і экалогіі віду.
Крыніца:
2009–2022. Беларусь, Менск.