РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Натальля Арсеньнева
Вершы
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Жаўрук
Ці ты любіш вецер?
                                  Дык паслухай мовы
ветру ў мокрым гольлі хвояў маладых
і зь мядзяным роем зыкаў – казку зловіш,
не спыніўшы навет мернае хады.
Казку пра нядолю, дзеўку вадзяную,
пра ваду жывую, ведзьму ды ваўка...
Зь іх – мацьней у жмені затуліў адну я:
пра драбок маленькі, шэры –
                                                  жаўрука.
Дзесь, калісь – плёў вецер – жыў хлапец
                                                                      пры маці.
Моцны, шэравокі, валасы ў струкох,
не гультай ні ў полі, ні ў бары, ні ў хаце,
што сьпяваць надзіва гожа, звонка мог.
Ледзь разьмесіць сонца цемру й дзень павесіць, –
ён ідзе ўжо з сошкай, рэжа глей, пяе.
Рэжа, й як зьмярканьне выплыве над лесам,
і яшчэ тэй песьні ўсё не дапяе.
Нат калі прыгоніць ён парою коні
на зялёны поплаў, сядзе над вадой, –
і тады сьпявае, толькі, каб сутоні
соннай не трывожыць, ціха, сам з сабой.
Часта зь сіні чорнай, мо каб дзень паскорыць,
абрываў хтось зоры, кідаў далавы,
і ляцеў за зьнічкай кажнай сьлед разорай,
і згараў, крануўшы мокрае травы.
Як аўсы зжыналі і даўжэлі ночы,
зьнічак тых бывала часам, як пяску.
Дык ня спаў хлапчына, думаў –
                                                      сьлед прасочыць,
аж, дзіўному, золак падаваў руку.
Пачалі зьбірацца бацяны ў лагчынах,
верасы красою ўзьлесьсі залілі...
Давялося хлопцу змрочнаю часінай
аднаму вяртацца ў вёску праз палі.
Йшоў... Сьпяваў... Ня сьніцца ж!
                                                        Зорка-зараніца
ўспыхнула, шугнула і зьляцела ўніз,
адно зьзянь у вочы цісьнецца сьляпіцай
ды ў нябёсах ніткай срэбнай сьлед павіс.
Стаў пяюн абцерці сьлёзы, ажно вечар
пасьвятлеў, як быццам золак беліць сьвет,
штось гарыць узьмежкам, грэе ў твар і ў плечы,
не гарыць... а чэзьне... гасьне у траве –
і ўстае дзяўчына перад ім, з зыркою
залатой усьмешкай, залатой касой,
залатыя вочы радасьці ня ўтояць,
залатыя пальцы торгаюць крысо...
«Хто ты?» – «А дзяўчына зь пералётаў сініх.
Вось пачула песьню, на яе й зышла.
Засьпявай якую, звонкую (я ў стынях
угары прастыла) прыпеўку зь сяла...»
А сама гамоніць, а кладзе далоні
на плячо, гуляе з жычкай, люба так,
ціха сьмехам звоніць, дыхае ля скроні,
аж бліжэй, здаецца, не прыльгне ніяк.
А тады – зьнячэўку пальцы рук расшчэпіць
і адрыне целам залатым уся,
ён – за ёю! Ловіць, горне... і у шэпце
тоне песьні пошчак, мкне кудысь прасьцяг...
Ды узноў, здалёку, зьнекуль, выплывае
сьвет урэшце... зь песьняй... Песьня зноў гарыць,
і хлапец ня бачыць, што лаза сівая
ўжо плыве пад ногі,
                                  што яны – ўгары,
што ў густой сутоні ледзь відаць аржоньне,
выспай чорнай выплыў і нырца даў бор,
а над ім, над дзеўкай залатой – сягоньня,
дзе ўзыходзіць сонца і ў вагні прастор...
Нат ня бачыць хлопча, што трымцяць,
                                                                  трапечуць
за плячыма крылцы, шэрыя, як ён,
што ня зь ім дзяўчына, стаяла, як сьвечка,
што яна – заранка, ён – не маладзён...
Бо ня тое ловяць дробныя зярняты
чорных вачанятаў, звоніць не таму
шэранькае горла...
                                Ён зьвініць, праняты,
славу дню, што зьзяе жаўруку –
                                                      яму!
 
 
 
 
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.