|
МАНАЛОГ ПРА ДЗІЦЯТКА-КАЛЕКУ, ЯКОГА ЎСЁ РОЎНА БУДУЦЬ ЛЮБІЦЬ
|
|
|
МАНАЛОГ ПРА ДЗІЦЯТКА-КАЛЕКУ, ЯКОГА ЎСЁ РОЎНА БУДУЦЬ ЛЮБІЦЬ "Мая дачка нядаўна сказала: "Мама, калі я нараджу калеку, я ўсё роўна буду яго любіць". Уявіце сабе?! Яна вучыцца ў дзесятым класе, у яе ўжо такія думкі. Яе сяброўкі... Яны ўсе пра гэта думаюць... У нашых знаёмых нарадзіўся хлопчык... Чакалі яго, першынец. Прыгожая маладая пара. А ў хлопчыка рот да вушэй, а вушак няма... Я не хаджу да іх, не наведваюся, як раней, не магу, а дачка не-не ды і забяжыць. Ёй хочацца туды, яна ці то прыглядваецца, ці то прымерваецца... Маглі б з'ехаць адсюль, але падумалі мы з мужам і адмовіліся. Баімся. Мы ўсе тут – чарнобыльцы. Не палохаемся адно аднаго, калі хто частуе яблыкамі ці агуркамі са свайго саду і гарода, бяром і ямо, не хаваем сарамліва ў кішэню, сумачку, каб пасля выкінуць. Мы – з адной памяццю... З аднолькавым лёсам... А ўсюды, у любым іншым месцы мы – чужыя. Пракажоныя. Усе прывыклі да слоў: "чарнобыльцы", "чарнобыльскія дзеці", "чарнобыльскія перасяленцы"... Але вы нічога пра нас не ведаеце. Вы баіцеся нас... Напэўна, калі б нас не выпускалі адсюль, паставілі міліцэйскія кардоны, многія б з вас супакоіліся. (Запыняецца.) Не даказвайце адваротнае. Не пераконвайце. Я гэта перажыла... У першыя дні... Ухапіла дачку і рынулася ў Мінск да сястры... Мая родная сястра нас не пусціла ў хату, бо ў яе было малое дзіця, карміла грудзьмі. Уявіце сабе? I мы начавалі на вакзале. Вар'яцкія думкі прыходзілі ў галаву... Куды нам уцякаць? Можа, лепш рукі на сябе налажыць, каб не мэнчыцца... Гэта ж першыя дні... Усе ўяўлялі сабе нейкія страшэнныя хваробы. Неймаверныя. А я ж урач. Можна толькі здагадвацца, што рабілася з іншымі... Я гляджу на нашых дзяцей: куды б яны ні паехалі, яны адчуваюць сябе чужымі сярод сваіх равеснікаў... У піянерскім лагеры, дзе мая дачка адзін год адпачывала, да яе баяліся дакрануцца: "Чарнобыльскі вожык. Светлячок. Яна ў цемені свеціцца". Клікалі ўвечары на двор, каб праверыць – свеціцца ці не свеціцца... Вось кажуць – вайна... Ваеннае пакаленне... Параўноўваюць... Ваеннае пакаленне? Ды яно ж шчаслівае! У іх была перамога. Яны перамаглі! Гэта дало ім магутную энергію жыцця, калі карыстацца сённяшнімі тэрмінамі, мацнейшую ўстаноўку на выжыванне. Яны нічога не баяліся. Хацелі жыць, вучыцца, нараджаць дзяцей. А мы? Мы ўсяго баімся... Баімся за дзяцей... За ўнукаў, якіх яшчэ няма... Іх няма, а нам ужо страшна... Людзі меней усміхаюцца, не спяваюць, як раней спявалі на святы. Не толькі ландшафт мяняецца, калі замест палёў зноў падымаюцца лясы, хмызнякі, але і нацыянальны характар. Ува ўсіх дэпрэсія... Адчуванне асуджанасці. Чарнобыль – метафара. Сімвал. I наш быт, лад мыслення... Іншым разам думаю, што лепей бы вы пра нас не пісалі. Тады б нас менш баяліся. Не гавораць жа ў хаце хворага на рак пра ягоную страшную хваробу. А ў камеры пажыццёвага зняволення ніхто не ўспамінае пра тэрмін..." Надзея Апанасаўна Буракова, жыхарка гарадскога пасёлка Хойнікі
|