Хто ён, паэт? Біблейны мытар, прарок натхнёны, сьвету лекар ці чалавек з душой, ускрытай лязом хістаньняў, скрозь нясыты жыцьця і сьмерці, славы, зьдзеку? Мячом ягоным шэпт ці крыкі? Пра што і як пісаць ён мае? Лавіць нябёс вясновых зыкі ягоны кон ці сьвету сыкаць у твар за зло, за злыдні лаяць? I трэба ж слоў баяцца сяньня? Той кажа: – Час спаліць, падзерці стары канон вершаскладаньня, бо не краса, ня мроя паняй у век крыві, агню і сьмерці. Не замалюеш долі сьвету цяпер вішнёвай пеннай беляй, жыцьцё – зусім не акварэля, і ў час вайны не да санэтаў, не да мадоннаў Рафаэля... Той зноў – з кута шасьціць другое, узьвёўшы вочы дзесь у хмары: – Пясьняр – мастак паўтонаў, мрояў, ён гнойных ран людскіх ня гоіць, на бруд ня квапіцца, ён – марыць. Яго стыхіяй – неба тоні ці чар мядзяных лістападаў, ён на ўспалох, як звон, ня звоніць, ён не грыміць... а як сасоньнік шасьціць ціхой і мудрай радай... Вось суд людскі... Каго ж зь іх слухаць, куды ляцець, зь якою плоймай? Ці ні на што ня весьці вухам, ці йсьці, плысьці з усіхным рухам, шалее сьвет – шалець падвойва? Што, што пачаць, каб быць заўсёды на грабяні чароднай хвалі, каб чуць сябе – душой народа заўжды ў зару і у нягоду, што б сьвет ні гуў, што б ні казалі... I ці калісь хтось слова кіне, што песьняра як сьлед асьвеціць, якіх даць вершаў, ветраў, плыняў, каб сіне ўрэшце, сіне, сіне было і ў сэрцах і на сьвеце!
1942, Менск.
|
|