RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki      Haścioŭnia      Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Bijahrafija
        Vikiencij Ravinski naradziŭsia u 1786 h. u Duchaŭščynskim paviecie Smalenskaj huberni (ciapier Duchaŭščynski rajon Smalenskaj vobłaści, Rasieja). Jon pachodziŭ sa staradaŭniaha miascovaha słužyłaha šlachieckaha rodu, viadomaha pavodle piśmovych krynic z XVII st. Baćka jaho, Pavieł Ravinski (byŭ u roznyja časy duchaŭščynskim ziemskim spraŭnikam, paviatovym suddzioj i haradničym, dasłužyŭsia da čyna kaležskaha savietnika) i maci, Fiadośsia Chalucina, vałodali vielmi nievialičkimi majontkami ŭ Duchaŭščynskim, Darahabužskim i Pareckim pavietach. Dakładnaje miejsca naradžeńnia piśmieńnika nieviadomaje, ale možna mierkavać, što naradziŭsia Vikiencij u vioscy Manina (Jelisiejevičy), jakaja była hałoŭnym siamiejnym hniazdom Ravinskich, abo ŭ samoj Duchaŭščynie, dzie baćka mieŭ słužbu.
         Vychoŭvaŭsia budučy paet doma i pa prykładzie starejšych bratoŭ Alaksandra (udzielnik vajny 1812, potym maskoŭski palicmajstar) i Kanstancina (padparučnik) u 1800 jašče padletkam pastupiŭ na vajskovuju słužbu. Spačatku słužyŭ unteraficeram u Branskim muškieciorskim pałku. U 1803 u čynie praparščyka pieraviedzieny ŭ 36-y jehierski połk. Prymaŭ udzieł u vojnach z francuzami 1805–1807, u składzie vojsk pad kamandavanniem M. Kutuzava, P. Bahracijona i inšych vajenačalnikaŭ pabyvaŭ u Halicyi, Silezii, Maravii, Aŭstryi, Uschodniaj Prusii, udzielničaŭ u bitvach pad Aŭsterlicam i Prejsiš-Ejłaŭ. Asabliva vyznačyŭsia małady aficer u słavutaj bitvie pry Šenhrabenie (1805), dzie jon, pavodle zapisu ŭ atestacie, «chrabra adkryvaŭ sam sabie šlach praz varožyja kałony» (CDHA Rasiei ŭ Sankt-Pieciarburzie, f. 1343, vop. 28, spr. 19, ł. 21). Za hety podźvih atrymaŭ pieršuju bajavuju uznaharodu – orden Hanny 3-ha kłasa.
         U 1808 nakiravany ŭ Pieciarburh «dla ŭviedańnia paradku słužby», pražyŭ tam hod, paznajomiŭsia z navinami ruskaj kultury. 36-y połk, dzie paśla Pieciarburha praciahvaŭ słužyć V. Ravinski, niekalki hadoŭ stajaŭ na Ukrainie, pad Roŭna, što dało mahčymaść dapytlivamu aficeru paznajomicca z ukrainskaj movaj i narodnymi zvyčajami. Napiaredadni vajny 1812 połk pierakinuli ŭ zachodniuju Biełaruś. Razam z 1-j armijaj M. Barkłaja de Toli kapitan Ravinski źviedaŭ šlach adstupleńnia praz usiu Biełaruś. Na pačatku vajny kamandzir 6-ha korpusa hienerał D. Dochturaŭ uziaŭ jaho da siabie staršym adjutantam. Razam sa svaim hienerałam Ravinski ŭdzielničaŭ u vyrašalnych bitvach vajny: pad Smalenskam, dzie, vykonvajučy rasparadžeńnie Dochturava, atrymaŭ mocnyja apioki (uznaharodžany ordenam Uładzimiera 4-j stupieni z bantam), Baradzinom (adznačany załatoj špahaj z nadpisam «Za chrabraść»), Małym Jarasłaŭcam (zasłužyŭ orden Hanny 2-ha kłasa). Znoŭ prajšoŭšy, pry praśledavańni francuzaŭ, z kanca ŭ kaniec Biełaruś, u 1813–1814 udzielničaŭ z Dochturavym u pachodzie ruskaj armii ŭ Zachodniuju Eŭropu, prymaŭ udzieł u vajennych dziejańniach na terytoryi Niamieččyny, u pryvatnaści, u «bitvie narodaŭ» pad Lejpcyham, u abłozie Hamburha.
         U 1815, kali vajennyja dziejańni ŭznavilisia ŭ suviazi ź viartańniem Napaleona z vostrava Elby, udzielničaŭ u nastupleńni ruskaj armii na Paryž.
         U sakaviku 1816 pajšoŭ u adstaŭku ŭ čynie pałkoŭnika i viarnuŭsia na radzimu. Pavodle śviedčańnia ŭnuka, «žyćcio za miažoju jak padčas akupacyi Francyi, tak i u časie pachodaŭ, u Aŭstryi i Niamieččynie, nie prajšło biaśśledna dla Vikiencija: jon nie tolki vyvučyŭ francuzskuju i niamieckuju movy, jakimi vałodaŭ daskanała, ale pry kožnym zručnym vypadku staraŭsia papoŭnić niedachopy svajoj adukacyi i prytym, aprača nabyćcia navukovych źviestak, staraŭsia vyvučyć umovy hramadskaha i dziaržaŭnaha žyćcia Zachodniaj Eŭropy, čamu spryjali jaho žyvy, dapytlivy rozum i naziralnaść. Viarnuŭšysia na radzimu, Vikiencij śmieła moh nazvać siabie pieradavym čałaviekam, tak rezka adroźnivaŭsia ad bolšaści pamieščykaŭ taho času» (Pačynalniki. Mn., 1977. S. 14).
         Nieŭzabavie Vikiencij Ravinski ažaniŭsia z dačkoj bahataha miascovaha pamieščyka Praskoŭjaj Rymskaj-Korsakavaj i staŭ žyć u majontku cieścia Spas-Vuhły i pasažnym žončynym majontku Spasa-Ruckaje u tym ža Duchaŭščynskim paviecie. Chutka rasła siamja, usiaho ŭ Ravinskich było 4 syny i 6 dačok.
         U 1826 Ravinski byŭ vymušany pastupić na słužbu pa cyvilnamu viedamstvu, staŭ inspektaram piciejnych zboraŭ u Arenburhskaj huberni. Žyŭ u Ufie, dzie znachodzilisia hubernskija ŭstanovy. U 1827 straciŭ hetuju pasadu ŭ suviazi z reformaj piciejnaj spravy i adpraviŭsia ŭ Pieciarburh šukać novaj słužby. Hety pryjezd u stalicu Rasiei adznačany va ŭspaminach kampazytara M. Hlinki, jaki žyŭ na adnoj kvatery sa švahram V. Ravinskaha maładym paetam A. Rymskim-Korsakavym.
         U krasaviku 1828 Ravinski atrymaŭ słužbu ŭ departamencie ŭdziełaŭ, paŭhoda prachodziŭ stažyroŭku ŭ Smalensku, potym kiravaŭ udzielnymi kantorami ŭ Pienzie (1828–1832), Kastramie (1832–1833). Pajšoŭšy ŭ adstaŭku ŭ čynie kaležskaha savietnika (roŭnym raniejšamu pałkoŭnickamu čynu), žyŭ na radzimie, dzie zaniatki sielskaha haspadara spałučaŭ z navukovymi i litaraturnymi. Pa pohladach byŭ blizki da “dekabrystaŭ”. Pavodle śviedčańnia svajakoŭ, uvažliva sačyŭ za roskvitam ruskaj litaratury, byŭ znaŭcam i amataram historyi, sam pisaŭ histaryčnyja natatki, jakija da nas nie dajšli.
         Siońnia litaraturaznaŭčaja navuka vyrašaje na karyść V. Ravinskaha šmathadovyja sprečki nakont aŭtarstva paemy «Enieida navyvarat». Paema (zachavaŭsia tolki pačatak) mahła być napisana im u 1816–1825 na vioscy ci ŭ 1827–28, kali jon čakaŭ novaha pryznačeńnia i stažyravaŭsia ŭ Smalenskaj udzielnaj kantory. Uzoram dla napisańnia paemy pasłužyła nadzvyčaj papularnaja «Enieida» I. Katlareŭskaha, ale Ravinski viedaŭ i adpaviednuju ruskuju travieściju M. Vosipava. Naš paet zdoleŭ zirnuć na pryhonnuju biełaruskuju rečaisnaść taho času z narodnaha punktu hledžańnia, napoŭnić paemu sacyjalnaj krytykaj i adnačasova žyćcieśćviardžalnym pafasam. A. Kirkor pisaŭ, što aŭtar paemy «vydatna viedaŭ narod, jaho padańni, noravy, zvyčai i vałodaŭ movaj, jak niamnohija. Jaho humar, umieńnie pieradavać narodnyja sceny znamianujuć henijalnyja zdolnaści» (Žиvopиsnaja Rossиja. Spb.; M., 1882. T. 3. S. 326).
         Pavodle słoŭ blizkich, Ravinski čytaŭ «Enieidu» sialanam, jakija ździŭlalisia, jak heta pan tak dobra viedaje ich žyćcio. Aprača «Enieidy», Ravinski napisaŭ vieršavanuju kamiedyju «Šlub paniavoli», satyru na arakčejeŭskija paradki «Vialiki muž subardynacyi», vieršy, u jakich vyśmiejvałasia samadurstva panoŭ i apisvalisia kamičnyja epizody z pamieščyckaha žyćcia. Teksty ich raspaŭsiudžvalisia ŭ rukapisach i ciapier nieviadomyja. Asobnyja dakumenty Ravinskaha zachoŭvajucca ŭ Sankt-Pieciarburzie, Smalensku. Siarod bližejšych svajakoŭ Ravinskaha byli: plamieńnik D. Ravinski (1824–1895), viadomy juryst i historyk mastatcva; stryječny plamieńnik P. Ravinski (1831–1916), słavist i revalucyjny dziejač; unuk K. Ravinski (1862–1942), ziemski dziejač i publicyst. Apošni šmat zrabiŭ dla papularyzacyi imia svajho dzieda, dla raskryćcia aŭtarstva «Enieidy navyvarat», jakoj było sudžana raspačać biełaruskuju litaraturu novaha času.
         Pamior u 1855, pachavany ŭ vioscy. Spas-Vuhły, pa niekatorych źviestkach, u carkvie.
2009–2017. Biełaruś, Miensk.