Чагось мне маркотна, на плач забірае: Мусіць, душа чуе якоесьці гора Ці штосьці зрабілась... што? Хто яго знае: Ці град жыта выб’е, ці згіне абора, Ці ураднік загнявіцца, пагоне падводу, Ці знайдуць у лесе крадзену калоду? Ці сын умрэ, што маскалём служыць, Ці той, у Мэрыку падаўся, ды тужыць?.. От так цяжка, здаецца, каб грэху не баяўся б, Ці ў пятлю палез бы, ці ў ваду схаваўся б! Летась мне было так – і валы прапалі, Свінні бульбу з’елі, гарод пакапалі, Нябожчыца матка чыста захварэла, І дзядзькава хата з каміном згарэла; Сукна не звалілі – хадзіў без сярмягі, А тут і без хлеба... прападаў ад смагі! Хоць бы прандзэй стала, што ўжо стацца мусе, Каб так не цягнула за сэрца, як ліна*; Бедаваць не перша, я і не баюся: Няхай усё згіне, дык душа ж не гліна? Тагды б ужо ведаў, як і ратавацца, Ці там ад няшчасця, ці з людской напасці, Ці сядзець у хаце, ці куды падацца, Ці, злажыўшы рукі, навекі прапасці!.. Ды што ж мне такога, чаго мне журыцца? У мяне не будзе, – знайдуць людзі хлеба; На бяду мне плюнуць, Богу памаліцца, Да слушнага часу дажыву як трэба! Вун стаіць бярозка тут ля самай хаткі, Косы папусціла... плача, кажуць людзе, А мне так здаецца, што ёй анігадкі: Што было – не помне, не ўзнае, што будзе. А можа ж, і помне, як то я калісьці, Быўшы малым хлопцам, лазіў, калыхаўся. Яна была гібка, болей было лісці... І я дзісь не мог бы, як тагды спінаўся. Чаго ж мне маркотна? Ты ж скажы, бярозка, Маўчыш, як нямая, і сама смутная!.. Мусіць-такі праўда – гэта яе слёзка, Што кажуць другія – капля расяная. Мне жаль і бярозкі, чаго ж яна плача, Калі ужо долі не пераінача? Не тужы, бярозка, свет з намі не згіне, Вецер як павее, шышачкі раскіне; Хоць бы ты засохла – вырасце вас болей... Перастанем плакаць мы над сваёй доляй! Якось яно будзе, дажывём да дошкі, Хоць лепей, хоць горай, абы не так трошкі! Шышачкі раскіне, як параскідала Маіх шэсць сыночкаў – здаецца, ці мала? Усе разышліся! – Адзін у наборы*, Адзін пайшоў прочкі, за чорныя моры, Адзін за Дунаем саўсім асядліўся, Адзін у Сібіры – з старшынёй пабіўся; Пяты на пісарстве гдзесь у Патарбурку, Кінулі у хаце вот крывога Юрку!.. Ну ды рана-позна, тыкі мне здаецца, Кожны занудзіцца, да дому прыб’ецца... Паглядзець, як людзі ў бядзе сабе радзяць, Абсядуцца ў дому і лад заправадзяць. Каментары Ліна – канат, тоўстая вяроўка з канопляў або лёну. У наборы – у рэкрутах.
|
|