На тытунёвай фабрыцы жанчыны
чатыры дні таму бяз дай прычыны
абвесьцілі агульны лакі-страйк,
і ў бары прыбыло слабога полу:
ціхманы апускае вочы долу,
затое для залётніка – кландайк!
Наш бар – утульны, танны і спакойны:
сусьветныя паскончваліся войны
і не сваволяць зброяй землякі.
А па-за тым, наш бар – на параплаве,
і лярвы, не забітыя ў аблаве,
бухаюць на сярэдзіне ракі.
Была адна, што больш за ўсіх бухала
й не апускала веек-апахала,
стыдаючыся позіркаў гасьцей.
Яна была па пашпарце цыганкай,
паводле звычак – нашай выхаванкай
і ўвагі нашай знакі найчасьцей
“зялёнымі” прымала і “капустай”,
ды яўнай не займалася распустай,
бо замужам была, хоць сужанец
часова кукаваў без сужаніцы,
за кантрабанду седзячы ў вязьніцы:
злавілі на гарачым – і канец.
Фліртуючы з сумнеўнымі сябрамі,
яна чакала пры турэмнай браме,
пакуль яе прапусьціць вартаўнік,
што стаўся сьведкам ейнай прыгажосьці
і дзень пры дні чакаў красуню ў госьці –
і пачуцьця фатальнага ня ўнік.
Ён прагнуў, каб аднойчы, у Сэвільі,
ягоны сон яны ажыцьцявілі,
пабраўшыся ў мясцовага айца…
Ён не чытаў “Кармэн” – быў непісьменным.
А я на параплаве быў бармэнам
16
і бачыў гэту драму да канца.
Няшчасны вартаўнік паходзіў з баскаў
і зь недаверам ставіўся да баксаў,
і шлях, якім пайшоў ён, быў цяжкі:
ён дарыць краскі, краля – анігадкі,
ні гвазьдзікі ня ўражваюць, ні брáткі,
бо іншае дарылі ёй браткí.
Ён трызьніў у душэўным неспакоі,
начамі паўтараў імя, якое
мы блыталі то з кармай, то з кармой.
А здрадніца сядзела ў нашым бары
і, не знайшоўшы ніштаватай пары,
маркотна частавалася хурмой…
На параплаве музыка іграе,
канчаецца трагедыя старая:
прыбылы з Андалюзіі нацмен
у бар наш урываецца бяз маскі
і, крыючы па-мацеры па-баску,
страляе ў беспасажніцу Кармэн:
“Ну дык не даставайся ж ты нікому!”
Юрлівіца правальваецца ў кому,
а там адно цямрэча й цішыня…
А заўтрашні Высьпяньскі (ці Астроўскі)
нацешыцца й забудзе па-матроску,
як востраў (выспу) ўчорашняга дня.
|
|
