Маўчаньне каля занядбаных магіл
|
Зарослая бэзам магіла бабулі Альжбеты. А воддаль, за крокаў мо’ сотню, другая, таксама зарослая, – дзеда майго Мікалая. Тады не было завядзёнкі, каб побач хаваць. Хавалі, дзе мейсца было... Крыж там і там аднальковы: зь дзьвюх металёвых труб, пафарбаваны ў зялёнае, з маленькай жалезнай скрыжалькай для надпісу. А надпісу ўжо і няма – выцьвіў ад часу, ад сонца, ад сьнегу і сьцёрся, скрыжалька – сьляпая. Як ты доўга ня быў тут, дзедаў і бабін унук! Што ж цяпер прывяло? I каго папракнеш за нядбаньне? Маўчыш. Доўга стаіш і маўчыш. Пра такое маўчыш, што адно толькі вырвацца крыкам гатова. Ды на могілках нельга крычаць. Тут усё прамаўляецца ціха. Вось і ты напаўголаса, здушана кажаш самому сабе: «Колькі зь імі пайшло, адышло ад тае Беларусі, што тваёю была! Што сьвяцілася ў іхніх вачох і гучала ў іх вуснах!..» Сёе-тое яшчэ засталося. У тым ліку і песенька, якою цябе забаўляла бабуля, прыстукваючы кончыкам пальца ў пятку: «Кую, кую ножку, паеду ў дарожку. Дарожка крывая, кабылка сьляпая». Не забылася. Помніцца. Нават голас, здаецца, чуеш. Вось і ўсё. І праведаў. Пабыў ля магіл занядбаных. «Паедзем, – ківаеш пляменьніку. – Вернемся ў тое, што ёсьць...» Ах, дарожка, дарожка, і чаму ж ты крывая? Ах, кабылка, кабылка, і чаму ж ты сьляпая?..
Жнівень, 2007 г.
|
|