Табе, народ мой, згібнуты ў аковах,
З-пад сэрца песьню гэтую пяю
I, ускрашаючы мінуўшчыну нанова,
Выказваю цяпершчыну тваю.
Сягні ў даўно заснуўшыя сталецьці,
Заслону дзён уцёкшых адхілі
I глянь, як сёньня твае жывуць дзеці,
Як ты жывеш на прадзедаў зямлі.
Дняпро і Сож, Дзьвіна, Вільля і Нёман
Шмат могуць што у памяці збудзіць,
Ды пушчы Белавескай сумны гоман –
Паслухай толькі, што ён гаманіць.
Тваймі рукамі ўзьнесены замчышчы,
Глянь, зарастаюць дзікім палыном,
Па сьцен астатках вецер дзіка сьвішча,
Як бы пяе памінкі быўшым днём.
Пяе аб тым, як гэтыя байніцы
Край сьцераглі на захад і на ўсход,
Як з поўначы разбойны чужаніца
Ня мог замчыскавых скрышыць варот.
Ты жыў, ты панаваў у краі родным,
Сьцярог ад чужака й законы укладаў;
Звон вечавы сход склікаваў народны,
I сход аб шчасьці Бацькаўшчыны дбаў.
Сягоньня ўсё сьпіць і зарастае зельлем,
Сьцярэч свой край няма ні сьцен, ні рук;
Званы вячовы змоўклі, анямелі,
Ў ярме сагнулі людзі плечы ў крук.
Чужак-дзікун, крывёю ўпіўшысь сьвежай,
Запрог цябе ў няволю, ў батракі
І тваю маці-Бацькаўшчыну рэжа,
Жывую рве на часьці, на кускі.
Сыноў тваіх расьсеяў па ўсім сьвеце,
Як птушак ястраб з гнёздаў разагнаў;
Бацькі дзяцей, а бацькоў сваіх дзеці
Сярод магіл шукаюць і канаў.
I мерцьвякоў знаходзяць... А жывыя...
Як мерцьвякоў пагляд іх і жыцьцё,
Праклёны толькі шэпчуць векавыя
Ды вечнае чакаюць небыцьцё.
Упаў народ. Змарнеў народ, забыўся,
Як Бацькаўшчыну, як яго завуць;
Як падарожны без пуцьця, зьнябыўся,
Як сірата, якой нідзе заснуць...
Паўстань, народ! Прачніся, беларусе!
Зірні на Бацькаўшчыну, на сябе!
Зірні, як вораг хату і зямлю раструсіў,
Як твой навала злыдняў скарб грабе!
Паўстань і глянь, як зьзяюць скрозь вагнішчы,
Як носяцца ўсясьветных зьмен віхры,
Як на старога быту папялішчы
Цьвет зацьвітае новае зары!
Паўстань, народ! Для будучыны шчасьце
Ты строй, каб пут ня строіў больш сусед;
Ня дайся ў гэты грозны час прапасьці, –
Прапашчых не пацешыць шчасьцем сьвет.
Сваю магутнасьць пакажы ты сьвету, –
Свой край, сябе ў пашане мець прымусь.
Паўстань, народ!.. З крыві і сьлёз кліч гэты...
Цябе чакае маці-Беларусь!
1918
|
|
