#1 * * * Ужо сплывае сьнегу намець, вясна аблашчвае праспэкт, пакутліва гартае памяць адшапацелых дзён канспэкт. На дзень вясновы бласлаўляю вясёлых птушак галасы, зь цяплом у сэрцы аднаўляю былых каханых адрасы. Я ні на кога не ўскладаю віны за смутак горкіх страт, іду зь зімы насустрач маю, дзе кожны клён мне – родны брат. Дзе непаўторнае адценьне кідае месяц веснавы, на дрэў зялёнае адзеньне, на шолах першае травы. Я зноў гатова разьвітацца, а потым памяць аднавіць, яшчэ мне ёсьць куды вяртацца, яшчэ мне ёсьць каго любіць. Зь зімы выходжу маладая, праспэкт іскрыцца, як клішэ, мой новы дзень – вясна вітае, а сэрца – памяць беражэ.
#2
Бялынічы. 1977 Я ад’еду, напэўна, ад’еду, разьвітаюся з гэтай ракой, дзе ільды па нябачнаму сьледу адплываюць на вечны спакой. Адплываюць у далеч прадвесьня, як аблокі ў чаромхавы сад, нават сэрца трывожная песьня ix ужо не паверне назад. Мне таксама зьбірацца ў дарогу, чую рэек стальных парагуд, вось таму не хаваю трывогу, вось таму затрымалася тут! Адшумяць сакавіцкія ветры, схлыне талых сьнягоў каламуць, я, што рыба твая на паветры, мая сіняя, сіняя Друць.
#3 * * * Вясны ўтрапёнае дыханьне пачула на лясной мяжы, зрывае золкае сьвітаньне з галін змакрэлых капяжы. Эх, засьпяваць бы, ды няможна, шчымлівы надта хвойны пах. Іду сьцяжынай асьцярожна з маўклівай песьняй на губах. Дубы вялікасна пасталі, нібы заморскія купцы, а на сырой шчацэ праталін траншэй i бруствераў рубцы. Зь якога дня, зь якое явы выходжу – справа тут ня ў тым! Бяроста, нібы чуб русявы, туман разрэджаны, як дым. Ля пнёў замшэлых густа трэскі, як гільзы чорныя, ляжаць, а побач першыя пралескі сьлязою матчынай гараць. Застукаў блізка гулка дзяцел, а мне пачуўся посьвіст куль, у сорак трэцім родны дзядзька мой не прыйшоў дамоў адсюль.
#4
На бацькаўшчыне Я на старым веласіпедзе знаёмай вуліцай імчу, і мне глядзяць усьлед суседзі з адкрытай радасьцю ўваччу. Глядзіць і мудра, і зычліва душа вясковай грамады, вось нехта выгукнуў: «Шчасьліва!», ды так – нібыта на гады! А што гады? Яны, як рэчка, – за хваляй хваля, дзень за днём... У нейкі зь іх пайшла я ўпрочкі адсюль, як Саўка за агнём. А Саўка вунь стаіць ля хаты, а я сягоньня ў вёсцы госьць, і нечы з-пад варот калматы шчанюк на мне спагоніць злосьць. Зальецца ўсьлед адчайным брэхам, пядалі лёгкія кручу, нібыта за сваім жа рэхам вясковай вуліцай імчу. Вітае позірк навакольле, – гады далёкія мае, – i за сьпіною звонка гольле вясну яшчэ адну пяе.
#5
Сакавіцкі верш Ты дарэмна, дзядзька Прошка, кажаш: «Любата!» Неўзьлюбіла ваша кошка нашага ката. Днямі стогне, бедалага, хоць бы не сшалеў! На загнетку ў хаце блага, не ратуе хлеў. Сакавіцкі вецер сьвішча, слухай ды тужы. На суседняе гарышча ходзіць кот чужы. Не журыся, кот Максімыч, прыхавай сьлязу, я табе аж з-пад Бялыніч кошку прывязу. Вось тады ты, дзядзька Прошка, скажаш: «Любата!» Ой, паплача ваша кошка без майго ката!
#6 * * * Вы маю неспакойнасьць уважце. Людзі добрыя, гэта ж – вясна! Маладое, трывожнае шчасьце, недапітая радасьць да дна. Вашы мілыя твары – ня маскі! У вачах я вясну пазнаю... Людзі добрыя, нельга бяз ласкі, дык уважце пяшчоту маю! Я стаптала сьцяжынак нямала, пакідала гаркоту ў сьлядах, я адчайна чаромху ламала ў салаўіных зялёных садах. Хоць бы раз закрычала са злосьці, зубы сьціснуўшы, долю кляла: я чакала каханага ў госьці, зь некаханым у лета ішла. Памірала – жыцьцё ратавала, млела поўня ад шчасьця ў акне, я сябе толькі ў снах шкадавала i бяздумна ішла па вясьне. Размывае ізноў каляіны, не шкадуючы сілы, яна, i высьвіствае сад салаўіны недапітую радасьць да дна.
#7 * * * Вясна дыктуе мне радок, на досьвітку туманным будзіць, надзей запозьнены гудок чамусьці ўсё яшчэ ня трубіць. Я надта многа не прашу! Цяпер ужо ня так i проста прыняць бяз роздуму ў душу патрэбы сталага узросту. Хай чым захоча сьвеціць даль, іду, наўздзіў, павольным крокам, удумліва ўбіраю жаль прывучаным да жалю зрокам. Люблю вясновы ціхі дзень, туман замглёнага сьвітаньня, з палёгкаю гляджу на цень свайго апошняга каханьня. Пачуцьці даўнія маўчаць, а дойдзе ноч да небакраю, як страшна хочацца крычаць: i спадзяюся, i – кахаю.
|
|