РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Алена Масла
Даведка
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Таямніца закінутай хаты
Украдзеная казка
Музыка крыштальнага саду
Дрэва, якое расказвала казкі
Ганарлівыя ружы
Воблачка
Пых і Пух
Зорачка
Будзільнік
Як гара чалавека ратавала
Цудадзейныя лекі
Нядбайная гаспадыня
Лагодны воўк
Сапраўдны Правіцель
Таямніца закінутай хаты
Пакінутае дзіця
УКРАДЗЕНАЯ КАЗКА
        
УКРАДЗЕНАЯ КАЗКА

        
        Жыў-быў казачнік. Вольны, як вецер, гуляў ён па свеце, казкі ў мех збіраў. Ідзе лесам – сярод дрэў казку знойдзе, полем – у травах адшукае. Птушак, звяроў паслухае – пад завязку казак у мяху. А з людзьмі пагамоніць – гісторый адразу цэлы воз. Казкі – яны ж па ўсім свеце рассыпаны, у кожнай дробязі схаваны. Іх толькі разгледзець трэба ўмець. І пачуць.
        Для добрага казачніка гэта работа звыклая. Не сказаць каб лёгкая. Ого, як старацца трэба, каб сапраўдную казку сустрэць! Найперш – ніколі не гараваць, што памалу расцеш, як, бывае, дружа, і ты гаруеш. Казкі найбольш дзяцей любяць. І дарослых, якія не баяцца дзецьмі заставацца, светам любавацца, быццам толькі-толькі нарадзіліся. Вось да іх і трапляюць самыя лепшыя казкі. Нават дадумваць нічога не трэба. Махнуў чароўнай чарацінкай – і знойдзеная казка сама па сабе ў кніжку запісваецца.
        А казачнік, пра якога мы раскажам, быў добры. Шчыры, лагодны, таварыскі, даверлівы. Як дзіця. І казкі самі да яго ў мех сыпаліся. Так, як і тым пагожым ранкам, калі казачнік лугам ішоў. Адкуль ні вазьміся на чыстым небе – хмара. І такі дождж з яе лінуў! Кароткі, на пару хвілін. А спорны – да ніткі прамачыў казачніка. Ізноў заззяла сонейка на небе, дыяментамі рассыпалася ў мокрай траве вясёлка. Спыніўся казачнік і мяркуе, дзе б абсушыцца. А з мокрага меха «ха-ха» ды «хі-хі-хі». Гэта казка з дажджом у яго мех сцякла. Ладненькая, кучаравенькая.
        – Прывітанне, – кажа, – я Воблачка!
        – Ды я цябе ўсё жыццё шукаў! – усклікнуў казачнік.– Так карцела расказаць, як на небе аблокам жывецца! Адкуль дождж бярэцца, як вясёлка нараджаецца, як аблокі па небе вандруюць, як радуюцца і смуткуюць... Так і казку назавём – Воблачка!
        Воблачка радасна заківала галавой, бо трапіць у добрыя рукі для казкі – шчасце не меншае, чым казачніку знайсці яе. А гэты з першага погляду адгадаў, пра што яна. Значыць, і пераказаць людзям зможа як належыць.
        Дастаў казачнік чароўную чарацінку, толькі сабраўся ёй махнуць, як чуе:
        – Прывітанне, дружа!
        Ідзе лугам да яго даўні сябра. Пабачыў ён Воблачка – і знямеў. Ён таксама казкі збіраў, таму добрую ад дрэннай адрозніць мог злёту.
        – Дзе, – пытае, – знайшоў?
        – Ды тут, на лузе, – не таіцца наш казачнік і пачынае апавядаць казку складна, ладна. Слоўца ў слоўца яна знітавалася за лічаныя хвіліны.
        Слухае прыяцель казку, і крыўдна яму робіцца. На досвітку ён на гэты луг прыйшоў, ногі стаптаў, кожнай красцы па-кланіўся, пад кожны лісцік зазірнуў – і нічога не знайшоў. Варта было ад дажджу прыкрыцца парасонам, як казка з неба ўпала! І трапіла не да яго! Але не выдаў прыяцель сваёй зайздрасці, вырашыў перахітрыць больш удалага казачніка. Пачаў ён маніць:
        – Урадлівы на казкі лужок! Я тут раніцай тузін іх назбіраў. Не ўсе нават у мех змясціліся. Давялося адну пад кустом на памежжы пакінуць – не горшаю за тваё Воблачка. Мо нікуды яшчэ не дзелася. Калі не лянуешся – збегай, забяры – тут недалёка...
        – Ды я Воблачка яшчэ не спарадкаваў, запісаць не па-спеў...
        – Ат, колькі той работы. Ты бяжы, а я тваё Воблачка папільную.
        Не вельмі хацелася казачніку знойдзеную казку адну пакідаць. Але шкада, калі тая, не забраная, прападзе.
        – Тады я скоранька, – кажа, – адна нага тут, другая – там.
        – Не хвалюйся, дагледжу тваё Воблачка, – паабяцаў прыяцель. А сам, ледзь казачнік адвярнуўся, цісь – і схаваў казку ў сваю торбу. Спяшаючыся, перавіў ёй кудзеркі па-іншаму. Пасля чароўнай чарацінкай махнуў – і запісаў у сваю кніжку. А каб і камар носу не падтачыў, змяніў яшчэ імя казкі –Хмаркай назваў.
        Вярнуўся тым часам казачнік. Ніякай казкі за лугам не знайшоў – вырашыў, што спазніўся. І Воблачка не бачыць.
        – Куды, – пытаецца сябра, – казка мая падзелася?
        – Яе ветрам ледзь не знесла, – адказвае той, вочы хава-ючы. – Дык, каб не згубіцца, яна ў маю кніжку папрасілася.
        Схапіў казачнік кніжку, чытае – нібы яго казка. І разам з тым – чужая. Няма ў ёй ні
        водару красак пасля дажджу, ні зіхацення вясёлкі ў кроплях...
        – Што ж ты нарабіў – ты казку загубіў! – заплакаў у роспачы казачнік.
        А прыяцель і сам ужо бачыць гэта. Добра ж ведае: не бывае ад крадзеных казак шчасця.
        – Даруй, браце, не ў добрую хвіліну мы сустрэліся,–стаў перапрашаць сябра
        казачніка.– Што за спакуса апанавала – не ведаю...
        Але што ні гавары цяпер – казка ўжо ў кніжцы. А напісанага пяром не высечаш тапаром. Пайшла кніжка па свеце гуляць. Да розных людзей трапляла. Пра Хмарку апавядала. Але, перагарнуўшы старонкі, скора забываліся людзі, што ў той кніжцы напісана. Бо хітрасцю не проста кудзеркі па-іншаму казцы завілі, а ўсёй радасці яе пазбавілі.
        А казачнікі? Разладзілася іх сяброўства. Кожны сваёй дарогай пайшоў. Адзін пабажыўся, што век на чужое не спакусіцца. Другі – што ніколі знойдзеных казак кідаць не будзе.
        Ды вось бяда – з той пары сталі абмінаць іх казкі. Ні адзін, ні другі ўжо мяхамі іх не
        носяць. Бо казкі не любяць ні сквапных, ні нядбайных.
        Калі марыш сустрэць у жыцці сапраўдную казку, помні пра гэта і ты, дружа.

Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.