Гудзе гаспода. Ў Падуі старой такі ўжо звычай: жыць, пакуль жывецца і цешыцца... Ды тут – ледзь чутны песьняў строй. Гуляе па стале, заставе рэзвы рой праменьняў... У вакно чырвоны б’ецца вечар. Кранецца чары ён – і з чары залатой італьскае віно пагарай праліецца. Адно не да віна Франьцішку Скарыне. Упіўся сяньня ён, ды не віном, а славай! Ён – доктар лекарскіх навук! Гадней за іншых мо аб роднай старане засьведчыў, аб сабе. Ён – «Падую уславіў», сказаў Мусаты. Бач, із торбай на гарбе ненадарма гады гібеў на чужыне, пяскі чужых дарог таптаў і... трызны правіў. Але чамусьці ў сэрцы бы асьцюк сядзіць аўсяны, колкі... Не – і ўколе... Засланы бела стол нагадвае Куцьцю у Полацку, у хаце, Палату імклівую, а за мурамі поле, дзе гэтаю парой сьнягамі ўжо цьвітуць так бела межы й дзічак гольле! Хацелася б ісьці, ляцець, імкнуць туды, бадзёра друкаваць сьляды на чыстых, на харошых балонках першае парошы, піць густы марозны вецер, срэбныя ляды, бары мінаючы у шпаркіх палукошах, і так сьпяваць, каб віўся сьнежны дым над пожнямі ды плыў зь сівых далечаў пошчак! Што ж, чараў тут няма: і зьвер у гушчары свой логаў знае, птах – гняздо у гаі мае, у рэках рыбы чуюць родныя віры, руплівая пчала, што ў грэчках ад зары гудзе, вульля свайго бароніць із адчаем. Таксама й чалавек: малеча ці стары – да роднага кутка дзіўною ласкай тае. I ласкі гэтай смыль патрапяць прысушыць адно хіба вятры зялёнага Наддзьвіньня... Пара туды, пара! Хай золата кашы братом і не прыдбаў ён тутка, на чужыне, – ад цела недужаў і недужаў душы ён лек дзіўны знайшоў, што гора й боль суніме. Маўчыць гаспода ў Падуі старой, і толькі ў Скарыны мігціць агеньчык ніцы. Там, разгарнуўшы кніжыцу ў рудой цісьнёнай скуры, зноў лацінскіх словаў рой ён сочыць пільна. А праз аканіцы ў камору ноч глядзіць, і ў чары залатой італьскае віно сузор’ямі іскрыцца.
1946, Рэгенсбург.
|
|