 |
РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ
|
|
Вобразы мілыя роднага краю,
Смутак і радасьць мая!..
Якуб Колас
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Міласэрнасьць плахі
Кніга паэзіі
|
А напачатку далёка да меж,
А напачатку дарога шырокая,
Дзень твой і век –
Маладою сарокаю:
Белага болей,
Чорнага менш.
А напачатку далёкі канец,
А напачатку дарога бясконцая,
А на сьвітаньні
Ні смогу, ні стронцыя
I не разьліты на кулі сьвінец.
А на зьмярканьні гусьцее сыта,
Дзень сваё ўбраньне пераніцоўвае:
Досьвітак шэры, і хмары сьвінцовыя,
I чарната,
Чарната,
Чарната.
Доўжыцца цень,
Карацее вярста.
Пасека ў роздуме,
Гай у куродыме.
I, асланяючы далечы родныя,
Толькі сарока бялее з куста...
|
У жыцьці сваім местачковым...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Слоў ня хочацца кідаць на ўзьвей-вецер...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Лёс да кожнага прыходзіць босы,
Як Хрыстос,
Каб бядзілі кожнага турботы,
Як абуць свой лёс у лапці, ў боты.
А яму не занасіць калёсы:
Босьсю – каб нячутна! –
Ходзіць лёс.
Ты, нявольнік, вольны выбраць путы,
Пасталы зьмяніць на кірзачы,
Грукай зьбітым, як парог, абцасам,
Сьмелы і ў руцэ з кавалкам ласым
Помні заўсягды пра лёс разуты,
Ногі босаму не адтапчы!
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Ссыплецца змрок з латака...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
На ты лепей з Богам і з маці.
Чужое, халоднае Вы,
Як тыя пустыя палаці,
Дзе ні перыны, ні травы.
На ты са шпакамі шпакоўня,
На ты з каранямі віры,
На ты з паднявольным катоўня,
На ты з морам вецер сыры.
Калі ў цішыні дамавіны
Ашчэраць да дзяснаў раты,
З жывіцай яшчэ габлявіны
Зь нябожчыкам будуць на ты.
Жывы ў здрадным плоцевым грыме
Сьпяшаецца, вязень вярсты,
А змоўкне –
I дол яго прыме,
Бо з прахам няўмольнасьць на ты.
|
Божа, пашлі Беларусі
Ласку з Тваімі вачамі,
Сэрцы суцеш у скрусе,
Зьлітуйся над крывічамі.
Зьнікнуць, Сьвяты, ня дай нам
Ад рукатворнага жаху,
Верацьмем вечным тайнам
Руху Твайго і шляху.
Божа, вярні дадому
Блудныя душы з выгнаньня.
Поперак духу злому
Воля гасподняя стане.
Хай беларус беларуса
Будзе любіць як брата.
Сьветлая імем Ісуса
Наша крывіцкая хата.
Божа, на ўсіх раздарожжах
Нас ад напасьцяў варожых
Твой зьберажэ напамін.
Амін.
|
Чэкістамі закатаваны,
На могілках непахаваны,
Паўстань, крывіцкі зорны дух!
Кіпіць наш розум раззлаваны,
Злучае ўсіх пакут ланцуг.
Сын, неаплаканы матуляй,
Застрэлены айчыннай куляй,
Прыйдзі, гаротнік, на Дзяды,
На плечы зьбітыя
Кашуляй
Ускінь туман на халады.
Працаўнікі зямлі забранай,
Абрабаванай, згвалтаванай,
Як без'языкія званы,
Хоць разгавейцеся пашанай –
Куцьцёй,
Што зварана зь віны.
Пасьля ўсяго, што чулі вушы,
Што вочы бачылі ў двурушшы,
Як называцца нам людзьмі?
Пакутнікаў сьвятыя душы,
Усявышні,
Да сябе прымі!
|
Нічога мой імгненьня лёс
На лёгкіх шалях часу не заважыць,
Ніхто майго зьнікненьня не заўважыць.
Імчыць сабе жыцьця вясёлы воз.
Як пасылала ў сьвет мяне,
Настрой, відаць, някепскі вечнасць мела.
I мне ў жыцьці было куляцца сьмела,
Пачуўшы першы гром на ярыне.
Наіўнай радасьці пасла,
Мяне надзея мела на прыкмеце.
I ад мяне сьлед застанецца ў сьвеце,
Як на вадзе ад летуценнага вясла.
|
Чалавек, як і дрэва...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
У кастрычніцкае раньне...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Спачатку, як будуць грошы...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Чытаю Быкава –
I зноў
Вяртаюся ў краіну сноў,
У старану маю лясную,
Якую,
Покуль я існую,
Люблю ў затуле туманоў,
Ёй плачу, бачу, ёй блазную.
Завецца ўшацкай старана,
Там Селішчы і Старана,
Бычкі і Дольцы, і Гарані,
I Чарапоўшчына,
I ўраньні
Лубее ў елкі карына,
I каня нікне ў дакараньні.
Ашчадны быкаўскі радок,
Як непрытомлены хадок,
Вядзе на топішча,
На ляды,
На Посьніцу, Дзяды, Каляды.
I рада, ўчуўшы халадок,
Душа, сабе ня даўшы рады.
З раўка бярэ разгон рака,
З рыўка вітае ўзмах
Рука
Абнылае крыло самоты.
Пачуеш з даўніны самоты
Папрок шпака
I крок грака,
Напоўніш зольлю смутку соты.
Узьмежкам, палазьней, лядком
За словам быкаўскім,
Радком,
Ня ўзяўшы ў павадыркі стому,
Іду,
Вяртаюся дадому,
Што выціраў сьлязу крадком,
Не пахваліўшыся нікому.
|
А лясныя галубы
Ў гарады пераляцелі.
Ці яны перахацелі
Сесьці-пасьці на дубы?
Ці ня стала ўжо куды
Лётаць у гарох у шкоду?
Ці дубовую калоду
Зьеў зімой агонь худы?
Гарадскімі галубы
Сталі.
I галубяняты
На гарышчах інтэрнаты
Маюць.
Выскублі чубы
Галубам клапоты дня.
I крылатыя сяляне
Тужаць па сваёй паляне,
Дзе дзічэла ўся радня.
Расьсялянены яны –
Разгалублены.
Галубка
Тупае па гзымсе цупка,
Забывае дол лясны.
|
Ушацкі селянін жыве ўва мне,
I падсяліўся гараджанін менскі.
Спрачаюцца,
Ядуць з адное міскі,
I самагонкай абзываюць віскі,
I часам бачаць ісьціну на дне.
Сябе ў сваёй ня чуюць гамане,
Бы двух люлялі розныя калыскі.
I кожны сам сабе бывае блізкі
I зразумелы толькі ў даўнім сьне.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Ашчэрыцца пасьпееш, лёх,
Не разьмярзай, зямля сырая!
А недзе ўжо на небе
Бог
На свой гадзіньнік пазірае.
Ня мог, ня змог, не дапамог...
Я пастаяў ля небакраю.
А недзе ўжо нэрвова
Бог
На свой гадзіньнік пазірае.
На цень мой водцень смутку лёг.
Я адганяю злую зграю.
А недзе, мне здаецца,
Бог
На свой гадзіньнік пазірае.
А мне б у торбу ўзяць пірог
I аж да веснавога граю
Ісьці,
Каб стаць на свой парог,
Нібыта на прыступак раю,
Пасьпець,
Пакуль ласкавы Бог
На свой гадзіньнік пазірае.
|
|
Слухаючы мора
|
|
Хваля-паэма
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Звыкаюся слухаць глухую стому,
Сьмялей каляндар пачынае гартацца.
Здаецца, учора я выйшаў з дому,
А ўжо дадому пара вяртацца.
Мае трывогі, мае дарогі
Парастрасала, паразмывала,
Прымлелі рукі, прысталі ногі,
Хацеў багата, а маю мала.
Пусьціў на вецер свае дукаты,
Набыў сумненьне, набіў аскому.
Здаецца, ўчора я выйшаў з хаты,
А ўжо вяртацца пара дадому.
Туды, дадому, дзе лугавіна
Улетку цёплая, як палаці,
Дзе долу кланяецца дамавіна.
Там мама сустрэне ў вечнае хаце.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я адышоў далёка ад сябе...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Жыву я
Ці толькі шукаю свой сьлед,
Што зьбег утрапёна.
Адзін я, як і Сусьвет –
Мой сусед.
I мне і суседу сьцюдзёна.
Я – толькі тая кропля цяпла,
Што ные,
Што вочы мае,
Якую нябыту на тлум аддала
Вячніна няўмольна-глухая.
Ніхто не прыгорне
I не прыхіне.
Па звычцы ад продкаў шчырую.
Сырая зямля не сагрэе мяне,
I я не сагрэю сырую...
|
Ці радасьці апошняй прамяні...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Бяроза голая, як ісьціна,
Ды сок прачнуўся пад карой,
Шукаючы вясёла выйсьця на
Прасьцяг,
Сьвятлейшы за настрой.
I сакавік халоднай глоткаю
Ураньні з конаўкі глыне, –
Аж у бярозы па сьпіне
Мурашкі пабягуць
Салодкія...
|
Я цяпер падабаюся дзьвюм...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Вырак ног абыякава-босых.
Марны ўздых у глухім палыне.
Послух шляху ахвярнага –
Посах
Горкі пыл аддае меліне.
Як апірышча мары і веры,
Усе шляхі абышоўшы ў жыцьці,
Посах грукне ў нябесныя дзьверы,
Ціха ў хату збаіцца зайсьці.
|
Выжывалі ў зямлі карані...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Ветэраны,
як у ціне прыглухлыя шчупакі,
Выплываюць на сьвет з затокаў сямейных.
Варухнуцца ім цяжка ад бліскучай лускі
Ордэнаў, мэдалёў і значкоў юбілейных.
Шчэлепамі ўстаўнымі
слаба зяваюць шчупакі,
А над імі занесены вострыя восьці.
Захапляцца гэроямі прытаміліся хлапчукі.
Пратаптаўся асфальт.
Сумнаватыя госьці.
Глушаць гучныя словы і шчасьлівая медзь.
А было –
Цішыню з грукату вырывалі.
Ім – аглушаным –
цяжка цяпер зразумець,
Што яны здабылі?
Што ім – там! – абяцалі?
|
Запытаўся воўк у сабакі:
– Ці да лесу яшчэ далёка?
– Дзьве вярсты зь невялікім гаўкам.
– Сорак, сорак, –
Сакоча сарока.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
З Ваўчэнскім возерам апошні раз
Была.
Вязала качачку з аеру
I на ваду пускала.
Вечар гас.
Ваўчо – насупраць вёска –
На вячэру
Зьбіралася зьбіраць усіх сваіх
З узьлескаў, з гоняў,
З пашы, з лугавіны.
Бруёк, як ціхі ўсхліп,
Памалу ціх.
Вязалі рукі бабы Акуліны,
Каб бачыла
Унучачка, калі
З аеру качка сьцішыцца ў аеры.
Яна плыла далей,
I, даўшы веры,
Жывыя качкі ўсьлед за ёй плылі...
Калі ў Ваўчы засклыгае асьвер,
Зь вядра ваду распліхаўшы нядбала,
На возеры Ваўчэнскім
I цяпер,
Здаецца, той усё шуміць аер,
Зь якога мама качачку вязала.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
У душы маёй цёмна...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Якому зерню лепш, што прарасло...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Маме я ня ўсё гаварыў,
Часта клікаў ману на падмогу.
I застаўся адзін,
Як абрыў,
Што ўдзічэў ад глухога глогу.
Лёс
Апошні адчай падарыў –
Гаварыць шчыра толькі
Богу.
|
Адыходзячы з дому, з гасьцей,
з пагасьцін на зямлі наогул,
мы забываемся нешта
абавязкова,
каб не забыцца хацець
вярнуцца дамоў, у госьці
ці на зямлю наогул
думкаю,
успамінам,
сном,
каб не запыніўся
на вокамгаеньне
кругазварот жыцьця...
|
Рад бы ў рай,
Ды грахі не пускаюць, –
Помню гэтую ўсьмешку змалі.
А цяпер думаю,
Што трымаюць
Нас грахі як даўжэй на зямлі.
Бо зь вязанкай грахоў за плячыма
Цяжка ў райскую браму ўвайсьці,
I з плячэй скінуць груз немагчыма.
Вось і носімся зь ім па жыцьці.
|
Блакітна дрыжыць бліскавіцы кроіва.
Краявід сшываецца
З кволых штрышкоў.
Гітару вярбіны
Вясна настройвае –
Падкручвае белыя калкі каташкоў.
|
А дрэва, вяртаючы долу лісты...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Бачыць сьвет свой жывое па-рознаму
З-пад адгорнутага скрыля...
Ахінаючыся барознамі,
Спаць паклалася аральля...
|
Сябры, якім давяраў я...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Хоць цесна сплятаўся
Скупечымі пальцамі часу
Вянок цыбулі дзён,
Ды любую цыбуліну
Выпадку лёгка выцягнуць
З выпетралага вянка.
I цыбуліна мыту з вачэй
Бярэ сьлязамі,
Бо зусім салодкае
На няполатых лехах жыцьця
Не бывае цыбулі.
I ўрэшце ён разарвецца,
Вянок цыбулі дзён тваіх,
I ўсе цыбуліны параскоцяцца.
Ды ці дужа горкаю будзе
Апошняя твая цыбуліна,
Якой ты празь сьлёзы
Мусіш яшчэ ўсьміхнуцца.
|
Жыцьцё, як базар,
Дзе заўсёды
Два дурні ня прыйдуць да згоды,
Адзін зь іх просіць багата,
Другі дае малавата.
Таргуецца ўсё чалавецтва,
I торг гэты рухам завецца.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Як лісічка тая каля пня,
Каля дзеда ўнучка Дамініка.
Дык расьці шчасьліва і вяліка,
Самая чаканая радня!
Значыцца, не толькі парахня
Застанецца каля пня старога.
Падрастай жа, радасьць і трывога,
Самая балючая радня!
Хай жа будзе ў лёса даланя
Для цябе на шчасьце не скупая.
Хай жа ў лесе вечнасьці ступае
Сьцежкаю жыцьця твая ступня.
Толькі не апошняй будзь,
Радня!
|
У думках рэшту дзён перабіраю...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Гудкі буксіра ў тумане...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я сам сабе даўно хлушу...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Бяжым чаго?..
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
За акіянам нематы...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Гэтакіх цягнікоў няма...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Можа, ня трэба было...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Брытва –
Ранішняя малітва.
Ты зарослага думкамі голіш
I Бога моліш,
Каб, зарослы за дзень, гаспадар
Вярнуўся дамоў на вячэру,
Каб ягонага ня ўбачыць ашчэру.
Ты не бываеш ленаю,
Занесеная над венаю.
I дамавіна
Рупнасьць тваю ацаніць павінна.
Бываеш сьляпой і відушчай.
У немасьці сьценаў
Дазваляеш багаславіцца.
Над сіняю пушчай
Венаў
Белая бліскавіца...
|
Ці зробіцца роспач тугою...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Мора мне гэтыя шэпча радкі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Гнеў мора...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Сухотныя крыгі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я выдумаў цябе. ці ёснь...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Час адбіваюць званы касьцёла...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Павучынка бабінага лета
З ласкай шарганула па губах.
Прыцемкі. Раса. Сьцюдзёны пах.
Разьвітаньне. Сум. Было ўсе гэта.
Восені пададзена карэта.
Ліст яшчэ зялёны на дубах.
Астывае духата ў тарпах.
I задумаўся радок паэта.
I паўдню пакуль стае сьвятла.
Пара ад ральлі, як ад вала.
Ды пад нечым рысу падвяла
Павучынка бабінага лета.
|
Камэдыю жыцьця
I сьмерцю
Не запыніць.
I над труной
Прамоўцы давяцца маной,
Хоць кожнаму ў сваім канвэрце
Адрасаваны ліст,
А ў ім
Пазначана, калі павінны
Ён легчы ў лона дамавіны,
Стаць прахам.
I жыцьцём сваім
Клянецца кожны, як дзіця,
У вечнай памяці пры людзе,
Хоць, адышоўшы, ўсё забудзе.
Ды недзе ўжо яго куцьця
Даходзіць.
А жалобны покут
Усе жывыя занялі –
Ядуць і п'юць,
Каб на зямлі
I пад зямлёй
Палегчы ўпокат.
|
Са страхам падыходжу да люстэрка...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
У дзяжы гісторыі вякі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
А стараліся дружна і свой і чужы
На здранцьвелым, на востракутым
Небу роўную маці расьпяць на крыжы
I аддаць Беларусь пакутам.
У старэйшых хацелі хадзіць браты,
Выракаліся быць крывічамі.
I суседзі сьціскалі ў злосьці раты,
Усьміхаліся толькі мячамі.
Войны ўсе, бойні ўсе, зрухі ўсе
Беларусь аддавалі катам.
Зноў касе зіхцець у крывавай расе.
Адкляпаў яе ўвішны атам.
Сваякі сатаны гандлявалі душой,
Беларусь расьпіналі вякамі,
Прабівалі далоні, што пахлі дзяжой,
Не цьвікамі,
А мерцьвякамі.
Усявышні,
Хоць крошак зор накрышы,
Разгавей беларусу вячэру.
Згінь, крумкач, не кружы,
Беларусь на крыжы
Уваскрэсьне ў пакутах за веру.
Як ня выдасьць Бог,
Не зьядуць вепрукі.
Толькі вернік надзеяй дужы.
Крошкі зор зьбяруць у Бога з рукі
Выраі –
Беларусаў душы.
Як там ні варажы,
Што там ні кажы,
Пазьдзіралі з храмаў крыжы
Вылучэнцы, выжлы, віжы.
I самой апраметнай заложнікі,
Цьвеляць д'ябла сп'яна бязбожнікі:
I вясельле ў нас,
I ігрышча ў нас,
Хаваемся мы ў салому,
Няхай ішчуць нас.
I ў саломе, як зерне,
Знойдуць іх,
Бог сваіх,
Чорт сваіх...
|
На белай кашулі чырвоны пісяг
Ад злосьці падступнага меча.
Бел-чырвона-белы балючы сьцяг
Склікае на сумнае веча.
На веча,
Дзе ў вечнасьці мусім спытаць,
Ці нам заставацца народам,
Ці толькі аб'едкі надзеі спытаць,
I моўкнуць, і глыбіцца ў одум.
Ці нам у агульным застольлі людзей
Паблізу ля покуці сесьці,
Ці ціха чакаць, каб які дабрадзей
Наш хлеб не пярэчыў нам есьці.
Узьвіўся, як крык, на крыжацкіх касьцях –
I погань кіруе ў прадоньне –
Бел-чырвона-белы крывіцкі сьцяг
У вечным памкненьні Пагоні!
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Дваццаць пятага сакавіка –
Годны дзень
Беларускай Дзяржавы.
Веснаплынных вятроў талака
Пыл з кароны атрэсла іржавы.
Шматавалі нас досыць арлы
I з адной і з дзвюма галавамі.
Мы ня зь нейкай бязроднай імглы,
Нас вякі як сваіх
Гадавалі.
Мы – ратаі сьвятла,
Крывічы,
Верхачы неўміручай Пагоні.
Маладзік сакалом на плячы,
Гартны меч у цьвярдое далоні.
Лучыць нашыя мары рака
Бел-чырвона-белага сьцяга.
Дваццаць пятага сакавіка –
Наша сьвята,
Пароль
I прысяга!
|
Бог пройдзе басанож Нябесным Поплавам,
Пярун прытоіцца за хмарным тынам.
Планэта галаву пасыпле попелам
Радыёактыўным...
|
Певень першы раз прапяяў,
Змрок параніўся злосьцю дзідаў.
Ты спрыяў праяве з праяў,
Ты свайго Каліноўскага выдаў.
I другі раз голас падаў
Певень,
Золаку моцы стала.
Утаропіўся лёс-удаў,
Не ўбярог ты свайго Купалу.
Пракрычаў певень трэці раз,
Забалела сьвятлу на ўсходзе.
Голас твой нематой захрас,
Ты адрокся ад мовы,
Народзе.
Зьдзірванелі скрылі аральлі,
Разагнуўся загауты полаз.
Ці ўваскрэсьнеш духам калі,
Ці прыпомніш,
Які быў твой голас?
|
Навошта ў куфрах хаваць уборы,
Пытае этнограф,
А бабка ў гуморы
Адказвае:
На клады
Мусім накіравацца
У апратцы
Сваёй жа працы,
Каб нас пазналі дзяды...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Маналёг зямлі на схіле двухтысячагодзьдзя
|
Я нямая, стэрылізаваная,
Я забітая хімікатамі,
Я асушаная, паралізаваная,
Са зьнявечанымі саванамі,
З сухарэчышчамі сукаватымі.
Я раблюся такой стэрыльнаю –
Ні лічынкі, ні чарвяка.
Нада мной цішыня магільная –
Ані жаўранка, ні крука,
На якім мог адчай павешацца.
Чорны крук
У блакіта ў сьцяне
Быў ды выпаў.
I вусьцішна мне –
Ні калгасьніца,
Ні памешчыца.
|
Гэты сумны жарт
Асьвечаны вякамі:
Разьбярэмся
На тым сьвеце вугалькамі...
Паквітаемся з даўгамі,
Разьбярэмся,
Толькі трэба
Дроў бярозавых бярэмца.
А сягодня
I на гэтым сьвеце собіла,
Не гаворачы сякераю
Зь беразьнякамі,
Беларусам
Разабрацца вугалькамі,
Вугалькамі, што з рэактара,
З Чарнобыля...
|
Казка робіцца явай сёньня:
Бабка любая ў зоне,
Тупаць не захацеўшы пехаць,
Можна ў госьці ехаць
На печы,
Можна ў космас ляцець
На печы,
Як на ракеце,
I гасьцяваць у Сусьвеце,
Покуль здароўе трывае.
Бо ад Перуна ў сакрэце
Паліць печку сваю
Радыёактыўнымі дрывамі.
А дзеці і ўнукі
Лахі пад пахі –
I папкі –
I абтрэсьлі рукі
Ад радыёактыўнай бабкі.
А бабка
Радыё слухае,
Як яно лье з паслугаю
На патэльні маны
Ялей,
Дзе пякуцца абяцанак бліны.
Бабка жыве, як у казцы:
Чым далей, тым страшней.
I яшчэ даплочваюць бабцы
Трыццаць такіх нявінных
Рублёў дамавінных...
|
У зябкае неба сачу з-пад рукі,
I матчына хата пільнуе з-пад даху,
Калі яна выпусьціць зор каташкі,
Галінка вярбовая
Млечнага Шляху.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Прыпяцкія берагі на шалі пясочныя
Паклалі хвалі апошняе веры.
Чарнобылем,
Як і сосны,
Падсочаныя,
Мы чакаем сваёй сякеры...
|
Трымаючы мацьней авоську,
Сабе гаворыць, як у сьне,
Дзядок:
– Не я пакінуў вёску,
Яна пакінула мяне.
Яна ўцякла за тыя межы,
Што трактар зьнёс за небакрай,
За тыя сіласныя вежы,
Дзе рай вяшчаў
Вароньні грай.
Усіх пакінула за тое,
Што ўсе зьняважылі яе.
А пад жалезнаю пятою,
Як пад магільнаю плітою,
Трава ў абразе не ўстае.
Спалілі смаляныя лавы,
Што ўсіх трымалі ля жытла.
«Сыходзіш, вёска, зь яснай явы», –
Сказаў Купала.
I сышла...
|
Пасьля чарнобыльскае навалы
На Беларусь прыпала
210 – з 300 –
Хірасім.
Хапіла ўсім.
Атам
Зрабіў Беларусь удавою.
А ва ўдавы
Не зачыняюцца хлявы,
Павыпушчана гавяда.
Статак пасьвіць бяда.
А ва ўдавы
Някошаныя паплавы
I пожні някошаныя,
Госьці запрошаныя
З ласкі бяды.
На Дзяды.
Маўклівы кат
Ня мыліць пятлі.
На нашай зямлі
Ці паўторыцца наш працяг?
Ці ў жарстве захаваецца сьлед?
Як стронцый трашчыць
У нашых касьцях,
Ці чуе сьвет?
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Прасьніцы –
Каб пралася прадзіва,
Прадзіва духу прадзедаў,
Каб вякі
Сьвяткавалі сьвяткі...
Трывалыя куршы лашчылі дрэва,
Якое мусіць збуцьвець
I стаць зямлбю,
Схаваўшыся пад павець
Неба...
Крыжы сьмялеюць памалу,
Ім трэба
Пасьля,
Калі ўчарсьцьвее зямля,
Закрэсьліць паганскі дух,
Каб ён аглух
I асьлеп,
Каб замкнуць цэмэнтаваны склеп
Бяспамяцьцем (яно мацьней ад замкоў),
Каб даты імшэлі ад імшы,
Як ад імжы вякоў,
На мяжы
Прывідаў і забыцьця...
Толькі сьнягоў куцьця
Зямная
Куршаў дасюль памінае...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Дыктант 31 кастрычніка 1988 года
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Адабралі дажджы...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
На вачох маіх зьнікла стагоддзе,
У якім дазвалялася есьці
Усе азярное, рачное, лясное
I стаяць пад дажджом
З босаю галавою,
Каб крыху падрасьці.
На вачох маіх зьнікла стагоддзе,
У якім не былі гэтак людзі
Апраменены злосьцю, маною,
А хацелі яшчэ спачуваць
I спрыяць падобным да сябе
Пры жыцьці.
На вачох маіх зьнікла стагоддзе,
Дзе называлі па даўніх іменах
Кожную птушку, травінку, суседку,
Дзе ўмелі душой весяліцца
I апошнім дзяліцца ў бядзе,
Дзе мядзьведзь не з музэя
Задзіраў на лясіне метку,
I мёд цёк у казачніка
Па вусах і па барадзе.
Добрым словам любой парою
Пры нагодзе
Памінаю добрае старое
Стагоддзе.
|
Наш гарод зрабіўся бальшаком,
Ім хадзілі ўсе пад нізкім небам.
Пахла зіма халодным малаком
I зрэдку – чорным хлебам...
|
|
Запозненая падзяка Гутэнбэргу
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я хадзіў дэманстраваць адзінства
У калёнах шчыльных, як сьцяна,
За сваё шчасьлівае дзяцінства
Дзякаваў зь відна і да цямна.
Дзякаваў таму,
Хто пыхкаў піпкай,
Быццам крэматорыем ручным.
Густа віўся над усьмешкай хліпкай
Лягерных кастроў ахвярны дым.
Маразы зьмяняліся адлігай,
За адлігай сьледам – маразы,
Час усё мудрыў над чорнай кнігай
I галіў па-свойму – ў два лязы.
Я лічу,
Шануючы турботы,
Да сівой дажыўшы барады,
Лепей шыць знава
Дыхтоўна боты,
Чым мяняць халявы,
Перады.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Зорка шанцаваньня і мядзьведзя
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Навальніца хацела скрывіцца,
Ды пазяхнула ў такой журбе,
Аж вывіхнула сабе
Сківіцу бліскавіцы.
|
Ападышам са дна каша
У фортку птушка заляцела.
Ці гэта нейчая душа
Мяне наведаць захацела?
Я на начлег яе прашу,
Прытулак птушцы прапаную.
Малю не гневацца душу
I цішыню душы пільную.
А можа, гэта Боскі знак,
А можа, навіна благая,
Якая ў непамысных снах
Мой дзеяслоў жыцьця спрагае,
А праспрагаўшы, запрагае
У воз мой лёс,
Нібы каня,
I конь вязе дарогай дня
Мяне па ўхабах, па выбоях,
I неяк мне шкада абодвух,
I воз і лёс.
Няхай крыло
Птушынае
Заслоніць зло!
Ці страх праверыў заадно,
Я пад мяхамі год ці гнуся.
Я з асьцярогаю цягнуся
Да весткі –
Зьнікла праз вакно.
|
|
Перакладаючы Барыса Пастарнака
|
З багавейнай боязьзю, са смакам
Падбіраю вобмацкам радкі,
Гутару з Барысам Пастарнакам,
Зябкі мост будую ўздоўж ракі.
Салавей-разбойнік словагаю
Аглушае, запрашае – і
Немагчымасьцю дапамагае
Посах угадаць у пугаўі.
Колькі б у туман ні гналі вы іх,
Пазнаюцца чоўны па стырнах.
Ступняў пяцістопных ямбаў вывіх
Адчуваў шалёны Пастарнак.
Ён над вершам панам запануе,
Бо радкі складаліся наўзрыдзь.
Я Паэту ціха прапаную
Беларускай мовай гаварыць.
|
Тут рухнула вечнасьць.
Як вечны дакор,
З прадоньня,
Зь яміны цягаецца
Форум.
Застыгла ўсё.
Ці прайшоўся віхор
Мармурова-халодным борам.
Нібы чарцянятка, з-пад караня
Пякельнага дрэва,
Што сьпеліць самоту,
Дзярэцца чорнае кацяня
Па змроку балючым
Калючага дроту...
|
Памяці Яўгеніі Янішчыц
Здаецца, пеўні закукарэкалі...
Нібыта вочы высьлезіў дым...
I запытаемся ў забыцьці:
– Магчыма, мы сустракаліся некалі
У тым
Забытым зямным жыцьці.
У тым.
|
Ходзіць ісьціна з кульбай пад пахаю,
А лянота ляжыць калодаю.
Чалавецтва –
Суцэльная мафія
У зацятай вайне з прыродаю.
|
Са шпорамі, а басанож
Бярэ з налету крэпасьці.
Ў вялізнай кучы
Хоча ўсе ж
Да ісьціны дагрэбціся.
Сьвет на дасьвецьці будзіць ён,
Свой род вядзе з асьветнікаў.
Чуваць далёка шпораў звон –
Ідзе
Філёзаф сьметнікаў.
Крычыць,
Аж б'ецца блін аб блін,
Прыроду ўдасканальвае.
Зноў
Зерне ён знайшоў
Адзін
Рацыянальнае.
|
Наіўны час той растаў і зьнік,
Як зь вечаровай кудзеляй прасьніцы.
Каб закаханасьці запыніць цягнік,
Я тузаў стоп-кран
Касы аднаклясьніцы.
|
Крохкі кубак зімаў маладых,
Дзе глыток вады крынічна-колкі,
Крахнуў долу,
Як адчаю ўздых, –
Падбіраю цурачкі, асколкі.
Склеіць кубак той
I ўжо ня той
Маю невялікую надзею,
Толькі не з крынічнаю вадой –
Талая памалу халадзее.
Надгубіць хачу тае вады,
Што напомніць,
Дзе жыла крыніца,
Каб сьляды слаты,
Хаду бяды
Змусілі на момант запыніцца.
|
Да году год,
Да бяды бяда
Зьбіраюцца ў гурт адзіны.
I сьветлай і шарай гадзіны,
I кожнай пыліны з быліны
Мінулых часін
Шкада.
Шкада,
Што стала цяжкой хада,
Якая намеры мела
Дайсьці да ісьціны сьмела.
Шкада,
Што зьнікла з крыніц вада,
Адкуль напіцца душа хацела,
Але душу задушыла цела.
Шкада,
Што выпаў падлётак з гнязда,
Якому ўзьляцець карцела,
А сьцежка ў неба круцела.
Шкада,
Што засталася жуда
Адной гаспадыняй надзелу,
Дзе чорная ноч падаўжэла
I з торбай прыйшла
Каляда.
|
Мае памылкі
I грахі мае,
Рахунак,
Дзе растуць працэнты доўгу.
Я ў дзьверы лёсу
Грукаю падоўгу,
I сорамам,
Як варам, абдае
Мяне ўсяго,
Мая дачка,
Бо ты
Адна ў мяне –
Мой шал,
Мой боль,
Мой нораў, –
Каб толькі злыя духі
Зь цёмных нораў –
Баюся –
Не знайшлі тваёй вярсты.
|
І чысьціня і глыбіня...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я ў гасьцях,
Ён бліжэй штогод,
Дзень,
Калі я надзею маю
Зноў сустрэць, як некалі,
Маму:
З вуліцы
Пабягу ў гарод.
Мне штогод
У гасьцях саладзей
Мёд цягауць,
I хмялець паволі,
I тужыць па згубленай волі,
I раднець да чужых людзей.
Прывяла мама ў госьці мяне,
Не сказала,
Калі дадому
Мне вяртацца будзе самому,
Прысьмеркам
Ці як ноч міне.
У гасьцях я,
Нібы ў бары
З сыраежкамі,
Баравікамі,
Не сьпяшацца дамоў прывыкаю,
Хоць вялікі дзень на двары.
Дні гатоў аддаць у расьцяг,
Ды ў абрыў пазірае строма.
Ці спаткаемся там,
Як дома,
Невядома мне тут,
У гасьцях.
|
На пэнсіі чаўны
I стрэхі чаратовыя.
Век чалавечы і ў чаўноў і ў стрэх.
I валуны сьцяны
Ад небыцьця ўратоўвае
Нясьпешны астраўнога часу бег.
Па самы далягляд –
Яленец верацёнамі,
Якія выскачылі з рук бабуль,
Што зь леташніх Каляд
Прадуць кудзелю цёмную
На ніткі зрэбных ліўневых кашуль.
Саскочыць са страхі
У дрэўцаў мала сьмеласьці.
Прабіў вушак прабой – двухдзюбы грак.
Пакуль яшчэ сухі,
Гатоў да ашалеласьці
За сонцам на руках ісьці вятрак.
|
Загон сваіх дужых дзён
Сярпом разгубленым дажынаю.
Мая саломіна аржаная,
Ты казытнула мой сон.
У прыцемак пад страху
Чаканьня ластаўка залятае.
Мая саломінка залатая,
Прашу, падрыжы крыху.
Дням незатульна ў капе.
Іржышча зябка раса ўпікае.
Мая саломінка хрупаткая,
Хапаюся за цябе...
|
Пасьлі мяне
Бяда і шчасьце
Ў чатыры вокі.
Пашлі мне
З раніцай прычасьце,
Ўладар высокі!
Пасьля мяне
Якое масьці
Твае аблокі
Захочуць ліўнямі
Апасьці
На сон далёкі?
|
Застаецца меней дамоў...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
...Лісьце густое.
Сытыя гронкі.
Восень шчодрая на скразьнякі.
Двух берагоў шурпатыя тронкі
Прыцьмілі лязо ракі.
...Сівярэе змрок туманковы,
Густы – не паварушыць.
Лісьце вераб'ёў гаманкое
Дрыжыць і жыгае:
Жыць-жыць!
...Восень галутай.
Лісьце як госьці.
Толькі трымалася
Вера б і
Не абляцелі з рабіны мілосьці
Слоў маіх вераб'і...
|
Авечак душныя каралі
У гор на шорсткай гарлавіне
У сьне вятры перабіралі
I сьнілі сон свой
Сіні-сіні.
Сон сіні сьнілі
Пастаралі,
Што заблудзіліся ў даліне,
I рэчкі сінія,
Што бралі
Разьбег зьбялелы на вяршыні.
Нібы ружанец на Каране,
Ляжалі ў гор на гарлавіне
Авечак душныя каралі,
Аблудныя дакор лавілі.
Прызналі свой захмарны выган
Авечак душныя каралі,
I кожны паварот і выгін
Рачулак шыі паўтаралі.
Авечак душныя каралі
Вятры перабіралі сьмела.
Сінечу ў неба горы кралі,
I ціха сон-трава сінела...
|
|
Маме на васьмідзесяцігодзьдзе
|
Ты стала зямлёй,
А твае гады
Ідуць безь цябе па зямлі.
Ідуць гады,
А твае сьляды
Зь зямлі халады зьмялі.
Ідуць з маімі твае гады.
Дзе твае, дзе мае?
Калі
Замоўкнуць,
Прыстануць гады ад хады?
Не дазнаемся,
Як ні малі
Усявышняга –
Ён малады заўсягды
I стары,
Як скрыль аральлі.
Жыву, каб чуць,
Як твае гады
З маімі ідуць па зямлі.
|
За дабро не серабром...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Пасьпець усё зрабіць і ў час сысьці,
Не затрымаўшыся ні на хвіліну,
I ціха легчы ў жаўтапес ці ў гліну,
Такое розьніцы, як і ў жыцьці:
Ці з голаду глытаць пажадна сьліну,
Ці сьмелай лыжкай боўтацца ў гусьці.
Хай вока бачыць голую галіну,
А памяць помніць крону ўсю ў лісьці.
Убачыўшы спакойную даліну,
Брысьці, як ціхі човен у трысьці.
I глыбіня глыбей сваю пярліну
Сьпяшаецца схаваць у забыцьці.
Няма жыцьцю ні сну ані супыну.
|
Жыцьцём жыцьцё працягваючы ў сьвеце,
Ты паўтарыла парастак сьвятла.
У ліпеньскае зыбкае дасьвецьце
Ты да цяпла пяшчоты дадала.
I першы плач,
I першае памкненьне.
Атаву смутку радасьць даскубе.
I ты ў люстэрку вечнасьці – ў імгненьне –
Убачыла наступную сябе.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Аплываюць у сьвечак пальцы
У бяспалую куксу апалую.
Сьвечкі, ўдзячныя цемраборцу агаю,
Хацелі годна
Подых ягоны
Узвысіць у чысьціню
Пальцамі голымі,
Але нашча згарэлі ў полымі.
Сьвечкі –
Сваячкі сьвятла –
У бажбе
Самі спальваюць сябе
Датла.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Чарга не спыняецца ў гэтым жыцці...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
З пасмаю дыму ад папяроскі,
Заламанай па-кавалерску за вухам,
Дыміўся кратэрам
Рыгор Бярозкін –
Кволы здароўем, дужы духам.
Турмы, лягеры, фронт, уцёкі
Прайшоў з усьмешкай нялёгкай
Сьмела.
Ён чуў здалёку Паэзіі крокі,
Якая яшчэ і хадзіць ня ўмела.
Сябры яго звалі вясёла
Рэбэ.
Настаўнік быў сам
Да навукі ахвочы.
Дасюль глядзяць мне ў душу,
Як неба,
Ягоныя вечныя, біблейскія вочы.
|
Я запытаў сваю душу:
– Ці чуеш, як табе хлушу?
I мне ўсьміхнулася душа:
– Адкажа за мяне імша...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Віталю Батлагу
Сьціхлая жнівеньская
Ноч у засьмяглай Малдове.
Аваднямі з каня
Валяцца зьнічкі доле.
Маці над возам пустым.
Сьпіць на зямлі жарабятка.
Крадзецца мякка паўз тын
Цень ад ляшчыны гарбаты.
Маці цягнуць свой воз,
Біць камяні капытамі.
Вырасьце малакасос
I палыну паспытае.
Будзе ламацца сьпіц
Сонечная саломка.
Ну, а пакуль
Хай сьпіць
Будучы конь салодка!
|
Думаеш, часта сустрэнешся там
З тым, каго табе тут не хапае.
Гэта зямная надзея сьляпая
Перадаецца апошнім гадам.
Там ад душы пагаворыць душа
З душамі тымі,
Бо тут як нямая.
Гэта спадзеўка адчай сунімае.
Ходзіць сухімі імхамі імша.
Ды забываешся, вязень пакут,
Вораг,
Магчыма, ўжо болей ня люты
Там напаткае цябе,
I таму ты
Просіш, каб лёс затрымаў цябе
Тут.
|
Старэю ў горадзе...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Лявон Баразна,
Як грыбы грыбнік,
Зьбіраў беларускія ўзоры, строі.
Цягнуў адзін,
Бо быў караньнік,
Знаходак воз
У добрым настроі.
Лявон Баразна
Маляваў старых,
Бо адчуваў, што ніколі
Старым ня будзе,
I кожны штрых
Жыў на палотнах ягоных
На волі.
Лявон Баразна
Піў чарку да дна
З паненкамі на закуску,
Рабіў дацямна,
Любіў давідна –
Па-беларуску!
Захавала
Лявонава баразна
Сьлед босы Скарынаў,
Крыўда ва ўсіх на Лявона
Адна,
Што рана
Сваю Беларусь пакінуў.
|
Парадзелі, як і лясы,
Сельскія інтэлігенты –
Вінцукі, Дамэнты, Тарэнты.
Ад дажджоў, сівяроў, ад расы
Вылінялі капелюшы,
Аблавушкі, плашчы і твары.
Не аглухлі іх душы ў глушы,
Не ўдзічэлі вачэй абшары,
Дзе цьвітуць яшчэ васількі,
Не ўрачоныя брудам і цудам.
Важка рухаюцца камлюкі,
Абчасаныя клопату склюдам,
Абшарпаныя сквапнай бядой,
Як і партфэлі іхнія,
Інтэлігенты.
На пражытак хапае рэнты
З сотак, зь лесу, з каровы худой.
Да аблочыстага Кастуся,
Да прарочыстага Максіма
Дацягауцца амаль магчыма.
Ды вішчыць у хляўку парася,
Ды сквірчыць саланіны пасок
На пузатай патэльні ўраньні.
Пот і сьлёзы, сьвітаньне-зьмярканьне
Паглынае штодзённы пясок...
|
Сяргею Навумчыку
На нажах скразьнякоў азяблая,
Змоўклая ў крывавай расе,
Беларусь –
Адзічэлая яблыня,
Хто ні едзе – цябе трасе.
Карані твае лезуць зь пекла ўсе,
Чужакі паламалі сукі.
У куродыме завязь сьпеклася,
Долу валяцца гарчакі.
Сад славяншчыны здрадай збэшчаны,
Што ні ствол – скалелы шкілет.
Ад Смаленшчыны аж да Брэстчыны
Цьвет ляціць
На капытны сьлед.
Болем
Карта кары палаплена.
Час тваіх не шкадуе меж.
Беларусь –
Незасохлая яблыня,
У атожылках ці адрасьцеш?
|
А жалезныя хлопчыкі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Паўсюль яны родныя і свае,
I варта мне іхнія ўспомніць
Імёны паволі –
З гатэля, з кавярні
I з халаднаватага слова «фае»,
Нібыта зь сенцаў,
Выходжу ў поле.
Шнітка,
Міжыпарніца,
Сьвінакроп –
Знаёмыя травы,
Яшчэ незабудкі
Я помню ў канавах,
Ды лепш ад хвароб
(Ад якіх, я забыўся)
Катовы мудкі.
Яны зь сінізною
Ці зь сівізной,
Пра гэта дакладней
Сказала б кошка,
Што позіркам
Прыцемак паліць вясной.
Духмяныя травы –
Пахучая ношка
I лёгкая,
Памяці несьці яе
Няцяжка
У роспачы, ў смутку, ў надзеі.
О, дзякуй вам, продкі,
Мае дабрадзеі,
За ношку,
Што памяці моцы дае.
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
I сам не заўважыш ты,
Калі разьмяняў-такі
Каханьня свайго залаты
На марныя медзякі.
I будзеш жыць драбязой,
Здымаць чужыя куты,
Расу называць сьлязой
I пушчай густой кусты.
Застаўшыся далуках,
У неба працягнеш ксты.
I пойдзе хадзіць па руках
Даверу твайго залаты.
|
Яна прыліпла да ўспаміна
(I ўжо здаецца залатою),
Як колісь да падэшвы
Гліна,
Расчуленая ўшчэнт слатою.
Густой начы глухая сажа
Чарнелася і нелюдзела.
Мяне тады чакала Саша
З ушацкага райфінаддзела.
На ўзгорку,
Што насупраць пошты,
Ля хаты гліны да адвалу.
Пра хату ўспомніў я навошта?
Ды Саша там кватаравала!
Там гліну я мясіў сярдзіта
I ў хісткай цемры марыў хістка.
I цалавала ў лік крэдыту
Мяне ля хаты фінансістка.
Няраз пасьля гаршкі на гліну
Мяняў,
Стаяў над чарапкамі.
Цяпер гляджу ўспаміну ў сьпіну,
Да дзён мінулых прывыкаю.
|
А цяпер мне і падумаць дзіка,
Што цябе калісьці не было, –
Добры дзень,
Унучка Дамініка –
Воч маіх апошняе сьвятло.
Радуюся ўсьмешцы, плачу, крыку,
Тытулу шаноўнейшаму – дзед.
I малюся: ўнучку Дамініку
I пасьля мяне ня ўкрыўдзі, сьвет!
Ланцугу жыцьця хапае зьвеньняў
Звычкі навязаць,
Каб не ўцяклі.
Зьмена прозьвішчаў і пакаленьняў,
Перамена мейсцаў на зямлі.
|
Тралейбус прыстоіў
Ля каштанаў на скрыжаваньні.
I каштан кулачком калючым
Грукнуў у дах тралейбусу.
Некалі на скразьняковых палутарках
Езьдзіць часта даводзілася
I, каб папрасіць шафёра спыніцца,
Трэба было малаціць кулаччом
Па драўляным дашку кабінкі.
Дык, можа, гэта з каштанаў нехта
Захацеў тралейбус спыніць,
Каб паехаць туды,
Дзе цёпла і дзе зялёна.
Каб уцячы з голай восені.
А раптам нехта з маіх сяброў
Пасьпеў каштанам сукаватым вырасьці
I захацеў са мной у тралейбусе разам
Праехацца ў маладую
Захмялелую восень,
Як некалі.
А як зразумеў намер каштана
Тралейбусьнік?
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
I раптам прыходзіць канец...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
У невядомасьць галаву высоўваю...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Успамін пра Ўладзімера Караткевіча
|
Пад час свайго зямнога вандраваньня
Ты не любіў дакладнасьці адной:
Дзе нарадзіўся.
Вечнасьць тая пані,
Што стане да пакутніка сьпіной
I ўсе яму паказвае разлогі,
Дзе сьпіць сабе
Гадоў наступных гром.
Ты нарадзіўся там,
Дзе ўсе дарогі
Сышліся,
Каб абнашчыцца Дняпром.
Ты весела сьцьвярджаў –
Іван Кабыла,
Зь якога дом Раманавых пайшоў,
Быў конюхам у дзеда люба-міла.
Твая радня царам чалом ня біла,
Пагоняй гнала,
Біла прыбышоў.
Ты верны рыцар
Слоў крывіцкіх, гойных,
Якія не загубяцца нідзе.
Твой цень відушчы
Па забытых гонях
Ідзе
I за сабой сьляпых вядзе.
|
Смачна зяхае печка
і засланяе рот
(зь языком агнявістым
і зубамі бярозавымі)
чорнаю даланёю засланкі.
Толькі згадаю –
і захочацца цёплага хлеба
з прамяцінамі
пальцаў аеравых...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Дзяўчаты з маладой пары,
Дзе вашы станы, вашы рукі,
Дзе спадкаемцы скрухі – рухі,
Што маладзілі дол стары?
Вы тут, а я вас бачу там,
Дзе вы былыя, маладыя,
Сваёй нясьмеласьцю худыя,
Непадуладныя гадам.
Мне вашы з даўніх вечароў
У непадробленым суроку
Ўсплываюць позіркі здалёку,
Нібы кругі са дна віроў.
|
Лепшай на зямлі й на небясі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Калі маладзік-зарэчнік
Зьнік за начной сьпіной,
Аблічча твайго сланечнік
Засьвітаў нада мной.
Настрой мой – сумны паплечнік
Трызьніць даўняй вясной.
Аблічча твайго сланечнік
Нада мной,
Нада мной,
Нада мной.
I там,
На Сьцяжынах Млечных,
Дзе ява стане маной,
Аблічча твайго сланечнік
Схіліцца нада мной...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Армянская царква ў Мадрасе
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Нялётнае надвор’е ў Катманду...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
– Стук-стук, Коля!
Стук-стук, Міця!
– Дзеткі, ў школе
Не шуміце!
Палачка-стукалачка –
Гульня дзіцячая.
Дарослыя глядзелі,
Дарослыя пабачылі,
Што гэта вельмі проста
Застукаць і суседа,
I дружбака,
Бо ў КДБ рука
Такая, што ні сьледу
Ня будзе ад суседа,
Няцяжка дружбаку
Ў сырым заснуць пяску.
– Стук-стук, Мікола!
Круціцца кола.
– Стук-стук, Мікіта!
У крыві шэрая сьвіта.
– Стук-стук, Васіль!
Заплакаў кавыль.
– Стук-стук, Марысіца!
Чэкіст ня хрысьціцца.
Чырвоны ад крыві,
Гарачы ад сьлёз
У камунізм ляці, паравоз,
Коламі стукачы!
Мільёнаў лёс
Застукалі стукачы.
Ляціць паравоз
Па касьцях разлук
У плачах, лямантах, крыках.
Толькі чуваць на стыках:
Стук-стук, стук-стук, стук-стук.
|
У краіне жабракоў,
Дужых еднасьцю,
Дзеляцца спакон вякоў
Шчодрай беднасьцю.
У краіне лайдакоў,
Дружных радасьцю,
Дзеляцца спакон вякоў
Галазадасьцю.
У краіне чарвякоў,
Шчасных вераю,
Дзеляцца спакон вякоў
Вечнай цемраю.
Б'ецца, прагае галыцьба
Скварку зласаваць.
I завецца барацьба
Клясавай!
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
470
Зянону Пазьняку
Стагоддзі – не гаі зьбялелакорыя,
Зьвідна спавітыя смугою гімна,
Стагоддзі, ад пакут і зьдзекаў хворыя,
Прытойваюць архівы –
Торф гісторыі,
Які гарыць уедліва і дымна.
Ступае ісьціна на жэрдцы-палачцы,
Каб ацалець, хаваецца няшчадна.
Архівы –
Міжусобіц усыпальніцы
I сьведкі лютыя,
Таму і паляцца,
Гараць, як купа,
Глыбліва і чадна.
I сёньня дым віецца над архівамі,
Тут завіхацца звыклі без прынукі.
Зрабіліся забойцы палахлівымі,
Сьпяшаюць заручыцца дырэктывамі
I ад крыві адмыць
Сьляпыя рукі.
|
Майстры хлусьні і творцы чуткаў,
Падайце голас, стукачы,
Хоць пакажыцеся з закуткаў.
Яшчэ ж надзейныя ключы
Ад сэйфаў,
Дзе тамы даносаў
I карткі ўліку шчырых вас.
Яно ня будзе носу зносу,
Што чуйна нюхае ўвесь час,
Дзе, можа, пахне змовай нейкай,
А дзе на ўладу сьпее злосьць.
У службе гнецеся капейкай,
Бо трыццаць срэбранікаў ёсьць.
Ня могуць глухнуць вашы вушы,
Растуць, як кактусы, яны.
На небе, ў моры і на сушы
За рупнасьць вам растуць чыны.
Ня любіце цьвяліць гусей вы,
Лепш ціхай сапай, пакрысе.
А што, як час расчыніць сэйфы
I вы засьвеціцеся ўсе?
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Наведваю забаронены горад
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Жывы фантанчык ля Харбінскага базару
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Смакую віно, якое любіў Ду Фу
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Захапляюся Вялікай пагадай дзікіх гусей
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Верш, які ўзварухнуўся ў музэі ў Сіані
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Варажу на Вялікай Кітайскай сьцяне
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Сустракаю пекінскую раніцу
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Гледзячы на кітайскую сьцяну
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Захапляюся вечным лотасам
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
З сумам уснамінаю прапапову начной рыкшы
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Жаўталіст майго разьвітаньня
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Тамары Іванаўне Прышавачка
Мы любім матуль
любіць на адлегласьці,
Здароўе іхняе
давяраць урачам.
Мы смутку
ня хочам пазычыць вачам.
Мы цешымся
са сваёй нягегласьці.
I мокнуць і стынуць
бальніцы раённыя
На лютых ліўнях
ды на сівярах.
Матуль даглядаюць
забытасьць і страх,
I добрыя весткі,
як дзеткі прыёмныя,
Да іх халадзеюць.
I крыламі белымі
Халатаў сваіх,
як анёлы, ўрачы
Стараюцца
чорную крыўду ўрачы.
Дакторкі,
як весьнія яблынькі ў вэлюме,
Над неастылымі папялішчамі
Бездапаможнай
людской бяды
Сьвятлеюць,
далічваючы гады,
Што сквапнай хваробаю,
немаччу зьнішчаны.
I на дакторак
матулі з надзеяю
Глядзяць,
і далёкіх сваіх дзяцей
Успамінаюць
часьцей
і часьцей,
Дзяцінай спагадай і ласкай
абдзеленыя.
Даверліва дзеляцца
маці з дакторкамі,
Як апошняй скарынкай,
думкамі горкімі.
А дочкі дзе,
дзе сыны?
Чакаюць
тэлеграмы яны.
|
Цераз капрызьлівую раку
Кладкай трывалай самаю
Доля вяла мяне за руку
Зажуранай мамаю.
Я назалеўся на скразьняку.
Неба мне сны растлумачыла.
Доля дала мне кій у руку
Нязлою мачахай.
Я нагарбеўся на цаліку
Над кожнай соткаю.
Доля мне падала руку
Спагадлівай цёткаю.
А недзе ж лётаў яшчэ херувім,
Быў бацькам сам Усявышні.
Ды першы мой дзякуй
Ім траім,
Што пераняць мяне выйшлі.
|
Пушчу душу – няхай ідзе
Па руні, дзеразе, вадзе,
Хай валачобнічае.
А можа, чоўны чые
Перавязуць на бераг веры,
Дзе, адчыніўшы ў сьвята дзьверы,
Ў нядзельку кшчоную, сьвятую
Вялікадне душу ўратуе.
I захмялелае вясло
Абудзіць сонечна сяло:
– Вялічка прыйшло,
Яечка зьнясло...
Ярылава аблічча
Яечка паўтарае.
Яшчэ зямля сырая,
А ўжо на копы лічыць
Гаспадарочак,
Сьлічны паночак
Ураджай на полі
I спарыну ў прыполе.
Хай валачобніцай ідзе
Душа барамі ды дварамі,
Няхай вяртаецца з дарамі,
Няхай раскажа,
Дзе
Яшчэ душа жыве ў бядзе,
А валачобніца таксама.
Хрыстос васкрос!
Уваскрасае мама
Ці голас
Бог уваскрашае,
Ласкава мама запрашае:
– Гаспадарочак,
Бяры ліхтарочак,
У тваім хляве праява стала,
Праява стала, праявілася,
Усе каровачкі пацяліліся,
Хрыстос васкрос, Сын Божы!
Дальбог,
Быў у нашай Лысоні рог,
Як маладзік, прыгожы!
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я на бярэзіне вішу.
– Шумі, шумі, –
Шапчу вішшу –
Гнуткаму, прудкаму,
Увішнаму гольлю.
У бярэзіны
Зялёныя хрэсьбіны.
А зімой
Ёй самой
Стаяць у вакольлі
Гольлю,
Так бялець,
Што аж сьнегу будзе балець.
Бо сустрэне зіма
Небам, зольлю.
А пакуль няма
Вятроў-завейнікаў,
Што перапаўзуць мяжу,
Зь вішша навяжу
Бухматых венікаў.
Венік схвошчацца,
Зробіцца гальнем.
Заскача сьмех па дошчачцы:
– З агнём гульнём, –
Прапануе печы
Вымесьці под.
Певень па-хлапечы
Ускочыць на плот,
Аж коміну-недарэку
Захочацца зацягауць
Дымнае ку-ка-рэ-ку.
– Ой, белая бярэзіна,
Баліць мая сярэдзіна, –
Пажаліцца зь песьні жняя.
– Я ж ня я,
Я ж ня я, –
Бярэзіна песьні адкажа.
Белае чорным
Зробіць сажа.
У белай бярэзіны
Зябкія пярэзімы...
б'ецца ў берагі...
I рака не ўвайшла была ў берагі,
I ўвайшла маладзіца ў раку.
За плячыма ў хустцы сынок,
Хваля як не пад сэрца,
I ў хустцы рагі
Разьвязала сама няўзнаку,
I сынок на дно,
Як сярпок.
I песьню да ракі
Прыгналі чужакі,
А песьня жаліцца,
А песьня кволіцца,
А словы джаляцца,
А словы колюцца:
Ой ты, ціхенькі Дунай,
Паціхусеньку гуляй.
Там удоўка хадзіла,
Пару сынкоў радзіла.
У карабель усадзіла.
У ціхі Дунай пусьціла.
Ой ты, ціхенькі Дунай,
Калыхай маіх дзяцей.
Нікне плыні паясочак,
Песьня просіць ласкавей:
Ох ты, жоўценькі пясочак,
Накармі маіх дзяцей.
Песьня хоча, каб пачулі,
Песьня жаліцца часьцей:
Ах ты, шэрая зязюля,
Забаўляй маіх дзяцей.
Коціцца з вачэй сьляза,
Зябнуць росы на гальлі:
Ох ты, ніцая лаза,
Вочы дзецям не калі...
Потым, як блакада прайшла
I прыйшла цішыня ў сяло,
Маладзіца ішла да ракі,
I само, без чаўна і вясла,
Безь яе яе гора плыло.
I гукалі сябрука хлапчукі.
Зноўку песьня, як залоўка,
Не сьціхала папікаць:
Цераз колькі год удоўка
Пайшла ў Дунай ваду браць.
Удовачка ваду браць,
Карабельчык падплываць.
А ў тым караблі
Два малойчыкі былі.
Стала ўдоўка і стаіць,
На малойчыкаў глядзіць.
Песьня, ўскалыхні жуду,
Казытні душу вірам.
За аднаго сама йду,
За другога – дачку дам.
I жудою лютаю
Чорны вір усьпенены.
Ох, дзе ж гэта чутана,
Каб брат зь сястрой жэнены.
Каб родную маці
За жонку сыну браці.
Ідзі, сястра, ў зялён луг.
Будзе табе мілы друг.
Ідзі, мамка, ў цёмны лес,
Няхай цябе хоць зьвер зьесь!
Усьмешка ўшацкай вады
Не чакала бяды,
Ды пайшла ў вякі
Нацянькі
У чорнай хусьціне.
Ад страху
Вада ня стыне.
Каняю тугі
Б'ецца ў берагі...
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Аблачына-самабранка
|
|
Бяседа багоў
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Месту, каб стаць Парыжам...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Рыфмаў дужа мала...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Няма замежнае травы...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Чалавек чалавеку чужы...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
На Рускім могільніку Парыжа...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
У майстэрні ў Барыса Заборава
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Як і некалі полацкі...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Яку п’янку, ўцягваешся ў Парыж...
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Удакладненьні да асабовага лістка па ўліку партызанскіх атрадаў
|
|
Паэма смутку
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
Я ў сьвеце настолькі адзін,
Я ў сьвеце настолькі маленькі,
Што памяці сьцертай каленькі
Зьбіваю,
Паўзу ў напамін,
Каб Бог не забыўся мяне,
Ды я перад Богам маленькі,
Мае Ён ня ўчуе маленьні
I нават уніз не зірне.
Як спусьціцца Бог на зямлю,
Дык я, перад небам маленькі,
Даткнуся да лёгкай кавенькі
I крыўды на попел спалю.
|
І свая ўзважанасьць у глыжа,
Сарамлівасьць – у апранахі.
І свая ў гэтым сьвеце мяжа,
Над якой апякуюцца страхі.
Страх рухавы і страх ляны,
Страх абразы і страх пашаны,
Страх нязгоды і страх віны
Пераблытаны, перамяшаны,
I свая прыгажосьць у смаўжа,
I свая зграбнасьць у чарапахі,
I свая немата ў крыжа,
I свая міласэрнасьць у плахі...
|
Беларусы ўсіх краёў, яднайцеся!
Нас няшмат, а будзе менш яшчэ,
Як адступім, зломімся пад націскам,
Як ад нас рашучасьць уцячэ.
Праз усе вякі нас толькі ціснулі
I хадзіць хацелі як па тлі,
Нас душылі волгамі і вісламі,
Кожны тужыў зашмаргу пятлі.
Нас турылі з Бацькаўшчыны, зь Дзедзіны,
Нам, панам крывіцкае зямлі,
Котласы, Чарнобылі адведзены,
Маем права мы на мазалі.
Нас палілі, катавалі, праталі,
Малацілі нас, нібы кулі,
Каралі, забойцы, імпэратары
I бацькі працоўных мас,
Калі
Беларусь, як палатніну, кроілі
На мундзіры ды на каптаны,
Каб магілы з нашымі гэроямі
Уціскалі валуны маны.
Над сьвятынямі пазруйнаванымі
Паклянемся дбаць пра карані.
Будзем Янкамі, а не Іванамі,
Што ня ведаюць свае радні.
Працавалі мы на ўсе імпэрыі,
Папрацуем на сябе, браты.
Дык адродзімся душой і вераю.
З намі Бацька Бог
I Дух Сьвяты!
|
|
|
|
|
|
Падабаецца
Не падабаецца
|
|
|
2009–2020. Беларусь, Менск.
|
|
|
