На палеміку ў «Сав. Беларусі» аб беларускай мове
Акоў паломаных жандар, Сьліўнём зарыўшыся ў нару, Сядзіць расейскі чынадрал, «Слуга оцечаству, цару». Ён сьніць былую моц і шыр: Цары, царыцы, цэрквы, трон, Пагромы, катаргі, Сібір... О Русь! Прымі раба паклон! Табе такой служыць па гроб Ня кіну я, і расьцярзаць Ня дам дзяржаўнасці «оплот», Цябе, «единую», о маць! Здарма ж двуглавы твой арол Празь векі ў кіпцюрох трымаў Мільёны ўбогіх хат і сёл, Рабоў мільёны?.. Не, здарма! У твой ланцуг былі, о Русь, Уплецены з усіх бакоў Украйна, Польшча, Беларусь I сотня іншых «языкоў». Цяпер што бачу я кругом? Пасад маўклівы збуран скрозь... Рэспублікі?! ды зь «языком» Зь іх лезе кожная ўсур'ёз. А ты, о рускі мой «язык»! Мой «обшчарускі», што з табой? Табе слухмян быў мал, вялік, Быў славен ты сваёй кляцьбой. Табой сам самадзержац цар Пісаў ланцужны свой закон, Што маці-Русь есі жандар Усёй Эўропы!.. I свой сон Сьніць далей гэты царадвор, Калі надыдзе яму дзень, Ізноў пад лёзгат царскіх шпор Свой распасьцерці чорны цень. Ён, гэты скінуты сатрап, Ня знае, што ў свабодзе жыць; Яму дай вісельню, дый каб На ёй «языкі» ўсе ўшчаміць. Не па нутру, як сьмерць, яму, Што беларускае дзіцё Бяжыць у сьцюжную зіму У школку пазнаваць жыцьцё. Спужаўся, што хлапчук ў лапцёх, Напаўадзеты вёскі сын, У роднай мове ўчыцца змог?.. О, стыдна, рускі «гражданин»! Язык твой царскі ён табе Ня выража, спакойны будзь! Цябе тваім жа у кляцьбе Ён не забудзе памянуць. Былых ня выклічаш вякоў I ты, Масквы кароннай гразь, Парваных не скуеш акоў, Зь якой брахнёю ні вылазь!
1926
|
|