Дык вось жа як прыйшла яна – жаданая вясна –
Ў кароне зь зелені і кветак, з пошаптам бяроз!
Ядыная з паміж былых сясьцёр сваіх яна:
Не разьвясельвае душы і не ўцірае сьлёз.
Ня росы зіхацяцца брыльянцістыя на ёй,
Ня росамі палеткі збожны сьвенціць на зямлі,
А йрдзіцца ўся гарачаю чырвонаю крывёй,
Крывёй палошча ўсходы, што ўзышлі і... не ўзышлі!
Ня з сонцам выйшла блаславіць аратага арбу,
Ня сонцам туліцца да скрыўджаных сяліб і хат,
А грознымі пажарамі распачала сяўбу,
Пажарамі-зьніштожаньнем сьвяткуе сьвята сьвят!
Ня выйшаў сейбіт на загон, як ён калісь ішоў,
Каб зь верай і надзеяй кінуць зерне на прыплод, –
А сее... от, абы!.. бо сеяць звык ён з прадвякоў,
Хоць і ня знае, хто пажне, хто зьесьць яго ўмалот.
I хаты майскім дзераўцом ня ўмаіў селянін,
Як прадзеды умайвалі, як вучыць абычай...
Спытай: Чаму аб спадчыне бацькоў забыў так сын?
Адкажа: Ведама – жалобу носіць наскі край!
Перапалохана кабеціна зь дзяцьмі на шлях
Ідзе штодзень пад крыж і пазірае ўдаль;
Прагледзела ўжо вочы – ўсё ж надзея тліць ў грудзях,
Праслухала і вушы ўжо, а слухае нажаль...
Дзяўчына, распусьціўшы косы, вылецела ў бор
І, прытуліўшысь к дрэву, песьню жудкую пяе, –
Ня то падладжваючыся пад хаўтурны хор,
Ня то спраўляючы ў бары заручыны свае.
А бусел, што на пірамідах зімку зімаваў,
А лета летаваць у любы край свой прыляцеў, –
Зьдзівіўся, пасмутнеў... сваёй мясьціны не спазнаў
I не знайшоў гнязда свайго, што летась яшчэ меў.
Адно балюе баль зьвяр'е з сну збуджана ў лясох.
Пажывы на пабоішчах скрозь маючы ўдаволь,
Ды груганы, што костачкі зьбіраюць па палёх,
Не пашкадуюць, што жылі ў такі ўсясьветны боль.
Дык вось жа як прыйшла вясна жаданая на сьвет,
Калоцячы, як ліпай, змучанай зямлёй да дна.
Крывёй, пажарам, пошасьцяй – людзям яе прывет,
А напіс на яе агнёвым знамені: В а й н а!
1915
|
|
