РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Рыгор Барадулін
Даведка
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Ксты *
 
 
28 чэрвеня 2004 года
 
Трыпціх Чырвонага касьцёла
 
*** У бажбе...
 
Ружанец

 
 
Ружанец
 
Трыкірый

 
 
Аднагалосьсе
 
Сьледам Эклезіяста
 
Сьледам прыпавесьцяў Салямонавых
 
Сьледам апостала Паўла
 
Бэтлеемам стане сэрца...

 
 
*** Каля Гасподняй Дамавіны...
 
*** Ён ступаў па маладой зямлі...
 
Сьцяна Плачу
 
Над Галілейскім морам
 
Ерусалім
 
*** Страх свой не абтрасеш, як прах...
 
*** Прыгадваю гарыстыя Бычкі...
 
Іярдан
 
*** Камяняр крута камень куе...
 
Сьвятарнае сьвятло
 
*** Чым Бог бліжэйшы да зямлі...
 
*** Як у сьцюдзёную раку...
 
Псальмы Давідавы

 
 
Псальмы Давідавы
 
Дванаццаць біблейскіх балядаў

 
 
Дванаццаць біблейскіх балядаў
 
Песьня над песьнямі Салямонава

 
 
Песьня над песьнямі Салямонава
 
Босая зорка

 
 
*** Гасподзь! Затрымацца дазволь...
 
*** Ойча праведны, памажы...
 
*** Божа, паспагадай усім...
 
Год ці...
 
Раптам бы...
 
Дасьвецьце
 
Хто?
 
Варава
 
У Гэфсіманскім садзе
 
Блаславёны спадман
 
Крывіцкае паданьне
 
З дазволу...
 
Маці Божая Будслаўская
 
Ня тут
 
Перад выхадам з Эгіпту
 
Сын нябёс
 
Няма калі
 
Да Маці Божай Чанстахоўскай
 
Кайна ўдзячны...
 
Як думка...
 
Чым далей...
 
Дошка выратаваньня
 
Слава!
 
Малю
 
Кленчу
 
Зычэньні
 
Асланяе...
 
Мяно
 
*** Дзякуй Госпаду за дазвол...
 
Касьцёл
 
Магчыма, пабачыць здолею...
 
Дарадца высокі
 
Уніяцкія абразы
 
Берасьцейская вунія
 
Дарога ясная
 
Уніяцкае сэрца
 
*** Унія – ў душы рунеюць зоры...
 
*** Перапляліся промні й вужы...
 
Пачуй...
 
У чарзе
 
Памяці айца Яна Матусевіча
 
Ісьціме...
 
Рызыкую
 
Маленьне за Беларусь
 
Вераю
 
На ўскрайку Вечнасьці

 
 
З годнасьцю
 
Тчэцца...
 
Адзьдзяка
 
***Лёс да кожнага прыходзіць босы...
 
Каб рунела душа...
 
Яшчэ ніхто...
 
Парушынка
 
Вешчае
 
Як сястру...
 
Вочы
 
Каб ня згас...
 
*** Богу ў вочы глядзець...
 
Даць вырасьці...
 
*** Ад нас перахаваць дарогі...
 
Ведаў...
 
Бо ёсьць Прысуд...
 
Паднявольніца
 
Трымае...
 
Птушкі
 
Дазволіў
 
Аскепак
 
Шляхам зерня
 
Смак
 
Пусьці
 
*** Я жыў...
 
Як той агонь...
 
Усё жыцьцё
 
Хоць ціха
 
Ня верыш
 
Дым
 
Позірк
 
Рабства
 
Усё...
 
З гліны
 
Капліца
 
Кон
 
Кат ці ахвяра
 
Завозьнік
 
З гадамі...
 
Сьвятасьць
 
Не
 
Доўжыцца
 
Каму належаць аблокі?
 
На гарадскіх хутарах
 
Ад каго?
 
Холадна...
 
Крыгаслоў
 
Пра што думае камень
 
Самасуцеха
 
Узаемнасьць
 
*** Нагам вязка...
 
Была...
 
На ручніках...
 
Сам
 
Не перажыць
 
Спакайней
 
Шчырэюць…
 
Сівее...
 
Прызімак
 
Ворагі
 
Апора
 
Лётае...
 
Не купіў яшчэ
 
Перачытваю
 
На ўскрайку Вечнасьці
 
Досыць!
 
Няхай жа!
 
*** Ён цяжка нёс...
 
Адзін
 
Salvavі anіmam meam
 
І наноў
 
Прагнуць...
 
Дзе можна...
 
Прашэньне
 
На дне прадоньня
 
З застрэшша мамінае хаты

 
 
Мы ўсе
 
*** Вушача – гэта той вушак...
 
Нябёсы думаюць аблокамі

 
 
Нябёсы думаюць аблокамі
 
Ноч мае форму яйка

 
 
Ёсьць!
 
Маладзее...
 
Анёл, які на лютне грае
 
Каб на зямлі жыцьцю цяплей было

 
 
*** Пусьці ў душу Хрыста...
 
Дом
 
Акрайчык
 
Палыновыя санэты

 
 
Палыновыя санэты
 
Зь лістоў да Васіля Быкава

 
 
Зь лістоў да Васіля Быкава
 
Укленчыць і прыпасьці да рукі

 
 
Узрушэньне
 
Сустрэнь яго, Божа
 
Вяльмуе Бог
 
Збудзь...
 
Ахвярынкі

 
 
Ахвярынкі
28 чэрвеня 2004 года
Гэта лёсам пасланая
Ласка Тварца,
За якую душа
Вечна кленчыць гатова.
Ў Вечным Горадзе
З вуснаў Сьвятога Айца,
Як зь нябёсаў,
Пачуць беларускае слова.
 
Шмат забудзецца,
Счэзьне, зьніцее, міне.
А да скону запомніцца
Абавязкова –
Папа Рымскі
Дабраслаўляе мяне.
І ў Яго як свая
Беларуская мова.
 
1.IX.2006.
 
 
 
 
Трыпціх Чырвонага касьцёла

Айцу Уладыславу Завальнюку

 


Чырвоны касьцёл
З Чырвоным касьцёлам на «ты»         
Вятры,
Што лятуць з Бэтлеему.
І рупіць прачыстаму небу
Дзяліць зь ім сьвятло мілаты.
 
Гасподзь яго верніцы ў сон
Паслаў
Як абраз летуценны.
Імёны Сымона й Алены
Вяльмуе прарочысты кон.
 
Бажэе ў вякох небадол.
І душы жагнае трывога.
У цемначы тлуму людскога
Сьвітае Чырвоны касьцёл...

 

#ІІ
Не згінаючыся...
Нарог нашай памяці
Мусіць араць
Аблогу зьніклівасьці
Ў высілках лютых.
Каб прывіднай радасьці
Усьлед пазіраць,
Прыходзім у стомлены сьвет
У пакутах.
 
Ля зорак спагадлівых
Грэецца лёс,
Для душ нашых зьвіць
Намагаецца путы.
Крыжовы шлях,
Што пракладваў Хрыстос,
Нанова для кожнага
Значаць пакуты.
 
І кожны зможа
Сябе знайсьці,
Мець сподзеў,
Што Госпадам будзе пачуты,
Калі ён здолее
Ў гэтым жыцьці
Прайсьці, не згінаючыся,
Праз пакуты...

 

#ІІІ
Нябёсы веры
Нябёсы веры
Трымаюць сьвет.
Зьнявер’е горбіцца валунамі.
Зямныя дні,
Як вясновы цьвет,
Спадаюць,
Каб паўтарыцца снамі.
 
Нябёсы веры
У вышыню
Кіруюць годна
Думкі й пагляды.
І зорным зернем
Поўніць сяўню
Сьвітаньню рупліваму рады.
 
Вачэе мудрасьць.
І сьлепне зло.
У хаце споведнай –
Насьцеж дзьверы.
І апранаюць душу ў сьвятло –
Каб не азябла –
Нябёсы веры...
 
 
 
 
*  *  *
У бажбе,
У шчырай мальбе
Да Цябе
Ксты зводзяцца самі.
У неба грукаюся
Ня кстамі –
Словамі ціхай малітвы.
Пачуй мяне,
Божа Вялікі...
 
 
 
 
РУЖАНЕЦ
Ружанец

#*
Ойча наш, што ў нябёсах,
Хай сьвяціцца Імя Твае
І ў зорах, і ў лёсах.
Хай прыйдзе Валадарства Твае,
Як спатоля,
Хай Твая ўсёўладарная
Збудзецца воля
Як на небе,
Гэтак і на зямлі.
Хлеб наш надзённы пашлі,
Жыцьцядар, сёньня нам.
І даруй нам нашы даўгі,
Як даруем і мы даўжнікам.
Адгарадзі ад нас
Спакусьлівыя лугі.
І ў смутны час,
І ў цёмныя дні
Нас ад нячысьціка аслані.
Ня зрушыцца Валадарства Твае.
І рушаць рухава
Ад Твайго цьвярдога парога
І сіла, і слава
Твае мілаты і лагоды,
Айца, і Сына, і Духа Сьвятога
Цяпер і заўсёды.
І на вячніны вячнін. Амін.

 

#*
Багародзіца, Вечнадзева Марыя,
Мы ўсе перад Табою малыя.
Дабраслаўленая між усіх маладзіц,
Не пярэч, каб
Перад ценем ценю Твайго
Мы ўпалі ніц.
Дабраслаўлены плод Твайго ўлоньня.
Над ім мы ўзводзім
Шатрамі свае далоні.
Ты, ўсяго жывога краса і пакраса,
У імя Вечнаіснага Бога
Нарадзіла душ нашых Спаса.
Пад міласьць Тваю прыбягаем.
Зьлітуйся над нашым краем –
Хай пасьвяцца душы нашыя
На нябесных пашах.
Багародзіца Дзева,
Не адкінь у цярпеньнях
Малітваў нашых.
Дабраслаўленая, адзіна чыстая,
Уратуй ад бедаў,
Дай моцы нам выстаяць.
Каб агонь жыцьця нашага
Не пагас,
Багародзіца Прасьвятая,
Душою нашчая,
Уратуй нас.

 

#*
Веру ў адзінага Бога Айца,
Усёўладара, Шчодрадаўцу дабра,
Тварца ненасытнай зямлі
І неба спадчыннага,
І ўсяго бачнага й нябачнага.
Веру несупынна
Ў адзінага Бога Ісуса Хрыста,
Адзінароднага Божага Сына,
У кожны кіў Ягонага кста.
Сын Божы народжаны над усімі намі,
Над усімі вякамі:
Сьвятло ад Сьвятла,
Праўдзівы Бог ад праўдзівага Бога,
Каб цёмную сілу зла
Сіла богапаслужлівасьці перамагла.
Безь Яго не было б нічога.
Ён, каб вызваліць нас з грахоў,
З чыстага неба
На дол затаптаны сышоў.
І сьмела прыняў тленнае цела
Ад Духа Сьвятога і Дзевы Марыі
І чалавекам стаўся,
Каб пераняць пакуты людскія.
Гэта за нас пры Понціі Пілаце
Аддаўся ў рукі зямное ўладзе.
І быў укрыжаваны,
І канаў, і быў пахаваны.
І на трэці дзень уваскрос
У згодзе зь Пісаньнем.
І ўзышоў на неба Хрыстос
Нябачным зьзяньнем.
І сядзіць праваруч ад Айца.
І прыйдзе зноў у славе нязьмерклай
Судзіць жывых і зьмерлых,
І Валадарству Ягонаму ня будзе канца.
Веру ў Духа Сьвятога,
Што сыходзіць ад самога Бога,
Каму нароўні з Айцом і Сынам
Пакланяемся, ня лічачы рокаў.
І славім належным чынам,
І які вяшчаў праз прарокаў.
Веру, а значыць жыву,
У Кефальную й Апостальскую Царкву.
Веру, і тым жыву,
Веру, і тым існую,
У Богам дадзеную,
А значыць сьвятую
Беларусь праўкрасную самую.
Перад ёю,
Як перад Мамаю,
Хілю галаву,
Верны паклону
Да скону.
Спавядаю адзіна кшчэньне
Як ад грахоў збаўленьне.
Ані на кога не ў крыўдзе,
Чакаю, як лепшых часін,
Уваскрошаньня зьмерлых
І жыцьця тога веку,
Што прыйдзе. Амін.

 

#*
Госпадзе, не забудзься ўраньні,
Узгадай увечары,
Памяні словамі туманоў
Сьмяротна заснулых у спадзяваньні
Уваскрошаньня да жыцьця вечнага
Нашых братоў і бацькоў,
I ўсіх, якія волю Айчыны
Мечамі праведнымі прывячалі,
Якія і ў злыя часіны
Заставаліся крывічамі,
За кім зачыніліся зямныя дзьверы,
Якія жыцьцё сваё скончылі
Ў пабожнасьці й веры.
Даруй ім волю й няволю віны,
Якой правініліся перад Табою яны
Словам, думкаю, справаю,
Абвянчаныя з ганьбай і з славаю,
Бо яны былі толькі людзьмі.
Валадару, іх да сябе прымі.
Дай ім і нам Тваю Гасподу
І ўдзел у добрых дзеях Тваіх,
І жыцьця Твайго бясконцага
І невыказнага насалоду,
Бо Ты ёсьць шчасьце й жыцьцё,
Ўваскрошаньне ды спакой
Тваіх зьмерлых слугаў.
Ты, Хрысьце Божа наш,
Слых самы бяссонны той,
Які ўсё пачуў, паслухаў.
І мы, адганяючы сквапную скруху,
Славу ўзносім Табе,
І Айцу Твайму несканчатнаму,
І жыцьцядатнаму Сьвятому Духу
З нагоды дагоды цяпер і заўсёды
І на вечных вякоў зачын. Амін.

 

#*
Усёчуйны, пачуй
Кайны наш лямант і плач.
Тым, хто нас ненавідзіць і крыўдзіць,
Чалавекалюбча, прабач.
Тых, хто шчодрыць дабро,
Узьвяліч дары.
Братам і крэўнікам нашым
Правіны даруй
І вечнае жыцьцё падары.
Наведай нямоглых у чорныя дні.
Ацалі іх і моцу вярні.
Тых, хто ў моры,
Не пакінь у горы.
З тымі, хто ў падарожжах,
Будзь і ў клопатах Божых.
Тым, хто слугуе роднаму краю,
Хто нашую мову мілуе,
Пакажы сьцяжынку да раю,
Даруй і праграшынку малую.
Тых, хто просіць нас
Памаліцца шчыра за іх,
Памілуй, бо маеш
Вялікую літасьць да ўсіх.
Памяні, Госпадзе,
Нашых бацькоў ды братоў,
Што адышлі ў Твой край,
Ад сьвятла аблічча Твайго спагатоў
Спакой ім, спачылым, дай.
Памяні, Госпадзе, нашых братоў,
Што й сёньня
Ва ўчарашняга дня ў палоне.
Вызвалі ад кайданоў
І душы іхныя, і далоні,
Каб мелі галаву на плячах,
А ня несьлі, як горб, за плячамі.
Каб зоры займаліся ў сьмелых вачах,
Каб пачуваліся вольнымі крывічамі.
Памяні, Госпадзе,
Ўсіх дабраплодных і дабрачынных
У Тваіх сьвятынях адчыненых.
Выслухай просьбы іхныя аб збаўленьні,
Імем Тваім асьвечаныя,
І дай ім жыцьцё вечнае.
Памяні, Госпадзе, нас,
Рабоў Тваіх грэшных, рахманых,
Тут, на задуманай Табою зямлі,
І сьвятлом Свае мудрасьці прасьвятлі
Розум наш, што ўвечарэў у заганах.
І скіруй на сьцежкі сьвятарныя
Запаветаў Тваіх
Малітвамі Прачыстае Багародзіцы –
Нашае Валадарыні
І Прыснадзевы Марыі і Ўсіх Сьвятых.
Будзем ісьці да Цябе
І ў радасьці і ў журбе,
Зь песьнямі і з плачом,
Покуль будзе сябе называць
Крывічом
Паслухмянец Твой хоць адзін. Амін.

 

#*
Устаўшы з пасьцелі, як з дамавіны,
Дзякую Табе, Госпадзе Трыадзіны,
Што Ты, Даўца дабрыні й церплівосьці,
На мяне, лянотнага й грэшнага,
Не ўтаіў ні гневу, ні злосьці
І за мае беззаконствы
Мяне не прывёў да згубнасьці,
А падняў па Сваёй людалюбнасьці
Мяне, што ў бeспамяці спачываў,
Каб я малітваю ранішняй
Уладзе Тваёй слаў славу слаў.
Прасьвятлі вочы духу майго ў чысьціні,
Вусны мае адчыні
Кожнаму Богаўслаўнаму гуку.
Дай пазнаць мне Тваю навуку,
Дай славіць у песьнях
Тваё ўсесьвятое Імя, ды ня глуха,
Айца, і Сына, і Сьвятога Духа,
Пакуль цякуць бяссонныя воды,
Пакуль ідуць дажджы з аблачын,
Цяпер і заўсёды,
І на вечны няспын. Амін.

 

#*
Сьвяты Анёле,
Заступніку Боскае волі,
Ахоўца мае зямное няволі,
І ў цішы, і ў гамане
Не адыходзь ад мяне,
Адвядзі ад душы мае стому,
Ня дай духу злому
Сьмяротным целам маім
Завалодаць самохаць,
Ня дай мой клёк запалохаць.
Дай моцы сіле маёй,
Зьняможанай а слабой,
Боль незаслужаны патушы,
Застацца самім сабой
Дазволь мне, ахоўца мае душы.
На шлях збаўленьня мяне скіруй,
Калі дзе паддаўся мане, даруй.
Як чым зграшыў мінулай начы,
Гэтага дня заступіся,
Дапамажы спакусу перамагчы.
Каб груган зайздросьлівасьці
Ў душы мае гняздо не савіў.
Каб Госпада я не ўгнявіў.
Каб верны быў я
Крывіцкай сьвятой старане,
Мове матчынай –
Як найраднейшай балючай радні.
Анёле, маліся да Госпада,
Каб зрабіў мяне
Слугою Свае дабрыні.
Каб палымнеў, а не палынеў
Твой напамін. Амін.

 
1996
 
 
 
 
ТРЫКІРЫЙ
Аднагалосьсе
Трыкірый –
Тры сьвечкі сьвятла
Айца, й Сына, й Духа Сьвятога.
Тры полымі вера зьвяла
У полымя сэрца Бога.
 
Трысьвечча.
Трохкутнік.
Трысьцё.
Трысьцен.
Трыадзінства.
Трыпутнік.
Спрадвечча.
Прадоньне.
Жыцьцё.
І раскрыжаваны Пакутнік.
 
1992–1993.
 
 
 
 
Сьледам Эклезіяста

#* * *
Усё – пачатак тла, і лоўля дзьмушак,
I млоснасьць духу – ўсё лухта лухты.
Спадаюць дні, як ягады ў гарнушак,
І мы – як з дрэва існасьці лісты.
 
Ёсьць марны дол – карэе ў ім карэньне,
Ёсьць неба мары – ў ім шумяць вярхі.
І кожны долю сам сваю сустрэне,
I знойдуць самі кожнага грахі.
 
Мукa пакут прасеецца празь сітца
Ад халадоў зьнямоглай глухаты.
І ў вырай будзе зноў душа прасіцца.
Усё – лухта лухты. І ўсё з лухты.

 

#* * *
Узыходзіць сонца, каб зайсьці,
І заходзіць узысьці нанова.
Што было, паўторыцца ў жыцьці,
Бо жыцьцё – няспыннасьці аснова.
 
І нікуды сонцу не ўцячы,
Не даверыць клопат свой нікому.
Прыцемкі – паслугачы начы –
Гоняць стому з пасьвішчаў дадому.
 
Крэсівам сьвятла па крамяні
Веры б’е ад цемры абаронца.
Мільгацяць у колах прамяні.
Узыходзіць і заходзіць сонца.

 

#* * *
Вецер да поўдня ідзе
І пераходзіць да поўначы,
Студзячы ўсьмешку вадзе,
Грудзі абсягавы поўнячы.
 
Хмары, як ветразі, пне,
Голас вяртаючы пошчаку.
У незабітай труне
Вусны казыча нябожчыку.
 
Б’ецца над поплавам сноў
Белаю весткаю чаіца.
І на кругі свае зноў
Вецер з пакорай вяртаецца.

 

#* * *
Пра былое памяці няма,
Як і пра наступнае ня будзе.
Сьнегам замяце свой сьлед зіма,
Голас свой вясна схавае ў гудзе.
 
Клёк свой ашчаджае нездарма
Памяць, не падлеглая аблудзе.
Памяць кажа пра сябе сама,
Покуль не заблытаецца ў хлудзе.
 
Забыцьцё пасунецца саўма
Па сусьветнай перамерзлай грудзе.
Кожны век, пазбыўшыся ярма,
Пра намеры добрыя забудзе.

 

#* * *
Бачаньнем не насыціцца вока,
Слуханьнем не напоўніцца вуха.
Весялосьць спее белааблока,
Чарнахмара зьбіраецца скруха.
 
Вока ценіцца цемрай зайздроснай,
Вуха глушыцца чуткай і плёткай.
Сонца ў радасьці маткаю хроснай,
Цемра ў смутка багатаю цёткай.
 
Бачыць хочацца за даляглядам,
Чуць жадаецца за цішынёю.
Гэта вочы чые з зорападам
Зь неба сыплюцца сіняй маною?

 

#* * *
Болей мудрасьці – болей смутку,
Памнажаюць веды тугу.
Круціць час туману самакрутку,
Завітаўшы на луг на бягу.
 
Луг пазнаньня, багацьцем дужы,
Багавейна цьвіў і цьвіце.
Матылькамі шчырыя душы
Ловіць сэнс на глухой вярсьце.
 
Смак адчуць прыправы гаркавай
Кожны хоча, дзе толькі льга.
На зацятым лузе атавай
Узыходзіць мудра туга.

 

#* * *
Адпускай свой хлеб па ўдзячных водах,
Каб яго знайшлі па сплыве дзён.
Памятай бяды галодны подых.
Цешся, покуль жорны круціць млён.
 
Млён ня любіць гнуцца, бо трывалы.
Сківіцы цяжкія ў камянёў.
Між таком і полем інтэрвалы,
Як правалы ў памяці агнёў.
 
Сьніцца рунь праросламу зярнятку.
На таку свой лоб ня кволіць цэп.
Сноп засватаў ніву. І спачатку
Пачынае шлях нязводны хлеб.

 

#* * *
Хто вецер назірае,
Таму ня йсьці зь сяўнёю.
Ягонай даланёю
Не тхне ральля сырая.
 
Ён думкай засявае
Магчымую прастору,
Дзе правяла разору
Прапаўшчына сівая.
 
Ён чуе звон вясёлы
Высокага калосься.
І толькі адгалосьсе
Зрэдчас кранае долы.

 

#* * *
Таму ня жаць, хто сочыць за аблокамі.
Таго ня ведаюць аблокі самі,
Ці ападуць дажджыстымі абломкамі,
Ці праплывуць рагатымі ласямі.
 
Бо летуценьнік прывіднымі мерамі
Свой ураджай нязжаты вымярае.
Так і нябёсы важаць дзень асьверамі,
А важыва яму да небакраю.
 
І жаўранак жаданьня над аблогамі
Дрыжыць, як на галінцы ліст зялёны.
Ды жнец упарта сочыць за аблокамі,
Бо безь яго ўраджай сажнуць ягоны.

 

#* * *
Род праходзіць, і прыходзіць род,
А зямля трываліцца навекі.
Чуе на рацэ жыцьця чарот,
Як кладзецца сьнег журбы на вейкі.
 
У зямлі на цьвёрдай далані
Рэчышчы – працягам ліній лёсу.
Як гаркотай дол ні палыні,
Па глыбінях сьмягнуць вусны плёсу.
 
Каб пайсьці ў зямлю, прыйшлі зь зямлі
Ды пачулі зябкі голас зорак.
Золак не праспаць зарок далі,
Хай падушкай мулкаю – пагорак.

 

#* * *
Вокам спакойным пасі прыгажосьць,
Доўга мірыся з абразаю.
Шчыра прымай весялосьць, ягамосьць, –
Срэбра за ўсе адказвае.
 
Срэбра пазычыла сьвету зямля,
Каб белацелае звычліва,
Браўшы пачатак свой ад мазаля,
Гнула, змушала, ўзьвялічвала.
 
Срэбра пільнуе і сон твой, і скон,
І недакончанай фразаю
Глушыць, і скрушыць, і радуе звон –
Срэбра за ўсё адказвае.

 

#* * *
Усё адбылося з праху,
І вернецца ў прах усё.
Усё падуладнае страху –
І меч, і серп, і касьсё.
 
Нязьменнае толькі тое,
Што Бог для Сябе стварыў.
І суджана сухастою
Карэньнямі чуць абрыў.
 
Сваю не абыдзеш плаху,
Як вечна б ты жыць ні праг.
Усё адбылося з праху.
Дык значыць – нятленны прах.

 

#* * *
Усе цякуць у мора рэкі,
А мора не перапаўняецца.
Стараюцца грахі й агрэхі,
А ўпартасьць не перапыняецца.
 
Цякуць, каб паўтарыць маленства
І зноў памкнуцца ў сьвет рачулкамі,
З шаленства ўпасьці ў паслушэнства,
Зьмірыцца з рэчышчамі мулкімі.
 
I помняць рэкі пра вытокі,
Цякуць сабе адной сябрынаю.
Ды не стрымаюць гнеў высокі
І навальніцамі абрынуцца.

 

#* * *
«Вось гэта новае!» – пачуеш крык
Дапытніка ў даверлівым настроі.
А новаму згубіўся нават лік,
Яно – даўно забытае старое.
 
Сурочанае вокам забыцьцё
Трымае сьвет сваёй уладай цьмянай.
І ўсё забытае, як адкрыцьцё,
Вяртаецца авечкаю рахманай.
 
Бягуць вятры зь вятрамі на разьмін,
І цешыць цішу гамана зямная.
І чалавек – забыты напамін,
Які жыцьцю пра сьмерць напамінае.

 

#* * *
Каменю ніколі не разьбіцца.
Вечныя адны думa й турма.
І крывому роўным не зрабіцца,
І лічыць дарма, чаго няма.
 
Крывадушнасьць да пары трывае.
І раўніну выгарбіць курган.
Страціць хітрасьць ісьціна крывая.
І крумкач накрумкае ўраган.
 
На няма няма й суда людскога.
Памяць тое, што было, пасе.
Гэта ў ёсьць зь няма вядзе дарога,
Па якой зьнікаем, зрэшты, ўсе.

 

#* * *
На вуліцу замкнуцца дзьверы,
Бяссонныя заціхнуць жорны,
І сьпевамі замоўкнуць дшчэры,
Асядзе пыл, ачахне, зорны.
 
І чалавек прывыкне рана
Ўставаць ад пеўневага крыку,
І будзе поле неўзарана
Вясною ўспамінаць матыку.
 
Дух угняце, прыгорбіць плечы
Жуда – дагодлівая кляча.
І толькі голас чалавечы,
Пачуўшы пеўнеў крык, заплача.

 

#* * *
Папярхнецца грымотамі сьпёка,
Аблачына заплача суха.
Не насыціцца бачаньнем вока,
Не напоўніцца слуханьнем вуха.
 
Цэлы век палюеш, рыбачыш,
Толькі лядам робіцца пушча.
У рацэ спадзяваньняў бачыш,
Як акручвае вір хітрушча.
 
Лепшы лёс сам сабе вяшчуеш,
Глухнеш у нерасчутым гудзе,
Слухаеш сябе – і чуеш
Толькі водгук таго, што будзе.

 

#* * *
Сьмерць бярэ мудраца й недарэку,
І нікога не вылучае,
І нікому чужога веку,
Як ліхвярка, не пазычае.
 
Не адрозьніць зямля таксама,
Бедны розумам ці багаты.
Пазяхае спрасоньня яма –
І хапае вечнае хаты.
 
Ды ў магілу ня хочацца крозам –
Не па іх прасьцяк-недашкрэба.
І наноў выбірае розум,
З кім яму пакутаваць трэба.

 

#* * *
І стане нястрашны страх,
І пашы прыбудзе статку,
І прахам зробіцца прах,
Бо прахам ён быў спачатку.
 
Абух разаб’ецца ў пух,
Валун зарунее мохам.
Ня будзе самотнець дух,
Часова дадзены Богам.
 
Прысьняцца зярняты кулю,
І перадыхне зьнямога.
І вернецца прах у зямлю,
І вернецца дух да Бога.

 

#* * *
У радасьці ненажэрца,
Юнак, покуль шал ня сьціх,
Хадзі па шляхах свайго сэрца,
Па бачаньні воч сваіх.
 
Вадзіцьме цябе адвага
Ў грахі да чужой ляхі,
І ўрэшце пакажа развага
На праведныя шляхі.
 
Адчуеш на раздарожжы,
Бо будзеш яшчэ пулят,
І старасьці зірк варожы,
І сталасьці ціхі пагляд.

 

#* * *
Жанчына на тое й сьніцца,
Каб разгаўляліся сны.
І сэрца яе – пляніца,
І рукі яе – кайданы.
 
Ня хоча трапляць сініца
З-за дробнага зерня ў пятлю.
Прынадай вабіць пляніца,
Зь нябёсаў бярэ на зямлю.
 
Жанчына – мярэжа густая,
Што ведае водмелі й дны.
Каб іх жадаць перасталі,
Не куліся б кайданы.

 

#* * *
Людзей да тлуму ў гэтым жыцьці.
Спалі хоць усю лучыну –
Мужчыну з тысячы можна знайсьці,
Але не знайсьці жанчыну.
 
Разьвееш хмары, прагоніш змрок,
Саб’еш на дарогу сьцяжыну,
Прысьлепіш зрок і прытоміш крок,
Шукаючы тую жанчыну,
 
Якой душу даверыць бы мог,
Якой бы паверыў да скону.
Касе і той прыесца мурог,
Палын нагоніць аскому.

 

#* * *
Бог ня скажа пра свой намер,
Чалавек свае думкі тоіць.
Што было, тое ёсьць і цяпер,
І што будзе, было ўсё тое.
 
І вада лёд перажыве,
Неба – хмару, будзённасьць – мару.
Закарціць у рыжай траве,
Як каню, пакачацца пажару.
 
Даланю навярэдзіць касьсё.
І лаўца дагоніць здабыча.
І наноў паўторыцца ўсё.
І мінулае Бог пакліча.

 

#* * *
Не прасі заставацца ўдачу,
Не малі затрымацца хвалю.
Сэрца мудрых – у доме плачу,
Неразумных – у доме балю.
 
Чалавек нараджаецца з плачу,
Хісткі дол з плачом пакідае.
Цешыцца маладосьць: я трачу!
Старасьць цішыцца: я – скупая...
 
Узьляціць малітва высока.
Абначуе спагада ў храме.
Боль зямны зьнікне ў помірг вока,
Плач нябесны ўпадзе дажджамі.

 

#* * *
Як Бог да цябе не асьлеп
І лёгка анёл твой лётае,
Еш свой зь весялосьцю хлеб,
Пі ў радасьці сэрца віно сваё.
 
Ды помні: ёсьць хлеб тугі,
I ты прышануй асабліва яго.
Ударыць віно ў берагі
Карца твайго пахаплівага.
 
Твая задрыжыць віна
На небе халоднай іскрынкаю.
І прагнуцьмеш кроплі віна,
Яшчэ дрыжучы над скарынкаю.

 

#* * *
Настрой зь весялосьцю жані,
Пакуль твая доўжыцца рата.
І помні пра цёмныя дні.
Іх будзе ў цябе багата.
 
Маршчынамі на ілбе
Накрэсьліцца памяць слабая.
І доля забудзе цябе –
І некага ўпадабае.
 
Счарнеюць колеры ўсе,
Насунецца ціша з узвышшаў.
Бо цемра раўніва пасе
Усіх, хто зь цемрадзі выйшаў.

 

#* * *
І пераважыць сілу зьнямога,
З пакутай шаля – з уцехай шалю.
У мнагамудрасьці смутку многа:
Чым болей ведаў – тым болей жалю.
 
Страх чуе ў цемрадзі кожны закутак,
І сьмеласьць – кожны зьвіў над прадоньнем.
І галаву падстаўляе смутак
Сонным улоньням, ціхім далоням.
 
Звон у званіцы ў вольным палоне,
І вецер здасца яму прарокам.
Ня ведаць заўтра, што будзе сёньня,
Каб не сурочыць свой лёс няўрокам.

 

#* * *
Напіцца небу з рукі даць.
Твае ня ведаюць дні,
Пара камяні раскідваць,
Пара зьбіраць камяні.
 
Правінамі маладымі
Усьцелюць шлях камяні.
Твой камень ніхто не падыме
Ні ў злосьці, ні ў дабрыні.
 
Магчыма, нябачны Дарадца
Падзеліцца зорнай журбой.
Адыходзячы, будзеш старацца
Сабраць камяні за сабой.

 
1992–1993
 
 
 
 
Сьледам прыпавесьцяў Салямонавых

#* * *
Страх Гасподні – мудрасьці пачатак.
Вешчы страх ва ўсім жывым жыве,
Ад смалы хмялеючы па шатах,
Ад сьпякоты млеючы ў траве.
 
Як пастух, пільнуе, каб у шкоду
Думкі нашыя не забрылі,
Сеючы нябесную лагоду
На ўзаранай ім жа аральлі.
 
У малітве зводзячы далоні,
Свой спакой шукаючы ў вірах,
Зазірнуць дазволіўшы ў прадоньне,
І ў апошні шлях праводзіць страх.

 

#* * *
Сябе не шукай у хлуддзi,
На іншых ня звальвай віну ўсю.
Дарогаю добрых ідзі
І сьцежак праведнікаў пільнуйся.
 
Дарога добрых вядзе
Ў пакутнікі, ў пілігрымы,
Сьвятую ў бядзе, ў жудзе,
Яе не ўсцілаюць кілімы.
 
І сьцежкі праведнікаў здаўна
Ня збіты на жвір ступакамі.
Бо іх табе лёс даў на
Бяседу зь небам, зь вякамі.

 

#* * *
Прыемна гусьці ў канюшыне чмялю,
Касцу – зачынаць пракосы.
Прамудрасьцю Бог заснаваў зямлю
І розумам сьцьвердзіў нябёсы.
 
Прамудрасьць муруе, разьбярыць, жне.
За хмарамі розум блукае.
І перапёлкаю ў збажыне
Хаваецца вестка благая.
 
Да ісьціны голай хоча дайсьці
Сьлед нецярпеньня босы:
Зямля трымае нябёсы, а ці
Зямлю трымаюць нябёсы?

 

#* * *
Праб’ецца трава з-пад лаўжоў глухіх,
Ня згубіцца ў патароччы.
Ня будзь мудрацом у вачох сваіх –
Што скажуць чужыя вочы?
 
Яны глядзяць на цябе калючэй,
Куды б ні ўцякаў далёка.
Ды бачыць глыбей ад усіх вачэй
Адно Ўсёбачнае вока.
 
Ваду дапытнасьці пі зь вясла,
Пыліся ў людскім абозе.
І аддаляйся халодна ад зла,
І шчыра Госпада бойся!

 

#* * *
Хоць сплывае багацьця дым,
Як рука яго ні трымае,
Сну вачам не давай сваім
І вейкам сваім жа – драманьня.
 
Свой дачасна сьвет не імглі,
Не прысьпешвай свой сон сьцюдзёны.
Наляжышся яшчэ ў зямлі,
На зямлі дбай пра хлеб штодзённы.
 
Тамака жаль цябе не кране.
Не ўбрыкне золак белакапыты.
І наўрад ці ў сьцюдзёным сьне
Ты прысьнішся сабе, забыты.

 

#* * *
І была прамудрасьць пры Гаспадары
І тады ўжо, як Ён з сутоньня
Угрунтоўваў аблокі ўгары,
Мацаваў крыніцы прадоньня.
 
У прамудрасьці шмат было
Цеплыні, мілосьці, спагады.
І Гаспадар ня хмурыў чало,
І яшчэ не прачнуліся звады.
 
Сьвет сьвятлом пачынаўся з тла,
І хмялеў ён яснагалова.
І спачатку прамудрасьць была –
І яна прамовіла слова.

 

#* * *
Сэрца ведае гора свае душы,
І ў ягоную радасьць не ўмяшацца чужому.
Як гнеў ні тушы, як страх ні глушы, –
Адгукнецца, душэўны, нябеснаму грому.
 
Толькі сэрцу й даверыцца можа душа,
Разгавецца бядой, падзяліцца дакорам
Тым, што яблыкам выпаў з далоні каша
На зямлю, дзе начуе здарожаны сорам.
 
Радасьць туліць шчаку да рукі цішыні,
Ад самой дабрыні атрымаўшы заруку.
Сэрцу хочацца быць, як у крэўнай радні,
У душы на паслугах да апошняга груку.

 

#* * *
У вясну вадаспадам абрынуцца хоча раўчак.
Прагне рунь вымлець у непарушшы.
Чыстыя ўсе шляхі чалавека ў яго вачах,
Але Госпад узважвае душы.
 
А спакуса ня сьпіць, і грузьнее душа ад грахоў.
Зьнічкі мрояў падаюць зь перапуду.
І шукае душа ад падступнай будзённасьці схоў,
Верачы дабравокаму цуду.
 
На вагу заклапочаны Госпад душу пакладзе,
Ад людское зьнявагі цяжкую.
І які ёй вырак спадзе на Страшным Судзе,
Зь ім душа на зямлі давякуе.

 

#* * *
Страх ступае па сэрцы, як мядзьведзь па ламу.
Страшна абразе ўбачыць позірк пашаны.
Ліхадзей шукае толькі зла, і таму
Будзе жорсткі анёл да яго пасланы.
 
Будзе жорсткі анёл праводзіць яго да труны,
Каб не ашукаўся раптам анёл ласкавы.
Дрэва цярпеньня, абдзёртае да карыны,
Ліст апошні асыпле на балючыя травы.
 
Будзе жорсткі анёл перакідвацца груганом.
Загусьцее сьвятло, і цемрыва парадзее.
Бур’яном старым ды сырым палыном
Зарастуць халады, як сьляды ліхадзея.

 

#* * *
Сонцу кланяецца каравай.
Змрок не любіць самаадрачэньня.
Ісьціну купі й не прадавай
Розуму, прамудрасьці й вучэньня.
 
Ды ня кожны ісьціну купіць
Зможа, старгаваўшы ў дзень базарны,
З рэдкага купца вясёла кпіць
Будзе блазен, думкамі няхмарны.
 
Лес гадоў сплаўляюць асначы.
Быстрыня міргае вокам ласым.
Ісьціну купляючы, сачы,
Каб тавар не падмянілі часам.

 

#* * *
Ластаўка ласкаю гнёзды ўе.
Рэчка раіцца зь берагамі.
Хто шануе вусны свае,
Той душу сваю зьберагае.
 
У шырока разяўлены рот,
Як у комін вецер зімовы,
Улятае ўсялякі зброд,
Ад якога ўцякаюць словы.
 
Рызыка нырае на дно
Без развагі ды без ваганьня.
Вусны можна будзіць адно
На малітву і на каханьне.

 

#* * *
Не глядзі, як віно чырванее,
Лепш адчуй, як ты сам счырванеў ад віна.
Галаву тваю возьме пад паху завея,
Белы хмель будзе сьцежку шукаць давідна.
 
Чырванее віно за ўтуманены розум,
За расхрыстаны гнеў, за нахабісты крок.
Бо павінна віно заставацца цьвярозым,
Каб сьмялейшае права было на папрок.
 
Клёк ваюе задзірыста з хмелем зацятым,
Ды ніколі ня скончыцца гэта вайна.
Хмель прымаецца буднем, шануецца сьвятам.
І віно ад віны, і віна ад віна.

 

#* * *
Перавысіць ня пніся высі,
Прагна не перасыцься сытой.
Заўтрашнім днём не хваліся,
Бо ня ведаеш, што народзіць той.
 
Ён народзіць радасьць ці гора,
Твой магчымы, заўтрашні дзень.
Лыжку мёду давала ўчора,
Абяцала ж даць – берасьцень.
 
І кіруючы ў сон свой човен,
Сёньняшняму падзякуй дню,
Каб сустрэў ты самотніцу сховін –
Не апошнюю цішыню.

 

#* * *
Пажадай працы ворага – спору,
Хай пацешыць і злыдня плён.
Хто пакоціць камень угору,
Да таго ж і вернецца ён.
 
Ціха подласьць ідзе па новы
Спадкаемкаю дабрыні.
Зь неба валяцца на галовы
Злыдняў іхныя ж камяні.
 
Пры дзяльбе за ціхую долю
Папрасі пашумець траву.
Камень злосьці хай стыне доле.
Памятай пра сваю галаву!

 

#* * *
Ідзі ў нябыт як не сваёй хадой,
Ня спознішся пасьпець туды ніколі.
Зямля не насычаецца вадой,
Агонь ня кажа, хоць згары: даволі!
 
Галодная і плодная зямля,
Як каня, піць папросіць і ў залеву.
Не дацягнуцца да яе вальля
Нябёсамі запыленаму гневу.
 
Душа сваю ня выдасьць глыбіню.
Абліччу не ўтаіць ласкавых рысак.
Не надакучыць полымя агню.
І, што любіў агонь, прамоўчыць прысак.

 

#* * *
Хоць спадзе з абрысаў імгла,
Ды спасьцігнуць ніхто ня ўмее
І на небе дарогі арла,
На скале – высьцяжыны зьмея.
 
Вышынёю арол жыве,
Вывівастасьцю – зьмей пачатку.
І цікаўнасьць у рукаве,
Як вавёрку, трымае адгадку.
 
І даецца нам назусім
Таямніца вечара й раньня.
Можа, й ёсьць у гэтым усім
Сэнс нязмушанага бытаваньня.

 

#* * *
Каб сьлед твой не перапаўзьлі вужы
І здані твой сон не сурочылі,
Не перасоўвай даўняй мяжы
І не хадзі на межы сірочыя.
 
Мяжа туману. Сьвітаньня мяжа.
Мяжа дабра й трываласьці.
Ад быльняжынкі аж да глыжа
Апошняга прошласьць трымалася.
 
І зь незагойных бацькоўскіх магіл
Уздымецца ён, і ўшчынную
Акрые палі сірочыя пыл
Пакрыўджанаю аблачынаю.

 

#* * *
Да багацьця бяжыш, чалавеча,
І ня думаеш ты, нябога,
Што цябе даганяе галеча,
А яна не пакіне нічога.
 
І ў яе зайздросныя вочы,
І ў яе хапучыя рукі.
Ёй таксама ня сьпіцца ўночы,
І прайшла яна ўсе навукі,
 
Як дарыць лахманы на плечы,
Абдзіраць па-скупечы на ліпку.
Пачакай. Не ўцякай ад галечы –
Паскачы пад ейную скрыпку.

 

#* * *
Рака жыцьця не прывыкла паказваць броды.
Яна несупынная ў паваротах сваіх.
І помыслы ў сэрцы людскім – глыбокія воды,
Ды чалавек разумны вычарэпвае іх.
 
Чарэпаць поўным каўшом не стамляецца коўшаль.
І зоры начуюць у цёмных водах на дне.
У водах адстойваецца марудных вякоў жаль,
І туманом таемным на дапытлівасьць тхне.
 
Руплівасьць ня слухаецца пакорнай дагоды.
І сонца спасьцігу ўзыходзіць з-пад вей.
Мялець ня думаюць небародныя воды.
Чарэпае чалавек глыбей.

 

#* * *
Лыжка драмаць не павінна ў дармовым супе.
Падабацца хадыку ня мусіць слата.
Разам зь зернем таўчы таўкачом у ступе
Дурня – не аддзеліцца ад яго лухта.
 
Бо дурных не аруць, ня сеюць – нараджаюцца самі,
Каб ня сумна на сьвеце было мудрацам.
Як ні задзіраюцца сані насамі –
Не зрабіцца ніколі коламі палазам.
 
А калі й лухта – гэта тая мякіна,
Што дамешваюць часам у праснакі?
Можа, ўсё ж памыляецца хітрая кпіна,
Дзівакоў залічваючы ў прасьцякі?

 

#* * *
Нічога не забываецца ў злапомлівым сьвеце.
Цэп на таку прысягае ўмалоту ілбом.
Хто разбурае свой дом, таму накануецца вецер.
І неразумны ў мудрага сэрца будзе рабом.
 
Спагадца старцоў і вандроўнікаў, вецер-бяздомнік
Не прызнае ні вокнаў глухіх, ні дзьвярэй.
Бяз дому свайго бяскрыла блукае паломнік,
А ў выраі смутку вядзе ўжо самота рэй.
 
І поўняцца збожжам розуму старанныя гумны,
І думка ня ходзіць пешкі – яна слыве.
Пазірае са страхам на мудраца неразумны.
У сэрцы вецер. Вецер у галаве.

 

#* * *
У шчасьці розныя, роўныя ўсе ў бядзе,
Хоць кожны жыве на сваёй планетцы.
Ня радуйся, калі вораг твой упадзе,
І сэрца не весялі, калі ён спатыкнецца.
 
Бо нехта лічыць ворагам і цябе,
І нейчая злосьць за табой цікуе таксама.
І нейчая зайздрасьць стажок твае долі скубе.
І не сьціскае пашчу бяссонная яма.
 
Век шчасьця зямнога кароткі, як летні сон,
Ды ён хоць аднойчы павінен сасьніцца.
Хто сябра, хто вораг – не разьбірае скон,
Усе перад ім аднолькава падаюць ніцма.

 

#* * *
Не мяняй свой куток на прастору чужую,
У прасторы чужой птушка гнёзды ня ўе.
Пі ваду са свайго вадазбору і тую,
Што цячэ дамавіта са студні твае.
 
І прагоніць вада і засмагу, і стому,
І ў чужыне па краі бацькоўскім тугу.
Кожны яблык сваю захавае аскому.
Як нікому, падзякуй таму ланцугу,
 
Што трымае цябе верадам невыводным,
Прывязаўшы да родных мясьцінаў душу.
І напоіць вада тваю рызыку й одум.
Перадасьць таямніцу спарыш спарышу.

 
1992–1993
 
 
 
 
Сьледам апостала Паўла

#* * *
Ня верце ні лёсткам, ні брэху,
Шануйце душу ў праваце.
І мёртвымі будзьце для грэху,
Жывымі – для Бога, ў Хрысьце.
 
Нячыстыя думкі і цела
Рыхтуюць цямніцу душы.
Зьняверцу распуста ўсыцела –
І горне, і шэпча: грашы!
 
Завершыць труна прастакута
Крывыя дарогі жыцьця.
Душа да пакуты прыкута,
Заложніца веры – дзіця.

 

#* * *
І сашчэпіць нячысьцік зеўры,
І ўтравее сьцяжына зла.
Дык адкіньма ўбок справы цемры,
Апранемся ў зброю сьвятла.
 
Справы цемры – цёмныя справы.
Хто бярэцца за іх – таму
Напаткаецца лёс каравы
І маною ўцемніць думу.
 
На сьвятле крамянее гольле,
На сьвятло спадзяецца тло.
Як начлежнік цяпельца ў полі,
Сьвет хавае ў вачох сьвятло.

 

#* * *
Азёры ніяк не разьвесьці вінамі –
Слабое віно любое.
Нікому нічога ня будзьце віннымі,
Апроч узаемнай любові.
 
Дзяліцеся ласкі нячэрствай скібкаю,
Вы – госьці ў гэтым застольлі.
І ваша жыцьцё, як лучына скіпкая,
Ня ўгрэе нябеснай столі.
 
Прыйшлі, каб пайсьці са сваёй таемнасьцю.
Рухавы туман растане.
Дык хоць саміх сябе ўзаемнасьцю
Сагрэйце на разьвітаньне.

 

#* * *
Потым прыходзіць туга-парадніца,
Астывае запал гарачы.
Радуйцеся з тымі, хто радуецца,
І плачце з тымі, хто плача.
 
Хмарнасьцю і весялосьць закрэсьліцца,
І куцьцёю зробіцца груца.
Надзея – роспачы хрэсьніца –
Да блакіту будзе гарнуцца.
 
Ветру дадзена поле выблукаць,
Плугу сказана гнаць разоры.
Небу плакаць – вачэй ня выплакаць.
І праз хмары сьмяюцца зоры.

 

#* * *
Дораг цень свой кожнаму дрэву,
Покуль ствол яго не струхнеў.
Упірлівасьцю на дзень гневу
Сам сабе ты зьбіраеш гнеў.
 
І абрынецца гнеў Гасподні
Ля апошняй твае вярсты.
Будзе страх, як убор ісподні,
Палатнець на табе, як ты.
 
Загарыцца лісток барвяны
Недзе ля нахмураных хмар.
І за гнеў, табой назьбіраны,
Атрымаеш, як сам ліхвяр.

 

#* * *
Покуль пчол рупатлівых гуд не астыг,
Паўнавока сьмяяцца сотам.
Бог у непаслушэнстве замкнуў усіх,
Каб усіх памілаваць потым.
 
Паслушэнства ад подслуху неба йдзе.
Напачатку трэба самому
Пакіпець у бядзе, астыць у вадзе
І з чужыны прыбіцца дадому.
 
І на момант забыцца на вечны лёх
І на мох над глухой плітою,
І пачуць, як душу адмыкае Бог,
Напаўняючы мілатою.

 

#* * *
Хоць прысак у прыцемку не атух,
Халаднавата вугольлям галодным.
У незнаёмай мове моліцца дух,
Але застаецца розум халодным.
 
Халаднавата сэрцу ў мове чужой,
Нібыта ў неасьвечаным храме,
Што поўніцца неабжытай імжой
І неўсьвядомленымі дарамі.
 
Малітва на матчынай мове адна
Госпаду, зорам і ніцым лозам –
Усім зразумела будзе да дна,
І ўсьцешыць, і разварушыць розум.

 

#* * *
Спрадвечнасьць не вымяраюць гадамі.
На небе трава забыцьця не расьце.
Бо, як паміраюць усе ў Адаме,
Ажываюць гэтак усе ў Хрысьце.
 
За грэх, што пайшоў ад Адама й Евы,
Нясе пакуту зямная плоць.
І як мяняюць убор свой дрэвы,
Мяняе паству Сваю Гасподзь.
 
І адпаведна кожнаму ў чару –
Рабу й анёлу – нальецца ўшчэрць
На тым Судзе, што вызначыць кару.
Апошні вораг зьнішчыцца – сьмерць.

 

#* * *
Сьвятло аж лілося ў Тварца з вачэй,
Ён сьвет тварыў, маладзілася праца.
Гарэлі іскрынкі сьвятла зырчэй,
Ляцелі, каб зоркамі ў небе стацца.
 
І зоркі, як пчолы ў вульлі, загулі,
Аж зазьвінелі далёкія высі.
І Бог загадаў ім сьвяціць зямлі,
Сабраў у сузор’і, каб не разбрыліся.
 
І сьветлага клопату ўсім стае,
I часу – любой праявіцца праяве.
У кожнага неба сузор’і свае,
Бо зорка ад зоркі розьніцца ў славе.

 

#* * *
Кожны лёсу дагадзіць стараецца –
Хто душой, хто праўдай, хто маной.
Ну а лёс штовечара, штораніцы
Надзяляе кожнага віной.
 
І віна ўвасобіцца, ўваблічыцца
У людзей, у птушак, у зьвяроў.
Кожнаму ягоны грэх залічыцца:
За ваду – вадой, крывёй – за кроў.
 
Даўца лёсу за зьмірэньне ўлежнае
Выстудзіць лянотніка ў вятрах.
Аддавайце кожнаму належнае
Адпаведна: мыта, гонар, страх.

 

#* * *
І калі аб крэмень спатыкнецца крэсіва,
Дык і вогнішча наесьць вальлё.
Бо калі рашчына сьвятая, дык і месіва,
І калі корань сьвят, дык і гальлё.
 
У дзяжы душы хлеб надзённы замесіцца –
На дарогу будуць праснакі.
Бо дарогу, як ад сонца да месяца,
Ад сьвятла да тхла б’юць хадакі.
 
Безь людзей жыцьцё – гальлё бязьлістае,
Ліст ня ўвесь суравеі зьмялі.
І сьвятому гальлю цяжка выстаяць,
Кораню не згубіцца ў зямлі.

 

#* * *
Каму салодка і ў палыне –
За кім кульгае нуда старая.
Хто скупа сее – той скупа жне,
Хто шчодра сее – шчодра зьбірае.
 
Аддай усё, што ёсьць у цябе:
Ральлі – суботы, гоням – нядзелі.
Старайся раніцай у сяўбе,
Хай руньню рупнасьць умаладзее.
 
Сьвітанка певень свой цень зьдзяўбе,
Зьляціць маркота зязюляй шэрай.
Паўторыць шчодрасьць сама сябе,
І шчыры колас нальецца верай.

 

#* * *
Не ўзірайся на сьвет варожа
На мяжы віднаты й імжы.
Хай жа зло цябе не пераможа,
Ты дабром яго перамажы.
 
Яд сьцішаюць ядзейшым ядам,
Лом пускае трухлядзь на злом.
І нутро ўледзяніць паглядам
Зло, якое адолееш злом.
 
Роспач кружыць, як тая каня,
Што адводзіць страх ад гнязда.
Не баіцца дабро зьніканьня.
Не мутнее ў крыніцы вада.

 

#* * *
І адплыве ад берага спагады,
Да берага душы прыстаўшы, човен.
І будзе смутак на ўспамін багаты,
Вярнуўшыся зь нябесных перамовін.
 
На дне чаўна заб’ецца рыба страху
З вачыма, як у маладжавых зорак.
І стане ранічна зямному гмаху,
І недзе зоймецца лагодай золак.
 
Луг памяне атаваю пакошу,
Параскашуецца прадвесьне ў сьпеве.
Нясіце, як сваю, чужую ношу,
Няхай ня зойдзе сонца ў вашым гневе.

 

#* * *
Адна ў небыцьцё і ў быцьцё дарога.
Усе мы жывём пад прыглядам Божым.
Бо мы не прынесьлі на сьвет нічога
І вынесьці, значыць, нічога ня можам.
 
Ня ўсыціць чэрава ненажэрца.
Вачэй ня засьціць зайздросным совам.
Ня срэбра шчырае, шчырае слова –
Галоўны скарб наш у сьвеце часовым.
 
А вынесьці можам на разьвітаньне
За ўсё, што было да душы, да смаку,
За доўгаспрыяньне і спачуваньне
Мы вынесьці можам жыцьцю падзяку.

 

#* * *
Калосьсе аральлю скасоўвае,
Маланка змоўклы кут высьвечвае.
Бо ўсё відочнае – часовае,
А невідочнае ўсё – вечнае.
 
У сьветлыні няма характару,
І цемя ў цяжкай цемры кволае.
І нельга вызначыць каратамі
Каменьне жорнаў крутаколае.
 
І мройліва аднойчы ўроіцца,
Што небам нам паслана ў спадчыну,
Асьвечана Сьвятою Тройцаю,
Бо ходзім верай, а ня бачаньнем.

 

#* * *
Да дня бяжыць прывітаць дзяньнік
Пад самы ганак сьцежка крывая.
Трэба, каб земляроб-працавік
Першы пакаштаваў караваю.
 
Ён вешаў сявеньку – радню кулю –
На рог маладзіку-сьветласею
І на засьнежаную аральлю
Вадзіў басанож надзею.
 
Надзеяй жыве земляроб, хлебараб
У рабстве надзённага хлеба.
І Бога ня просіць, з рабства каб
На волю выпусьціў. Сьведкаю неба.

 

#* * *
Валоў ацішаюць ярмом і пашамі.
Касмата дажджы прарастаюць травою.
Хадзіце роўна нагамі вашымі,
Каб не спанталычылася крывое,
 
А каб направілася пашанаю,
Каб сьветла хацела цягнуцца ў вышыні.
Паклаўшы пад бок аблачыну зьляжаную,
Сьніць гром, што бяжыць па роўнай сьцяжыне.
 
Раўняюць гарбаты загон баронамі.
Рабіна гронамі сьпёку трымае.
З абсягамі рэха як роўнае з роўнымі.
Нядоўга сьмяецца дарога крывая.

 

#* * *
У зацьменьне сьвядомасьці
Сонца йдзе паступова.
Бо куды невядома йсьці –
Разгубілася слова.
 
Лжэпрарокі хімерныя,
Сатана натуральны.
Лжэпрарокам паверылі,
Сатане патуралі.
 
І ад праўды адвернуцца,
Каб вярнуцца да казак.
І душа-аднаверніца
Споўніць свой абавязак.

 

#* * *
Пакіне адчаю жацьцё
Іржавы іржэўнік ад сутак.
Прылашчы цяплей жыцьцё,
Каб смутак ня множыў смутак.
 
Блакіт падапруць стажкі,
Дзе зьвянуць і зёлкі, і травы.
У смутку хатуль цяжкі,
У радасьці мех дзіравы.
 
Пустая стыне павець,
Няцесна восені ў клеці.
І нельга душу сагрэць
У гэтым халодным сьвеце.

 

#* * *
Самоту ўзаруць домыслу лемяшы.
Хай рызыка вас выпрабоўвае.
Надзею майце, як якар душы,
Каб не захлынулі вас хвалі жыцьцёвыя.
 
Вяжыце на руме трываньня плыты,
Каб з прорвы нявер’я выплысьці.
Карэц нябеснае мілаты
Прыміце ў пакорлівай сьціпласьці.
 
Пакуль ваш позірк не прывялі
У цемнач сьцяжыны рупныя,
Жывіце, як першы раз на зямлі,
Шануючы час, бо дні падступныя.

 

#* * *
Не схаваць берагі асацэ.
Глухне храм без малебна.
Ня можа вока сказаць руцэ:
– Ты мне не патрэбна.
 
На тое й вока, каб мераць даль,
Рука – каб рукацца.
Набягае калючай сьлязою жаль.
Мазалём плоціць праца.
 
Прызнае меліну глыбіня.
Сьцюжай грэбуе сьпёка.
Ад парушыньня, ад насланьня
Даланя засланяе вока.

 

#* * *
Пражэрліваму ашчэру
Свой голад не давярайце.
Зьбіраючыся на вячэру,
Адно аднаго чакайце.
 
Свой голад не ашукае
Галодная ваша вера,
Адно гамана людская
Расквокчацца, як цяцера.
 
У хатцы, а не ў палацы
Сьмялее жабрачая лера.
І можа апошняй стацца
Маўклівістая вячэра.

 
1992–1993.
 
 
 
 
БЭТЛЕЕМАМ СТАНЕ СЭРЦА...
*  *  *
Каля Гасподняй Дамавіны –
Укленчыць і апасьці ніц,
Як ліст,
Што адляцець павінны
Пад блаславеньне бліскавіц.
 
Пліта халодная, як розум,
Паразумеецца з душой.
Спакой абдасьць такім марозам,
Што ў гэтым сьвеце ўспомніш той.
 
Чый Бог адзін за ўсіх хварэе?
Сьмяецца з нашых звадаў лёс.
Бо ў старасьці мы ўсе –
Яўрэі,
Як малады Ісус Хрыстос.
 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Ён ступаў па маладой зямлі,
Выратоўца, босаю нагою.
Дома доўга тлеюць вугалі,
Домам пахне родны дым ізгою.
 
Ён пакінуў босыя сьляды
На сьпякотных камянях і ў чыстых
Душах.
І дагэтуль цень худы
К вечару расьце.
І пыл ня выстыг.
 
Каб людскому не згарэць гальлю,
З ласкі боскай
Мусіць сьвет да скону
Найсьвятую ўсёй зямлі
Зямлю
Уздымаць над прахам,
Як ікону!
 
1993
 
 
 
 
Сьцяна Плачу
Сьцяна не адгароджвае.
Яна
Названа прышласьцю
Сьцяною Плачу.
Як покуць,
Сьвету цэламу відна.
Тут кожны думае:
Свой сум растрачу –
І зробіцца нявіннаю віна.
 
А за Сьцяною ці чуваць Яму
І наш нямотны плач,
І наша гора.
Трымаюць сьцены хату і турму.
Адзін Гасподзь –
Надзейная апора
Ўсяму, што Ім задумана, ўсяму.
 
І, мабыць, гэта перад разьвітаньнем
Сьлёз ціхіх хмары ветрам прынясе,
І мы жывой Сьцяною Плачу станем,
Каб затупіцца даць аб нас касе.
 
Стах страх.
Маўчыць таемнасьць, як сьцяна.
 
У небасхілу зацякла сьпіна...
 
 
 
 
Над Галілейскім морам
Затрапятаўся, быццам Дабравесьце,
Над Галілейскім морам галубок.
І ветру зажадалася прывесьці
З маруднай рыбай сеткі трапяткія.
І ён бруёк блакітны павалок.
І дол сухі
Успомніў дотык кія.
 
Лянотаю зялёнай пальма млее.
Тут мусіў змаладзіцца сьвет стары.
І стала хроснай маткай Галілея.
І Капернаум чуе крок Хрыстовы.
І не змаўкае Слова на Гары.
 
Як наша каня,
Просіць піць прастора.
 
1993
 
 
 
 
Ерусалім
Млечны Шлях, як радасны кілім,
Любяць разьвінуць нябёсы поначы,
Каб душа, йдучы ў Ерусалім,
Не блудзіла ў цемры,
Бога помнячы.
 
Колеры сьвітаньня й палыну,
Колеры няспыннасьці й нязьменнасьці
Апранаюць міг у даўніну,
Важаць час
Празрыстымі бязьменамі.
 
Як на мулкіх зорах,
Горад лёг
На пагорках, дзе начуе раніца.
Блізка лог,
Дзе ўсіх зьбірацьме Бог
Судным Днём,
Што ўсім апошнім станецца.
 
А вядуць ня ўсе дарогі ў Рым,
У Ерусалім
Ідуць нястомнікі.
На магільніку, як дым, сівым
Скалянелі камяні-паломнікі.
 
Тут да Бога блізка, як нідзе,
Аж чуваць,
Як Немінучасьць дыхае.
З Вока яснага сьляза ўпадзе –
Стане Бэтлеемам сэрца ціхае.
 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Страх свой не абтрасеш, як прах.
Цяжка сьмерці зірнуць у вочы.
На Галгофу далёкі шлях,
Нечаканы,
Як сон сірочы.
 
У самім жа сабе згарыш,
Сам наблізіш сваю катастрофу,
Сам жа мусіш свой несьці крыж,
Узысьці на сваю Галгофу.
І праступяць у людзях,
У тлях
Цудадзейнасьць,
Вар’яцтва,
Калецтва.
 
Да Галгофы кароткі шлях –
Даўжынёй на ўсё чалавецтва...
 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Прыгадваю гарыстыя Бычкі
У горадзе, абраным Панам Богам.
І кланяюся ранішнім дарогам,
Што пабягуць дадому нацянькі,
 
Дзе слова Быкава прапахла стогам,
Дзе п’е паўдзён яшчэ ў ракі з рукі,
Дзе цешацца разлогам скразьнякі,
Затокай – вадзянік, мядзьведзь – мярлогам.
 
Тут Эўфрасіньні Полацкай чало
Зайшло ў імглу, а з Полацка вяло
Сьвятло сьвятое да Ерусаліма.
 
Радзімы без апостала няма.
Свой боль, свой сум, свой подых нездарма
Апосталу даверыла Радзіма.
 
1993
 
 
 
 
Іярдан
Ад ценю дрэў зялёны Іярдан,
Напоўнены нябеснаю лагодай,
Цячэ ў душу Гасподняю Гасподай,
Пустэльнасьці аперазаўшы стан.
 
Густой вадой Хрысьціцель Іяан
Хрысьціў Хрыста, і леціў ахалодай
Ад ценю дрэў зялёны Іярдан,
Напоўнены нябеснаю лагодай.
 
Не пагасіўшы соль Хрыстовых ран,
Імкнецца сьвет умыць і ўцерці згодай
Ад ценю дрэў зялёны Іярдан,
Напоўнены нябеснаю лагодай.
 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Камяняр крута камень куе.
У рашучым настроі зубіла,
Быццам сіла,
Што старасьць згубіла,
Зноў правы заявіла свае.
Іскры прагнуць паветра глыток.
Сьпёка
Рот разяўляе шырока.
Быццам выбіў ён словы прарока,
Паважае сябе малаток.
 
Апранае Ерусалім
Камяняр,
Як закладнік зьнямогі.
І ў канцы яго мулкай дарогі
Замаўчыць
Толькі камень над ім.
 
1993
 
 
 
 
Сьвятарнае сьвятло

#Трыпутнік
І

Ерусалім – хаціна Салямона.
Страха накрыта
Сонечнай саломаю.
Акропленае праведнасьці лона
Сьлязой,
Як з мора Мёртвага,
Салёнаю.
 
ІІ

Ад ускоту аж да закоту
Сонцу хапае сілы
Трымаць сьпякоту
І настрой свой прыўзьняты,
Як бы цыбатацене паўдзён ні рос.
Ерусалімскія схілы –
Як тыя непад’ярэмныя асьляняты.
І мроіцца ўяве нядрэмнае,
Што на неаб’езджаным недзе
У горад уедзе
Ісус Хрыстос.
 
ІІІ

Раскрыжаваныя рукі –
Нібы
Разьнятыя для палёту крылы.
І голас архангельскае трубы
З крыніцы смагі нап’ецца сілы...
І ўбачыш такое ў сабе самым,
Што пабаішся пасьвіць вачыма...
Аднойчы ўвайшоўшы ў Ерусалім,
Ня зможаш
Выйсьці зь Ерусаліма...

 

#Манастыр Латрун
Тут сам сябе саромеецца крок.
Халодных сьцен халодная ахова.
Пятнаццаць год маўчаць
Далі зарок
Манахі,
Каб ачысьцілася слова.
 
З манахамі маўчаць
Віна, бяда,
Трывога ды гарластыя навіны.
Гавораць моўчкі позіркі, хада.
Кранае цішу ўсьмех
Ды ўсхліп нявінны.
 
І толькі манастырскае віно
Прыняць зарок ня хоча
Надта хмуры.
Адно
За ўсіх сьмялей шуміць яно,
Вяшчуючы народзіны й хаўтуры.

 

#І дагэтуль...
Тут жыў рыбак Сымон.
І камяні
Як быццам і дагэтуль
Пахнуць цінай.
Было
Чакалі сеткі глыбіні,
Аблокамі навісшы над хацінай.
 
І мора Галілейскае ўраджай
Не выпускала з хвалістых засекаў,
І рыбакі пачулі праз адчай:
– Я вас зраблю лаўцамі чалавекаў...
 
Назваў Сымона Пётрам Бог жывы,
Каб збыўся каменем Царквы Ягонай.
І, гаспадар гарачай галавы,
Апостал не сьпяшаўся
Стаць іконай.
 
Ён завагаўся, морам ідучы,
І пеўнеў крык пачуў,
Каб адрачыся.
І ў вернасьці да скону кленучыся,
Ад брамы раю атрымаў ключы.

 

#Выхад
І праявіцца будзе час праяве,
А цеста закісьліць няма калі.
І ўцёкам з рабства
Сам Гасподзь спрыяе,
І ў ценяў за плячыма хатулі.
 
Дык на вадзе ўчыняй муку няволі,
І цеста прэснае, як дні твае,
Кладзі на плечы –
Сонца агнявое
Хай праснакі пячы не прыстае.
 
І вёў Майсей...
І пёк пясок, як прысак...
Ня скажуць ні дажджы, ні маразы:
У праснакоў саленаваты прысмак
Ад поту
Ці ад радаснай сьлязы...

 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Чым Бог бліжэйшы да зямлі,
Тым Ён нябесьнейшы...
І тут, відаць,
Прывычна дзіва зьдзейсьніўшы,
Уборы, што з блакіту,
Лёгка скіне – і,
Нябачны, ўбачыцца
Сьляпым і жабракам.
Як выдых, выйдзе
Зь ветрасьценнай скініі,
За Сынаў боль
Даруючы цьвікам...
 
1993
 
 
 
 
*  *  *
Як у сьцюдзёную раку,
Памалу ў Біблію заходжу,
Бо веру, што душу злагоджу,
І, думаю, бяду ўраку.
 
Плыве ўладарыста рака,
Разьвітваецца зь берагамі.
І змарнаваных дзён пэргамэнт
Жаўцее ў крылах ветрака.
 
Ніякавее парахня,
У прах ператварыўшы порах.
Глушэе боль,
Маўчыць брахня,
І страх не варухнецца ў норах.
 
Сьвяжэе потых сівярка,
Чужэе цесната людская.
Душу спакоем абмывае,
Як сьвет, глыбокая рака.
 
 
 
 
ПСАЛЬМЫ ДАВІДАВЫ
Псальмы Давідавы
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
ДВАНАЦЦАЦЬ БІБЛЕЙСКІХ БАЛЯДАЎ
Дванаццаць біблейскіх балядаў
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
ПЕСЬНЯ НАД ПЕСЬНЯМІ САЛЯМОНАВА
Песьня над песьнямі Салямонава
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
БОСАЯ ЗОРКА
*  *  *
Гасподзь! Затрымацца дазволь...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Ойча праведны, памажы...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Божа, паспагадай усім...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Год ці...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Раптам бы...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дасьвецьце
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Хто?
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Варава
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
У Гэфсіманскім садзе
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Блаславёны спадман
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Крывіцкае паданьне
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
З дазволу...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Маці Божая Будслаўская
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ня тут
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Перад выхадам з Эгіпту
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Сын нябёс
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Няма калі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Да Маці Божай Чанстахоўскай
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Кайна ўдзячны...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Як думка...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Чым далей...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дошка выратаваньня
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Слава!
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Малю
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Кленчу
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Зычэньні
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Асланяе...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Мяно
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Дзякуй Госпаду за дазвол...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Касьцёл
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Магчыма, пабачыць здолею...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дарадца высокі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Уніяцкія абразы
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Берасьцейская вунія
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дарога ясная
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Уніяцкае сэрца
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Унія – ў душы рунеюць зоры...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Перапляліся промні й вужы...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Пачуй...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
У чарзе
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Памяці айца Яна Матусевіча
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ісьціме...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Рызыкую
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Маленьне за Беларусь
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Вераю
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
НА ЎСКРАЙКУ ВЕЧНАСЬЦІ
З годнасьцю
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Тчэцца...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Адзьдзяка
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
***Лёс да кожнага прыходзіць босы...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Каб рунела душа...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Яшчэ ніхто...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Парушынка
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Вешчае
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Як сястру...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Вочы
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Каб ня згас...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Богу ў вочы глядзець...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Даць вырасьці...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Ад нас перахаваць дарогі...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ведаў...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Бо ёсьць Прысуд...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Паднявольніца
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Трымае...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Птушкі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дазволіў
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Аскепак
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Шляхам зерня
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Смак
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Пусьці
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Я жыў...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Як той агонь...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Усё жыцьцё
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Хоць ціха
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ня верыш
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дым
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Позірк
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Рабства
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Усё...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
З гліны
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Капліца
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Кон
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Кат ці ахвяра
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Завозьнік
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
З гадамі...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Сьвятасьць
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Не
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Доўжыцца
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Каму належаць аблокі?
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
На гарадскіх хутарах
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ад каго?
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Холадна...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Крыгаслоў
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Пра што думае камень
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Самасуцеха
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Узаемнасьць
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Нагам вязка...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Была...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
На ручніках...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Сам
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Не перажыць
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Спакайней
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Шчырэюць…
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Сівее...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Прызімак
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ворагі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Апора
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Лётае...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Не купіў яшчэ
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Перачытваю
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
На ўскрайку Вечнасьці
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Досыць!
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Няхай жа!
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Ён цяжка нёс...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Адзін
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Salvavі anіmam meam
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
І наноў
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Прагнуць...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дзе можна...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Прашэньне
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
На дне прадоньня
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
З ЗАСТРЭШША МАМІНАЕ ХАТЫ
Мы ўсе
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Вушача – гэта той вушак...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
НЯБЁСЫ ДУМАЮЦЬ АБЛОКАМІ
Нябёсы думаюць аблокамі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
НОЧ МАЕ ФОРМУ ЯЙКА
Ёсьць!
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Маладзее...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Анёл, які на лютне грае
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
КАБ НА ЗЯМЛІ ЖЫЦЬЦЮ ЦЯПЛЕЙ БЫЛО
*  *  *
Пусьці ў душу Хрыста...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дом
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Акрайчык
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
ПАЛЫНОВЫЯ САНЭТЫ
Палыновыя санэты
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
ЗЬ ЛІСТОЎ ДА ВАСІЛЯ БЫКАВА
Зь лістоў да Васіля Быкава
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
УКЛЕНЧЫЦЬ І ПРЫПАСЬЦІ ДА РУКІ
Узрушэньне
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Сустрэнь яго, Божа
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Вяльмуе Бог
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Збудзь...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
АХВЯРЫНКІ
Ахвярынкі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.