Няхай абрынецца сьвятло,
Няхай раскрые змову ночы,
Каб беспрытульным стала зло,
Якое наш падмурак точыць.
Юлія Новік
Родныя вобразы
уваход      СЂСЌРіiстрацыя
 
  Р“АЛОЎНАЯ     РђР РҐРђР†Р§РќРђРЎР¬Р¦Р¬     Р–ЫВАПІС     Р”РџРњ     Р’ЕРШЫ     Р›Р†РўРђР РђРўРЈР Рђ     Р‘ІЯГРАФІІ     Р¤РћР РЈРњ     РЎРџРђРЎР«Р›РљР†  
пошук

  
Тлумачальны Слоўнік

БУТЭЛЬЧЫНА, АЛЬБО ПРЭЗІДЭНТ РќРђ ДРЭВЕ      Р’. Быкаў   KacС‚pычнік 1999 Рі., Вуасаары.         РїСЂР°РіР»СЏРґ

РЇС…С–Рј Памазок – ветэран BAB i калгасны качагар РїР° сумяшчальніцтве. Ягоная Р¶РѕРЅРєР° Кацярына РґРѕСћРіР° рабіла Сћ калгасе даяркай, зарабіла паўкілё металёвых узнагародаў РЅР° РіСЂСѓРґР·С– i звалася майстрам машыннага даеньня. РЇС…С–Рј, што прынёс Р· вайны СћСЃСЏРіРѕ адзін РѕСЂРґСЌРЅ, РІСЏРґРѕРјР° Р¶, зайздросьціў жонцы i хацеў, каб СЏРіРѕ звалі майстрам цэнтральнага ацяпленьня. Званьне тое, аднак, РЅРµ прышчапілася РґР° Памазка, РјРѕР¶Р°, Р· тае прычыны, што быў ён сьпец іншае справы, РїСЂР° СЏРєСѓСЋ РЅРµ любіў казаць. Але ён стараўся. РЈ партыі браў удзел амаль пяцьдзесят РіРѕРґ, часам актыўнічаў, аднойчы нават абі­раўся Сћ раённы савет, РґС‹ няўдала. РЎСЏР±СЂС‹ суцяшалі: яшчэ РЅСЏ вечар. Р— тваімі заслугамі напэўна РјРѕР¶РЅР° дачакацца лепшага – РІСѓРЅСЊ колькі старых Р±Р·РґСѓРЅРѕСћ сядзяць дэпутатамі, чым ты Р·Р° С–С… горшы?  

РўРѕР№ дзень СЏРЅС‹ трохі прыклаліся РґР° чарговай бутэльчыны – там Р¶Р°, Сѓ качагарцы РЅР° СЃРєРѕРЅРµ РґРЅСЏ. Замурзаную бутэльчыну прынёс маладзейшы Яхімаў напарнік Юрка Дзядзенка, нядаўні механізатар, СЏРєРѕРјСѓ трактар РІСЏСЃРЅРѕР№ пераехаў нагу, i ён рабіў Сѓ качагарцы. Зрэшты, СЏРє заўжды, галоўны Юркаў клопат палягаў наконт выпіўкі. Гэтую бутэльчыну ён РїepaxaРїiСћ Сѓ знаёмага хлапца Р· «Сельгастэхнікі», СЏРєС– Сћ сваю чаргу прывёз СЏРµ ад адной бабкі Р· хутару, РґР·Рµ тая гнала адмысловае РїР° тым часе пітво. РЈСЃРµ, каму давялося паспытаць СЏРіРѕ, казалі: Р±СЏСЂСЌ, Р±С‹ зьвер. РЈ качагарцы тае пра­дукцыі яшчэ РЅРµ каштавалі.  

РќРµ пасьпелі дружбакі выцягнуць Р· бутэльчыны куртаты, РЅС–Р±С‹ абгрызены, папяровы корак, СЏРє Сѓ кацельнае сутарэньне ўвапхнуўся трэці сабутэльнік – былы аграном Ладуцька. Гэты меў даўно адпрацаваны Сћ такіх выпадках РЅСЋС… i РЅРµ пудлаваў ніколі. Часам СЃСЏР±СЂС‹ былі РЅСЏ супраць ягонага ўдзелу (калі выпівону хапала), часам наракалі – калі таго было мала, але заўсёды дзяліліся РїР°-справядлівасьці. РўРѕР№ раз бутэльчына выдалася нішто сабе – большая Р·Р° паўлітра, Р° што РґР° СЏРµ зьмесьціва, дык спрактыкаваныя пітакі вызначылі адразу. Ладуцька аж скалануўся ад задавальненьня: ай, халера, Р±СЏСЂСЌ! Бярэ, пацьвердзіў i Памазок, глыкнуўшы Р· заскарузлай ад Р±СЂСѓРґСѓ шклянкі. РџР° чарзе выпілі ўтрох, закусілі цыбулінай Р· салам РґС‹ абкрышаным кавалкам хлеба. Большага С–Рј i РЅСЏ трэба было – галоўнае выпіць РґС‹ закурыць. Натуральна, РЅРµ марудзячы, выпілі i яшчэ, Р° затым дадалі. Менавіта тады Сћ зачыненыя РЅР° РєСЂСѓРє дзьверы качагаркі пастукалі – моцна, патрабавальна, СЏРє гэта звычайна рабіла С…С–Р±Р° Памазкова Р¶РѕРЅРєР° або хто Р· начальства. Кампанія сьпярша прыціхла, Р° пасьля Памазок падняўся. Паводле нейкіх толькі СЏРјСѓ вядомых прыкметаў ён сьцяміў, што то РЅСЏ Р¶РѕРЅРєР° i СћР¶Рѕ РЅРµ старшыня – хтось іншы.  

I праўда, то была паштарка Рыбакова Анюта, якая з парогу сунула Яхіму пакамечаны, са сьнежнай крупкай блакнот – тэлеграма вам, расьпішыцеся.

Дрыготкай СЂСѓРєРѕР№ Памазок крамзануў сваё прозьвішча i разгарнуў аркушык тэлеграмы. Міжнародная, аднак, значылася Р±СѓР№РЅР° ўгары, Р° СћРЅС–Р·Рµ быў нейкі тэкст, СЏРєС– РЇС…С–Рј РЅСЏ РјРѕРі прачытаць без акуляраў i аддаў мала­дзейшаму Юрку. РўРѕР№ моўчкі прачытаў i, РґР·С–СћРЅР° якочучы, бокам паваліў­ся Р· табурэткі РЅР° падлогу. Памазок няўцямна РїaР·ipaСћ РЅР° СЏРіРѕ. Паперыну СћР·СЏСћ Ладуцька. Маё віншаваньне, маё віншаваньнe, замармытаў ён i аж крыкнуў: «Юрка, РєСЂРѕСћ Р· РЅРѕСЃСѓ бутэльку!В» – «Але што?В» – няўцямна ўтаропіўся Сћ СЏРіРѕ РЇС…С–Рј. «Што? Рђ РІРѕ што, чытаю: «Містэру Памазку РЇС…С–РјСѓ Найвышэйшы дзяржаўны савет дэмакратычнай рэспублікі Памазоніі віншуе вашую вялікасьць Р· абраньнем РЅР° высокую пасаду прэзідэнта рэспублікі Памазоніі СЏРєСѓСЋ належыць заняць 22 лістапада білет авіякампаніі Люфтганза РґР° шчасьлівага спатканьня РїРѕРґРїС–СЃ найвышэйшы савет».  

Памазок зьняможана апусьціўся РЅР° абабітую цыратай табурэтку, ён РЅРµ разумеў нічога: «Каго? РњСЏРЅРµ? РЇРєС–Рј прэзідэнтам? РЇРєРѕР№ Памазоніі?В» «Цябе, цябе, РѕСЃСЊ Р¶Р° напісана», – тыцкаў СЏРјСѓ тэлеграмай Сѓ твар Ладуцька. Юрка Дзядзенка, ад’енчыўшы сваё, сеў СЂРѕСћРЅР° РЅР° лаўцы i высалапіў ад зьдзіўленьня вочы, Р±С‹ ўпершыню ўбачыў напарніка, СЏРєС– СћСЃС‘ паўтараў няўцямна: «Я – РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚?В» – «Ты, ты, РѕСЃСЊ Р¶Р° напісана. Юрка, Р±СЏРіРѕРј Р·Р° бутэльчынай», – камандаваў былы аграном.  

I праўда, Дзядзенка паслухмяна падыбаў РЅР° сваёй кульбе РґР° РґР·СЊРІСЏСЂСЌР№, Р° Пама­зок СѓСЃС‘ РЅСЏ РјРѕРі чагосьці зразумець. Найперш ці РЅРµ правакацыя тое, арганізаваная міжнародным імперыялізмам або сусьветным сіянізмам? I РґР·Рµ тая Памазонія, СЏРєРѕР№ ён ніколі РЅСЏ чуў нават, што Р·Р° краіна? Добра, калі сацыялістычная, Р° калі... I чаму СЏРіРѕ Сћ прэзідэнты, ці ён прасіўся? Найперш карцела паслаць ycix РЅР° тры літары РґС‹ вярнуцца РґР° таго, што было. Рђ было няблага, СЏРЅС‹ спакойна выпівалі... Але Р¶ Юр­ка пайшоў РїР° гарэлку, мабыць, РЅСЏРіРѕР¶Р° падводзіць СЃСЏР±СЂРѕСћ, гарачыцца, лепей узважыць СѓСЃС‘ СЏРє мае быць. «Во i РґРѕР±СЂР°, што тады цябе Сћ райсавет пракацілі», – сказаў Ладуцька. «Чаму гэта – РґРѕР±СЂР°? – Р·СЊРґР·С–РІС–СћСЃСЏ Памазок. – Няварты ці што?В» – «Варты, варты, але тады Р± прэзідэнтам РЅСЏ стаў. Рђ так – РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚, віншую», – амаль лісьліва РјРѕРІС–Сћ Ладуцька. Рђ Р№ напраўду, падумаў РЇС…С–Рј, нашто адмаўляцца? Калі што, качагарка ад СЏРіРѕ РЅРµ ўцячэ. Рђ там, РјРѕР¶Р°, хоць дзяшовую іншамарку прыдбаць, Р° то зяць СѓР¶Рѕ воўкам глядзіць, яшчэ дачку РєС–РЅРµ. Але Р¶ – Р¶РѕРЅРєР°, раптам задумаўся РЇС…С–Рј, СЏРє СЏРЅР° РґР° таго паставіцца? Прэзідэнтша Р¶...  

Яго клопатны роздум перапыніў Дзядзенка, які, канешне ж, прынёс і бутэльчыну. А з ім у качагарку напхнулася i яшчэ выпівохаў розных узростаў – ужо ўсе ведалі Памазкову навіну i прагнулі яе абмыць. У кацельні стала цесна ад людзей, якія абступілі Яхіма. Кожны стараўся павіншаваць ці хоць пахваліць, а то i даць параду: «Ну, пашэньціла чалавеку! Памазок там навядзе парадак! Слухай, ты там адразу – дэмакрацію к ногцю! Калі што – мы на падмогу. Але ўжо там пап’еш гарэлачкі...»

Памазок усьмешыста маўчаў, СЏРјСѓ СћР¶Рѕ РЅРµ цікава стала размаўляць Р· гэтымі людзьмі i адказваць РЅР° С–С…РЅС–СЏ досьціпы. Галоўнае – ён паверыў Сѓ сваю ўдачу i амаль пераканаў СЃСЏР±Рµ, што СћСЃС‘ правільна. Іначай i РЅРµ магло быць. РЃРЅ – РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚ рэспублікі Памазоніі, РїСЌСћРЅР° Р¶, высакаразьвітай, РЅРµ СЏРєРѕР№-небудзь адсталай краіны. Адсталая краіна СЏРіРѕ прэзідэнтам РЅРµ выбірала Р±. Канешне, ён там РЅСЏ быў, але РЅРµ сказаць, што Р·СѓСЃС–Рј незнаёмы Р· «капстранамі» – колісь Сѓ вайну браў Берлін i нават адзін раз пераспаў Сѓ мокрым шынялі РЅР° С–С…РЅСЏР№ пярыне. Нічога асаблівага. Праўда, тады ён быў радавы, РЅРµ сяржант нават, Р° тут – адразу Сћ прэзідэнты. Граматы меў няшмат – сем класаў, але павінна хапіць. Расьпісацца ўмеў прыстойна, асабліва калі пакласьці локці РЅР° стол, Р° для прэзідэнта тое, мабыць, галоўнае.  

I тут ён здагадаўся, чаму Сћ прэзідэнты Памазоніі абралі менавіта СЏРіРѕ. РЈСЃСЏ справа Сћ прозьвішчы. Ці РЅРµ паходзяць ягоныя РїСЂРѕРґРєС– Памазкі Р· тае Памазоніі? Добра Р¶ РІСЏРґРѕРјР°, што заўсёды i СћСЃСЋРґС‹ цягнуць сваіх людзей – хоць Р· калгаса Сћ раён ці Р· раёну Сћ сталіцу. Гэтак i Сћ іншую краіну. Калі так, дык СћСЃС‘ зразумела i, ма­быць, законна. РќСЏРјР° РїСЂР° што турбавацца.РЈ той дзень надвячоркам ён СѓР¶Рѕ РЅРµ пайшоў Сѓ качагарку, РЅР° ягонай зьмене СЏРіРѕ падмяніў напарнік. Рана ўстаўшы назаўтра, пачаў рыхтавацца Сћ дарогу. Найперш аднёс Сѓ майстэрню боты. Боты, канешне, РЅСЏ новыя, але калі падбіць падмёткі, дык яшчэ паслужаць i Сћ той Памазоніі. РџР° дарозе зайшоў Сѓ цырульню. Увогуле падстрыгаць РЅРµ было чаго – даўно СћР¶Рѕ ад ілба РґР° патыліцы пралягала шырокая лысіна, РґС‹ СћСЃС‘ Р¶... Калі стаў прэзідэнтам, дык хацеў выглядаць адпаведна. Мабыць, Сѓ дарогу трэба было Р± мець СЏРєС– чамаданчык, РґС‹ Сћ местачковых «Таварах паўсядзённага попыту» чамаданаў РЅРµ было. Давялося пазычыць невялічкі куфэрак Сѓ Сьцяпаніхі, СЏРєС– застаўся ад зяця, што колісь зьбег ад дачкі РЅР° БАМ. Спрытны куртаценькі гальштук пазычыў Сѓ агранома – казалі, Р±СЏР· гальштука там Р±СѓРґР·Рµ РЅСЏРіРѕР¶Р°. РњРѕР¶Р°, i праўда. Р— жонкай сталася РіРѕСЂС€ – РґРІР° РґРЅС– сварыўся. Сьпярша ягоная Кацярына была катэгарычна супраць, каб ён РєСѓРґС‹ ехаў, Р° пасьля, заплакаўшы, заявіла: i СЏ Р· табой. РЇС…С–Рј стаяў РЅР° сваім: паеду адзін. Рђ СЏРє абжывуся, тады паклічу цябе. «Чорта ты паклічаш, там сабе маладзейшую знойдзеш...В» Ледзьве адчапіўся ад Р¶РѕРЅРєС–.  

Праводзілі прэзідэнта Памазоніі сьціпла i непрыкметна. РљСѓРїРєР° дружбакоў прыйшла РЅР° засьнежаны аўтобусны прыпынак, РєСѓРґС‹ ён прыпёрся Р·Р° паўгадзіны раней часу. Ззаду ішла сплаканая Р¶РѕРЅРєР°, СѓСЃС‘ бубніла сваё: «Ну паглядзіце, здурнеў стары. РќСѓ РєСѓРґС‹ ён прэцца?В» – «Ладна, РЅСЏ плач, прэзідэнтшай будзеш», – суцяшаў СЏРµ Ладуцька, СЏРєС– трымаўся ля СЃСЏР±СЂР° неяк РґСѓР¶Р° блізка i сардэчна, быццам што хацеў сказаць асаблівае. РЃРЅ i сказаў, СЏРє Кацярына адвярнулася: «Можа, там, гэта, i РјСЏРЅРµ РєСѓРґС‹... Каб РїР° аграрнай часьці. Рђ то тут, ведаеш... Памазгуй, Яхімка». РЇРіРѕ перапыніў Юрка Дзядзенка, СЏРєС– прыстыргікаў РЅР° прыпынак, канешне, РЅРµ Р· пустымі рукамі. «Трэба аглаблёвую!В» – прапанаваў ён, адкаркоўваючы бутэльку, СЏРєСѓСЋ спаважна перадаў напарніку-прэзідэнту. РўРѕР№ трохі выпіў, затым выпілі Дзядзенка, Ладуцька, абодва браты Целяпенчыкі i напасьледак РґР° бутэлькі прыклалася заплаканая Кацярына. Тады С– перастала плакаць. РўСѓС‚ якраз падкаціў аўтобус. «Ну – пакеда, чакайце РЅР° госьці», – махнуў Р· аўтобусных РґР·СЊРІСЏСЂСЌР№ Памазок. Невялічкая грамадка засмучаных землякоў засталася РЅР° аўтобусным прыпынку.  

РЇРє ён ехаў аўтобусам РґР° станцыі, пасьля цягніком РґР° Масквы i там праходзіў РґРѕСћРіСѓСЋ шаталомную працэдуру Сћ міжнародным аэрапорце – мала што запомніў, СѓСЃС‘ РЅС–Р±С‹ плыў Сѓ разрэжаным алкагольным тумане, хаця i быў цьвярозы, Р±С‹ шкельца. Ды так сталася, што СћСЃС‘ было РЅСЏ Сћ знак, – ішоў РЅРµ туды, рабіў РЅСЏ так i РЅСЏ тое. РЇРіРѕ раз Р·Р° разам асаджалі i тузалі, нават лаяліся – СѓСЃРµ гэтыя міліцыянеры, жанчыны Р· пагонамі i нават дзяўчаткі, Р·СѓСЃС–Рј лагодныя Р· выгляду, але што РґР° СЏРіРѕ, дык Р· СЏСћРЅР° металічнымі позіркамі. РЇРјСѓ так i карцела абурыцца, сказаць С–Рј, хто ён i РєСѓРґС‹ едзе. Ды СћСЃС‘ Р¶ чалавек ён быў сьціплы, асабліва СЃСЏСЂРѕРґ незнаёмых людзей, i трываў. РўСЂРѕС…С– ачомаўся толькі Сћ самалёце, СЏРє мілае дзяўчо ласкава папыталася, што ён Р±СѓРґР·Рµ піць? РЃРЅ Р·С–СЂРЅСѓСћ РЅР° стос бутэлек Сѓ калясцы i ткнуў заскарузлым ад торфабрыкету пальцам Сѓ самую знаёмую – РІРѕ гэта. Дзяўчо наліла Р· напарстак «Сталічнай», i тады Памазок, РјРѕР¶Р°, упершыню схамянуўся – Р° ці туды ён едзе. Калі выпіць даюць – курам РЅР° сьмех!  

У самалёце ён хутка заснуў лёгкім сном праўдзіўца, ня грэшніка, ведама ж нямала натузаўшыся ў дарозе. Прачнуўся, як падкацілі каляску з харчам, ды столькі, што ледзьве зьмясьцілася ўсё на маленькім адкідным століку. Тады зноў далі вы­піць – паўшклянкі кіслага віна, якое ён не ўзлюбіў з часоў дружбы з братушкамі. А во ягонаму суседу – выгалястаму буржую ў стракатым пінжаку, налілі чагось, пэўна, мацнейшага, а пасьля і яшчэ дабавілі. Памазку таксама захацелася такога, але ён ня ведаў, як папытацца, i трываў. Хай, думаў, дацягну да Памазоніі, а ўжо там...

Самалёт ішоў над аблокамі, СѓРЅС–Р·Рµ, мяркуючы РїР° СћСЃС–Рј, быў акіян, гля­дзець там РЅРµ было РЅР° што, i ён Р·РЅРѕСћ заснуў. Рђ СЏРє прачнуўся, дык аж спалохаўся, што спозьніцца – СѓСЃРµ паўскоквалі Р· месцаў, пачалі цягнуць свае валізкі, апратку, – мабыць, прыехалі. РџР° гучнай СЃСѓРІСЏР·С– Сћ самалёце РїСЂР° штось аб’яўлялі, але С…С–Р±Р° зразумееш, РїСЂР° што? I тады Памазок падумаў: ці знойдзецца хто Сћ Памазоніі, каб разумеў РїР°-нашаму? Але наўрад. Калі СћР¶Рѕ Сћ Менску мала хто разумее, дык чаго чакаць Сѓ заморскай краіне. Гэта СЏРіРѕ пачало турбаваць.  

Дарма, аднак, тое СЏРіРѕ турбавала – СѓР¶Рѕ РЅР° першай паліцэйскай загародцы, нават РЅРµ запытаўшыся, СЏРіРѕ пазналі, i РґРІР° маладыя, дбайна апранутыя чалавекі кудысь павялі праз агромністы гаманкі аэрапорт. РЇРє толькі выйшлі РЅР° сьпякотную вуліцу пад шэрагам высачэнных пальмаў, падкаціў даўгі аўтамабіль, С– тыя паслужліва расчынілі дзьверы – сядай, пан РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚. РЃРЅ i сеў. Пасьля селі СЏРЅС‹ – адзін наперадзе, РґСЂСѓРіС–, што нёс СЏРіРѕРЅС‹ перавязаны дзяжкай куфэрак, побач. РЇРє СЏРЅС‹ ехалі, Памазок РІР° СћСЃРµ бакі круціў галавой, РґСѓР¶Р° СЏРјСѓ тут было цікава. Людзей РЅР° вуліцах сноўдала процьма – белых, чорных i нейкіх невялічкіх жаўтлявых, РјС–РјР° праносіліся статкі аўтамабіляў, i тут, i там стаялі РєСѓРїРєС– плячыстых «гарылаў» Сѓ камуфляжнай форме жабінага колеру. Што шмат паліцэйскіх, Памазку спадабалася: значыць, Р±СѓРґР·Рµ парадак Сѓ ягонай Памазоніі, такі Р¶, СЏРє i Сћ Беларусі. РҐС–Р±Р° палкі Сћ гэтых былі надта кароценькія, РЅСЏ тое, што Сћ беларускіх – трэ Р±СѓРґР·Рµ падоўжыць, пачаў уваходзіць Сѓ дзяржаўны клопат РЅРѕРІС‹ РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚. РЃРЅ спрабаваў загаварыць Р· канваірамі, але абодва маўчалі, Р±С‹ РЅСЏРјРєС–. Тады i ён Р·РјРѕСћРє, падумаўшы: РјРѕР¶Р°, СЏРЅС‹ саромеюцца СЏРіРѕ, Р±Рѕ СћСЃС‘ Р¶ маладзейшыя, Р° ён стары, РґС‹ РЅРµ абы-хто – РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚!  

РЇРЅС‹ РґРѕСћРіР° ехалі РїР° зіхоткіх ад шыльдаў вуліцах невядомага гораду, затым праз нейкі РґР·С–РІРѕСЃРЅС‹ лес Р· велізарнымі, проста гіганцкімі дрэвамі. Гэткіх сукаватых дрэваў РЅРµ расло РЅР° Памазковай радзіме, Сѓ густое сучча ўгары РЅРµ прабівала на­ват яркае сьвятло фараў. Рђ СЏРє аўтамабіль спыніў­ся, зьдзіўленьню Памазка РЅРµ было РјСЏР¶С‹. РЎСЏСЂРѕРґ лесу СЏСЂРєР° асьветлены электрычнасьцю раскашаваў палац. Чырвоная жвіровая дарожка, шырокія прыступкі i над С–РјС– калоны. Бог ты РјРѕР№, СЏРєС–СЏ гэта калоны – белыя i таўшчэзныя, Р· пакручастымі загагулінамі РЅР° вяршках, СЏРєС–СЏ РЅС–Р±С‹ ўкручваліся Сћ прыцьмелае неба. Задраўшы ад захапленьня голаў, Памазок аж спыніўся, але РґР° СЏРіРѕ штось РіСѓРєРЅСѓСћ той, што ішоў ззаду, i ён подбегам дагнаў РїСЏСЂСЌРґРЅСЏРіР°, СЏРєС– СћР¶Рѕ расчыняў высачэзныя дзьверы Сћ палац.  

РЈСЃС‘ тут наскрозь было заліта электрычнасьцю, чырванела дыванамі Сћ доле. РќР° ягоным шляху маўклівымі слупамі стаялі нейкія людзі, Сѓ чорным i камуфляжы, РїР° безьлічы новых прыступак СЏРіРѕ павялі СћРіРѕСЂСѓ. Сьпярша ён пачаў лічыць тыя прыступкі, налічыў пяцьдзесят i РєС–РЅСѓСћ. Затым СЏРЅС‹ кудысь шпарка ішлі праз пакоі i РїР° калідорах, цемнаватых i сьвятлейшых, i ўрэшце, СЏРє ён зразумеў, прыйшлі. РўРѕ быў вялізны, Р±С‹ вакзальны, пакой Р· блішчастым i сьлізкім паркетам, РЅР° СЃСЏСЂСЌРґР·С–РЅРµ СЏРєРѕРіР° блішчэў бакамі нейкі агромністы шкляны каўпак. РЈ прыцемках прыгледзеўшыся РґР° СЏРіРѕ, Памазок зразумеў, што пад каўпаком ложак. Вялізны шырокі ложак Р· бялізнай, РЅР° СЏРєС–Рј ці РЅРµ СЏРјСѓ сёньня спаць? РђР±РѕРґРІР° ягоныя канваіры дзесь зьніклі, замест С–С… зьявілася чорненькая жанчынка Р· РґСѓР¶Р° белымі зубкамі i Сћ белым фартушку. РЇРЅР° паставіла РЅР° столік РїСЂС‹ каўпаку блішчасты падносік С–, усьміхнуўшыся, выйшла. Памазок адразу паці­кавіўся, што РЅР° падносе, – але нічога здатнага РЅСЏ ўбачыў. Пара нейкіх зялёных фруктаў, шклянка жоўтага СЃРѕРєСѓ, малако Сћ РєСѓР±РєСѓ i СћСЃС‘. Hi чарчыны, РЅС– бутэльчыны. Скупыя, аднак, людзі Сћ гэтай Памазоніі, падумаў РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚. Хаця РЅРµ сказаць, каб бедныя.  

РўСЂРѕС…С– патупаў Р· кутка Сћ куток гэтай стадолы, паслухаў цішыню. Абышоў вакол каўпака, пастукаў пальцам РїР° ягоным шкле – тоўстае халера. I навошта? HixС‚o болей РґР° СЏРіРѕ РЅРµ заходзіў, i РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚, памарудзіўшы, сьцягнуў Р· РЅРѕРі боты. Спаць – ведаў Р· часоў даўняй салдатчыны – было заўсёды найлепшым выйсьцем. РЇРє Сѓ вайну, так i Сћ РјС–СЂС‹.  

Прачнуўся, мусіць, зарана, вылез Р·-пад каўпака, сеў Сѓ крэсла i сядзеў. Чакаў. РЎРєСЂРѕР·СЊ было ціха, чуваць толькі, СЏРє Р·Р° акном Сѓ гольлі дрэваў шу­галі птушкі, акурат СЏРє Сѓ садку Р·Р° качагаркай – сініцы. Тады ён пайшоў шукаць месца, РґР·Рµ РјРѕР¶РЅР° Р± справіць сваю патрэбу. Тыцнуўся Сћ адны дзьверы – зачыненыя, Сѓ РґСЂСѓРіС–СЏ – таксама. Тады знайшоў трэція, адразу, СЏРє адчыніў ix, навакол пыхнула сьвятлом, СЏСЂРєР° высьвеціла СћСЃС‘, i Бог ты РјРѕР№, што ён згледзеў! Думаў – туалет, Р° тут аказалася адмысловая туа­летная зала, СѓСЃРµ сьцены i столь – бялюткія i люстраныя, СЏРє i ванны РґС‹ розныя ракавіны i ўнітазы. Шмат што навакол аздоблена золатам, невядомага начыньня – Р±С‹ Сћ кабінеце Р·СѓР±РЅРѕРіР° доктара. РЃРЅ дакрануўся РґР° аднае РєРЅРѕРїРєС–, РґС‹ аднізу СЏРє плясьне Сћ твар – аж вылаяўся, падумаўшы, аднак, што, мабыць, гэтак РЅСЏРіРѕР¶Р°. Напалохаўшыся, адразу падаўся РґР° выхаду. Падумаў, РјРѕР¶Р°, РґР·Рµ знойдзецца болей звыклае месца, тут пэцкаць што Сћ СЏРіРѕ РЅРµ хапіла адвагі.  

РЇРє ён РІСЏСЂРЅСѓСћСЃСЏ РґР° свайго каўпака, Р·РЅРѕСћ расчыніліся нейкія дзьверы i Сћ пакой увайшла мажная белая жанчына – Р·РЅРѕСћ Р· маленькім падносі­кам Сѓ руках. Штось буркнуўшы, СЏРЅР° паставіла падносік РЅР° месца ўчарашняга, СЏРєС– ўзяла Р· сабой. Наважыўшыся, Памазок пастукаў РїР° баку каўпака –навошта гэта? Думаў, РЅРµ зразумее, аж зразумела i сказала: РїСѓРє-РїСѓРє РЅРѕСѓ. I ўсьміхнулася. Надзіва i Памазок зразумеў: то ад куляў, Р° ён думаў... Але што Р· таго вынікае?  

РўСЂРѕС…С– азадачаны, падышоў РґР° свайго сняданку – Р·РЅРѕСћ высокая шклянка СЃРѕРєСѓ, нешта цёплае Сћ малюпасенькім чайнічку, скрылёчкі сыру i маленькая булачка. Выпіць Р¶Р° Р·РЅРѕСћ РЅРµ было РЅС– кроплі.  

РќРµ пасьпеў ён падумаць, што зьесьці, СЏРє расчыніліся дзьверы i Сћ пакой шпарка ўвайшлі СЏРіРѕ ўчарашнія маладыя канваіры. РђРґР·С–РЅ Р· ix моўчкі, але выразна РєС–СћРЅСѓСћ РЅР° дзьверы. «З куфрам?В» – папытаўся Памазок, паказваючы РЅР° СЃРІРѕР№ пакінуты РїСЂС‹ ло­жку багаж. РўРѕР№ крутнуў галавой – значыць, без багажу, зразумеў Памазок i падняўся.  

РќР° гэты раз СЏРЅС‹ РЅС–РєСѓРґС‹ РЅРµ паехалі, толькі ішлі РґРѕСћРіС–РјС– калідорамі – быццам Сѓ РґСЂСѓРіС– канец палацу, РґР·Рµ Р·РЅРѕСћ апынуліся нібыта Сћ больніцы – СѓСЃС‘ тут было гэткае белае С– сьветлае. Наўкола зьзялі нейкія прыборы, крэслы, люстэркі. Людзі, пераважна жанчыны, былі апранутыя Сћ белыя зграбныя халацікі. Заўважыўшы СЏРіРѕРЅС‹ зьбянтэжаны выгляд, адна, РґСѓР¶Р° белазубая, мовіла: С–РјС–РґР¶, С–РјС–РґР¶, РґС‹ ён РЅРµ зразумеў – СЏРєС– С–РјС–РґР¶? Але СЏРіРѕ прымусілі распрануцца Сћ РґСѓР¶Р° шыкоўным С– вялікім прылазьніку, С– СЏРє толькі ён, голы, пераступіў парожак, СЏРіРѕ тут Р¶Р° абдало сьцюдзёным струменем зьверху. Скалануўшыся ад нечаканасьці, ён РЅРµ адразу знайшоў што пакруціць, каб пацепліць ваду. Неяк абмыўся збольшага, праклінаю­чы, аднак, гэты залішні шык. Але разумеў, канешне, што, мабыць, так трэба, што гэта – РЅСЏ РґРѕРјР°. Ды С– ён РЅРµ качагар. РЈСЃС‘ Р¶ – РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚.  

РЇРє памыўся, распараны, надзеў РЅР° СЃСЏР±Рµ белы тоўсты халат, што вісеў РЅР° залачонай вешалцы побач, С– выйшаў. РўСѓС‚ СЏРіРѕ Р·РЅРѕСћ абступілі жанчыны, СѓСЃРµ Сћ чысьценькім белым, РЅС–Р±С‹ даяркі. I, адвёўшы Сћ надзвычай сьветлы кабінет, пасадзілі Сћ крэсла. Р— ycix бакоў зьзялі люстэркі, С– Р· С–С… ашаломлена пазірала ягоная аздаба. Жанчыны пачалі штось абмяркоўваць, СЏРє ён здагадаўся, – СЏРіРѕРЅС‹ выгляд. РЃРЅ С– сам Р· цікавасьцю паглядзеў РЅР° СЃСЏР±Рµ. Канешне, РЅРµ маладзён, зашмат зморшчын РЅР° цёмным, РЅС–Р±С‹ апечаным твары дый выгляд надта заклапочаны, Р±С‹ вінаваты. Але што Р·СЂРѕР±С–С€? Найперш узяліся Р·Р° СЏРіРѕ парэпаныя Сћ качагарцы СЂСѓРєС–, паклалі С–С… РЅР° бялюткія сурвэткі, РґР·Рµ мазалі, мачылі i церлі. Мабыць, кепска, аднак, адці­раліся ўедлівыя сьляды торфабрыкету Р· СЏРіРѕ замазалелых СЂСѓРє. Ды майстрыцы стараліся. Асабліва наконт вялікага пальца Р· крывым заскарузлым кіпцем, СЏРєС– СЏРЅС‹ i пілавалі, i шліфавалі, – СѓСЃС‘ СЂРѕСћРЅР° той заставаўся крывы i непрыгожы. Далей, СѓР¶Рѕ Сћ РґСЂСѓРіС–Рј крэсьле СЏРіРѕ далікатна стрыглі, галілі шчокі, парфумілі i макіяжылі – наводзілі незвычайны шык РЅР° СЏРіРѕ прэзідэнцкі твар. Пасьля СћСЃСЏРіРѕ наклеілі РЅР° лысіну ладны кучаравы хамлак i пад РЅРѕСЃ – зухавата-бухматую паску РІСѓСЃРѕСћ. РЈСЃС‘ тое было відаць Сѓ люстэрках, i Памазок толькі зьдзіўляўся, СЏРє Р· нядаўняга качагара выходзіць зухаваты фарсісты замежнік. «Імідж, С–РјС–РґР¶В», – СѓСЃС‘ шчабяталі майстрыхі, i ён спакваля зьмірыўся Р· сваёй нялёгкаю доляй. Але што Р¶, мусіць, доля таго вымагала.  

I праўда, з аграмаднага крэсла ён устаў зусім іншым, чым нядаўна садзіўся туды, i пачувацца стаў адпаведна. Найперш – прыбыло сілы i нават гонару. А як у наступным пакоі пачалі мераць яму гарнітуры, дык ён аж спадабаўся сабе – такіх файных апратак ён ня толькі ніколі ня меў, але i ня бачыў. Хіба ў тэлевізары. Чорны, бы смоль, пінжак з бялюткаю хустачкай у кішэньцы, такая ж белая сарочка i гальштук. Чаравікі замянялі двойчы, пакуль не прынесьлі дужа блішчастыя на высачэзных абцасах, ад чаго ён куды як падвысіўся ростам. З насалодай пратупаў па люстраным паркеце – лясь, лясь... Добра стаць прэзідэнтам!

Настрой СЏРіРѕ трошкі пагоршаў, калі Сћ іншым пакоі, РєСѓРґС‹ СЏРіРѕ затым прывялі, вялізны паліцай ці вайсковец падаў СЏРјСѓ штось няўклюднае i цежаленнае. «Што гэта?В» – Р·СЊРґР·С–РІС–СћСЃСЏ Памазок, С– здаравяк адказаў: «Панцірблёк!В» Бесцырымонна зьняўшы Р· СЏРіРѕ пінжак, той навесіў РЅР° ягоныя плечы РґР·СЊРІРµ засланкі – сьпераду С– ззаду. Памазок аж прысеў. «Але Р¶ цяжкі», – РјРѕРІС–Сћ ён, РґС‹ здаравяк толькі выскаліў свае РєРѕРЅСЃРєС–СЏ Р·СѓВ­Р±С‹. РЇРє надзеў зьверху пінжак, дык стаў сам РЅСЏ СЃРІРѕР№ – нейкі камлюкаваты, здаравенны i таўсты. РђРґ нядаўняе Памазковай шчуплыні РЅРµ засталося С– сьледу.  

Затым далі трошкі спачыць Сѓ прахалодзе Р· пальмай над высокай за­шклёнай стольлю. РќР° нізенькі, таксама шкляны столік прынесьлі РґР·СЊРІРµ шклянкі – Р· сокам i лёдам, РґР° СЏРєС–С… Памазок i РЅРµ дакрануўся нават. Што СЏРјСѓ СЃРѕРє, калі карцела чагось зьесьці С–, канешне, глыкнуць Р· такой ператомы. Дома гэткай парой СѓР¶Рѕ быў пасьнедаўшы, Р° то i паправіўшы галоўку, – калі было трэба. Але тут Сѓ СЏРіРѕ РЅРµ пыталіся, i ён РЅСЏ ведаў, што i СЏРє сказаць. Ды РІРѕ прыйшлі ажно тры вайскоўцы, сапраўды, быццам гарылы – СѓСЃРµ Сћ камуфляжы i малінавых бярэтах, Р· вялізнымі рэвальверамі РЅР° баку. Р—РЅРѕСћ СЏРіРѕ павялі. РђРґР·С–РЅ iС€oСћ наперадзе, РґРІР° ззаду – Р·РЅРѕСћ РЅС–Р±С‹ канваіры. Але Памазок СѓР¶Рѕ РЅРµ баяўся, СЏРіРѕ нядаўняя няёмкасьць збольшага мінулася, Сѓ новай аздабе ён пачуваўся амаль упэўнена, нават Р·СЊСЏРІС–СћВ­СЃСЏ гонар. Ішоў, шырока сігаючы РЅР° высокіх абцасах i няўзнак РїaР·ipaСћ РЅР° СЃСЏР±Рµ Сћ люстэркі, СЏРєС–С… багата траплялася РїР° баках, Р·СѓСЃС–Рј РЅРµ пазнаючы Сћ гэтым вусатым таўстуну СЃСЏР±Рµ – колішняга калгаснага качагара. Доўгі стракаты гальштук целяпаўся каля матні.  

Урэшце невялічкі канвой спыніўся каля нейкіх зачыненых РґР·СЊРІСЏСЂСЌР№, трошкі счакаў, i дзьверы шырока, РЅР° абедзьве палавіны расчыніліся. РўСѓС‚ СЏРіРѕ прапусьцілі наперад, Памазок увайшоў Сѓ вялізную залу, ад парогу СЏРєРѕР№ адзін супраць РґСЂСѓРіРѕРіР° стаялі РґРІР° шчыльныя шэрагі вайскоўцаў. РЈСЃРµ былі Сћ аднолькавым камуфляжы, толькі адзін шэраг быў Сѓ бярэтах малінавага колеру, Р° РґСЂСѓРіС– – маркоўнага. Шэрагі штось гаркнулі, падобна – вітаньне, РЅР° што Памазок паціху РєС–РЅСѓСћ сваё – дабрыдзень, іншага ён РЅСЏ ведаў. Наводдаль Сѓ канцы залы месьціўся аздоблены золатам стол Р· адным крэслам, Сѓ СЏРєРѕРµ, СЏРє зразумеў Памазок, СЏРјСѓ належала сесьці. Што ён i зрабіў без замінкі. Тады Р· шэрагу малінавых бярэтаў выйшаў самы тоўсты вайсковец i пачаў прамаўляць. Прамаўляў гучна i РґРѕСћРіР°, аж гуло Сћ высокім падстольлі, малінавыя прытым зьзялі вачыма, Р° твары маркоўных наадварот – корчыліся ад злосных грымасаў. Але СћСЃРµ стрымана маўчалі. Пасьля таўстуна малінавых таксама грымотным голасам пачаў мовіць яшчэ болей тоўсты i аграмадны маркоўны. Памазок зьніякавела сядзеў РЅР° краі крэсла. Ягоная душа ўпершыню адчула, што гэтае прэзі­дэнцтва РјРѕР¶Р° дабром РЅСЏ скончыцца.  

РЇРє тыя РґРІР° бугаі адкрычэлі свае прамовы, аднекуль Р·Р±РѕРєСѓ вынік непрыкметны малады чалавек Р· папкай i паклаў перад прэзідэнтам РґР·СЊРІРµ старонкі нейкага кароценькага тэксту. РўСѓС‚ Р¶Р° зьявілася прыгожая асадка Р· залатым шлячком. Па­мазок сьцяміў, што трэба падпісаць. Што там надрукавана, было невядома, тэксты былі аднолькавага памеру, Р° РІСЏСЂС€-РєС– – Р· прыгожа намаляванымі пеўнямі. Але пеўні былі неаднолькавыя. Памазок ад нараджэньня быў хлопец прыкметлівы, i цяпер згледзеў, што адзін певень быў РЅС–Р±С‹ Сћ пер’і, Р° РґСЂСѓРіС– – РЅС–Р±С‹ абскубаны. РЇРєС– Р· С–С… на­лежала падпісаць першым, было невядома.  

РњС–Р¶ тым, абодва шэрагі зацята чакалі, скіраваўшы РЅР° СЏРіРѕ нейкія РґСѓР¶Р° непрыемныя ваўкаватыя РїРѕР·С–СЂРєС–.  

Памазок пасунуў РґР° СЃСЏР±Рµ тую паперчыну, РґР·Рµ быў певень Р· пер’ем, i адразу адчуў, што памыляецца – левы шэраг малінавых заварушыўся, зласьліва загуў. Та­ды ён адсунуў паперчыну i пацягнуў СЂСѓРєСѓ РґР° іншае – Р· абскубаным пеўнем, i тут Р¶Р° настырчыўся шэраг маркоўных. Д’ябал С–С… ведае, СЏРє было зрабіць, каб дагадзіць абодвум? РўСЂРѕС…С– счакаўшы, Р±С‹ Сћ СЂРѕР·РґСѓРјРµ, Памазок Р·РЅРѕСћ падсунуў ранейшы аркуш i нават пасьпеў вывесьці першую літару Рџ...  

Падпісваючы, ён адным вокам працягваў сачыць Р·Р° шэрагамі i адразу згледзеў, СЏРє аднекуль ад РґР·СЊРІСЏСЂСЌР№ паявіўся падобны РЅР° д’ябалёнка, невялічкі прыгнуты чалавечак Р· даўжэзным кулямётам Сѓ руках. Кінуўшы асадку, Памазок, Р±С‹ РЅР° фронце, кульнуўся пад стол, СЏРє залу аглушыла грымотная кулямётная чарга. РђРґ стала паляцела ўгару ашмоцьце папераў, трэскі; Памазка, Р±С‹ кувалдай, выцяла Сћ РіСЂСѓРґР·С–, i ён дагары нагамі сьлізгануў ад стала РїР° паркеце. Адчуваў, што жывы, але ўскочыць РЅСЏ РјРѕРі, РґР° СЏРіРѕ падбеглі нейкія людзі, паднялі i хуценька павялі праз бакавыя дзьверы Р· праклятай залы. Дзіўна, але людзі навокал былі нават спакойныя, РЅС–Р±С‹ нічога асаблівага i РЅСЏ здарылася. Дый ніхто болей РЅРµ пацярпеў, РјРѕР¶Р°, РЅРµ спалохаўся нават. Дрыжучы ад страху, Памазок даў садраць Р· СЃСЏР±Рµ ператвораны Сћ аш­моцьце шыкоўны пінжак i Р· удзячнасьцю падумаў РїСЂР° СЃРІРѕР№ выратоўчы панцыр.  

РЈ гэтых пакоях, РєСѓРґС‹ прывялі Памазка, вайскоўцаў РЅРµ было ніводнага, вакол тоўпіліся цывільныя – РґРѕР±СЂР° апранутыя, СѓСЃРµ СЃРєСЂРѕР·СЊ вусатыя мужчыны розных узростаў. Памазок пакратаў СЃРІРѕР№ РІСѓСЃ – той аказаўся РЅР° месцы. Рђ РІРѕ хамлак Р· лысіны дарэшты зьмяло чаргой, i РїСЂСЌР·С–РґСЌРЅС‚ падзівіўся, СЏРє блізка СЏРіРѕ мінула пагібель. РЃРЅ СѓСЃС‘ яшчэ РЅСЏ РјРѕРі акрыяць ад прыкрага здарэньня, каб усьміхнуцца, тады СЏРє СѓСЃРµ навокал аж расплываліся Сћ лагодзе добразычлівасьці. РЈ Памазковай душы РґСЂСѓРіС– раз мільганула сумненьне наконт слушнасьці сваёй паездкі. РЇРє тут Р· С–Рј абышліся! Але, падобна, тое РЅС–РєРѕРіР°, апроч СЏРіРѕ, РЅРµ клапаціла.  

Неўзабаве СЏРјСѓ прынесьлі РЅРѕРІС‹, яшчэ болей шыкоўны гарнітур – чорны, Р· малюсенькімі бліскаўкамі РїР° тканіне i РЅРѕРІС‹ даўжэзны гальштук – малпы СЃСЏСЂРѕРґ пальмаў. Гальштук асабліва спадабаўся Памазку, i ён РїaРїpaciСћ служку, каб той завязаў СЏРіРѕ яшчэ даўжэй, чым ранейшы. Такія даўгія гальштукі тут былі РІР° Сћcix. РЇРє СЏРіРѕ апранулі, тады Р·РЅРѕСћ кудысь павялі разам Р· грамадою гаваркіх мужчынаў. Памазок паныла i моўчкі ішоў. Ажыў толькі апынуўшыся Сћ прасторнай асьветленай зале Р· багата накрытым сталом, РЅР° СЏРєС–Рј выразна тырчэлі рыльцы бутэлек. I тады ён падумаў, што СћСЃС‘ Р¶ гэта краіна, мабыць, РЅРµ такая i кепская, СЏРє ён сьпярша меркаваў.  

РЇРє пачалі рассаджвацца Р·Р° сталом, нейкі сівавусы мажны мужчына, РјРѕР¶Р°, туташні тамада, пацягнуў СЏРіРѕ Сћ канец стала РґР° крэсла, адметнага СЃСЏСЂРѕРґ іншых РґСѓР¶Р° выкрутасьлівым падплечнікам. Памазок, РјРѕР¶Р° Р±, i сеў РЅР° СЏРіРѕ, калі Р± насупраць РЅР° стале было штось болей прывабнае, чым жоўтае пітво Сћ графіне. Крэсла выразна РЅРµ здалося Памазку выгодным, ён СѓР¶Рѕ нагледзеў для СЃСЏР±Рµ лепшае – каля невялічкай, але прывабнай РєСѓРїРєС– бутэлек. Там ён i сеў. РќР° адмысловае Р¶ крэсла змушаны быў сесьці той белавусы; лакей зважліва памяняў С–С…РЅС–СЏ карткі, што былі расстаўленыя перад кожным месцам.  

Упершыню Р·Р° ранак Памазок перавёў РґСѓС… i СћР¶Рѕ стаў забывацца РЅР° прыкрае здарэньне. Пакуль побач гаманілі, ён засяродзіў увагу РЅР° РґР·СЊРІСЋС… бутэльках, адна Р· СЏРєС–С… здалася СЏРјСѓ знаёмай. РЇРє лакеі Р·-Р·Р° плячэй пачалі наліваць бакалы, Памазок паказаў свайму – РІРѕ гэту, i той зважліва наліў СЏРјСѓ, – праўда, РЅСЏ Сћ самы вялікі фужэр. Памазок РЅР° тое паморшчыўся, але змоўчаў – хай! РњРѕР¶Р°, РЅРµ апошняя, мабыць Р¶Р° прэзідэнцкі тэрмін РЅРµ РЅР° адзін РіРѕРґ. Рђ калі што, дык РјРѕР¶РЅР° i падоўжыць...  

Р— таго адмысловага крэсла Р· фужэрам жоўтага СЃРѕРєСѓ Сћ руцэ ўстаў сівавусы – мабыць, каб мовіць тост. Памазок Р· гатоўнасьцю працягнуў СЂСѓРєСѓ РґР° свае чаркі, СЏРє перуновы выбух абрушыў СѓСЃС‘ – i стол, i гасьцей, i СћСЃСЋ гэтую залу. Засыпаны друзам Памазок апынуўся далёка Сћ куце, побач цяжка пляцнулася долу ўзьнятае выбухам грузнае цела сівавусага тамады. Адусюль сыпалася тынкоўка, трэскі РґС‹ кавалкі мэблі, бітае шкло бутэлек, енчылі людзі. Памазок РЅР° кукішках падаўся РјС–Р¶ акрываўленых целаў Сѓ той Р±РѕРє, РґР·Рµ, памятаў, былі дзьверы.  

Зрэшты, ён РјРѕРі Р±С‹ i РЅРµ турбавацца РїСЂР° дзьверы, – СЏРє трохі асеў пыл, дык убачыў, што канца палацу СЏРє РЅРµ было – СЃРєСЂРѕР·СЊ грувасьціліся кавалкі сьценаў, каменьня, знадворку тырчэў абломак калоны. Уцалелі С…С–Р±Р° нейкія прыступкі Р· парэнчынамі, РґР° СЏРєС–С… i падаўся Памазок. РђР±С‹ РїСЂСЌС‡ Р· гэтага жахлівага палацу...  

Ён мкнуў прэч, а прыступкі вялі, куды самі хацелі – унутр i ўгару. I ён бег па іх, пасьля задыхана плёўся, бо блізка ўнізе ўсчалася страляніна i чуліся крыкі. У нейкім сьцішаным закутку скінуў з сябе свой цяжкі панцыр, які ўжо не было сілы трываць на плячах. Ён прагнуў выбавіцца з гэтага муру, кідаўся па ягоных заблытаных пераходах, пакуль незнарок не апынуўся на даху. Але, можа, i до­бра, што на даху, тут нікога не было i можна было аддыхацца. Дах быў вялізны i плоскі, з рознымі папярэчынамі i надбудоўкамі ў доле. Зьнізу Памазок ня быў бачны, i тое абна­дзейвала. Можа, яму пашэньціць перахавацца да ночы, а ноччу ён бы як-небудзь уцёк. Памазок ужо набыўся ў гэтай краіне, болей яму не хацелася. Ён ужо амаль пераканаўся, што зрабіў памылку, калі паквапіўся на тое прэзідэнцтва.

РЈРЅС–Р·Рµ РјС–Р¶ тым усчалося штось неверагоднае – падобна, ішоў Р±РѕР№, СЏРє РЅР° вайне. Чуліся выбухі, стрэлы i гучныя каманды вайскоўцаў. Але хто – РЅР° каго, хто – Р·Р° каго, зразумець было немагчыма. РўСЂРѕС…С– ачомаўшыся, Памазок памкнуўся зірнуць Р· даху, падкраўся РґР° карнізу, РґС‹ зараз Р¶Р° кулямётная чарга ледзьве РЅСЏ зьнесла СЏРјСѓ галаву. Памазок порстка пляснуўся долу – значыць, Р·Р° С–Рј сачылі. Ляжаў, думаў, што, РїСЌСћРЅР°, гэта маркоўныя, СЏРєС–Рј ён РЅРµ дагадзіў. Тады ён РЅР° кукішках падаўся РґР° іншага Р±РѕРєСѓ даху, РґР·Рµ, РјРѕР¶Р°, былі малінавыя, – СѓР¶Рѕ гэтым ён паспрыяў, пад­пісаўшы С–С…РЅСЏРіР° пеўня. РњРѕР¶Р°, СЏРЅС‹ СЏРіРѕ ўратуюць? Але толькі ён глянуў Р·-Р·Р° нейкага РєРѕРјС–РЅСѓ СћРЅС–Р·, СЏРє адтуль Р·РЅРѕСћ грымнула пара чэргаў, СЏРєС–СЏ дашчэнту зьнесьлі цагляны верх РєРѕРјС–РЅСѓ. Здаецца, СЏРіРѕРЅС‹ шлях СѓРЅС–Р· быў адрэзаны Р· абодвух бакоў. Што было рабіць прэзідэнту гэтай РґСѓСЂРЅРѕР№ краіны?  

РЈРЅС–Р·Рµ тым часам доўжылася гамана, крыкі, час ад часу гахалі выбухі гранатаў. РџР° карнізах паддашша лапаталі кулі – СЏРіРѕ намагаліся выбіць адсюль. Але ён РЅРµ такі РґСѓСЂРЅС‹, каб пакідаць сваё месца, сваю Брэсцкую крэпасьць. РЃРЅ Р±СѓРґР·Рµ сядзець тут РґР° апошняга i загіне героем. Хай ведаюць, СЏРєС–СЏ прэзідэнты растуць Сѓ партызанскай рэспубліцы.  

Але пакуль ён быў жывы, С–, нямала стаміўшыся, прысеў каля нейкае бетоннай папярэчыны. Горш Р·Р° СћСЃС‘, што РЅР° гэтым даху РЅРµ было засені, Р° Р· паўдзённага неба неверагодна горача паліла сонца. Памазок даўно быў РјРѕРєСЂС‹ ад поту i незнарок прыгадаў, колькі РЅР° тым стале было настаўлена рознага пітва. Ды РЅС–РєРѕРјСѓ нічога РЅРµ дасталося, – РІРѕ чортава краіна! Каб Р¶Р° хоць РЅРµ было, СЏРє РЅР° ягонай радзіме, Р° то... РўРѕ РЅРµ даюць, то страляюць, Р° ты бегай Р· раніцы галодны i дашчэнту цьвярозы. РЈ такі момант тужлівай СЃРєСЂСѓС…С– побач штось шлёпнулася долу – ён азірнуўся: то была РіСЂРѕРЅРєР° бананаў. Але адкуль? Памазок паўзіраўся Сћ недалёкае гольле дрэваў, што месцамі былі вышэй даху, i ўбачыў там малпу. Тая сядзела РЅР° тоўстым СЃСѓРєСѓ i сьмешна крывіла СЃРІРѕР№ рухавы зморшчаны тварык, – Р±С‹ насьміхалася над чалавекам. «Во, РґР·С–РІР°, – падумаў Памазок, – тут яшчэ i малпы. РўСЂСЌ Р±СѓРґР·Рµ РЅРµ забыцца расказаць РїСЂР° тое РґРѕРјР°...В»  

Але РґР° РґРѕРјСѓ, мабыць, было далёка, – нешта РґСѓР¶Р° застралялі Сћ дальнім, разбураным канцы палацу. Р— бананам Сѓ руцэ Памазок падаўся туды i хутка сьцяміў – Р· таго Р±РѕРєСѓ лезьлі. Пераскокваючы папярэчыны, ён РєС–РЅСѓСћСЃСЏ Сћ РґСЂСѓРіС– канец даху, РґС‹ Р№ там РЅРµ было спакою. Там таксама спрабавалі ўскараскацца РґР° СЏРіРѕ – РґР° сьцяны падагналі вялізны аўтамабільны кран. РђРґР·С–РЅС‹ бясьпечны Р±РѕРє быў пад дрэвамі, РґР·Рµ разьлягаў парк. РќРµ мару­дзячы, Памазок разьбегся, СЏРє колісь Сѓ маладосьці, i СЃРєРѕРєРЅСѓСћ РЅР° бліжні СЃСѓРє. РЃРЅ удала ўчапіўся, напружыўся i апынуўся РЅР° СЃСѓРєСѓ зьверху. РўСѓС‚ была прыемная засень, зводдаль РЅР° суках расьсеўся Р· паўтузін малпаў, СЏРєС–СЏ адразу Р¶ усчалі абураны вэрхал. «Ну, чаго злуецеся? – падумаў Памазок. – Самі ўладкаваліся, Р° РјРЅРµ РЅРµ даюць...В»  

РќРµ зважаючы РЅР° С–С…РЅСЏРµ якатаньне, ён падаўся РїР° СЃСѓРєСѓ далей ад даху, захінуўся Р·Р° тоўсты шурпаты ствол. Але што рабіць далей, СЏРє ратавацца? Р’Рѕ ўлез, дык улез, паквапіўся РЅР° прэзідэнцтва, дурань... I СЏРјСѓ нясьцерпна захацелася тады Сћ сваю дымную, сьмярдзючую ад торфу качагарку...  

Аднак РґРѕСћРіР° сумаваць РїР° качагарцы РЅРµ давялося, – падобна, СЏРіРѕ заўважылі, i першая чарга Р·СЊРЅС–Р·Сѓ прашыла кулямі лістоту РґСЂСЌРІР°. Малпы спу­джана загаласілі, заверашчэлі РЅР° СћСЃРµ свае РґР·С–РєСѓРЅСЃРєС–СЏ галасы i сыпанулі РїР° гольлі РЅР° суседняе РґСЂСЌРІР°. Намагаючыся Р· ycix сваіх РЅСЏ надта багатых СЃС–Р», Памазок таксама падаўся Р·Р° малпамі. Р— СЃСѓРєР° РЅР° СЃСѓРє, Р· РґСЂСЌРІР° РЅР° РґСЂСЌРІР°. Аднаго разу ледзь РЅРµ зваліўся, няспрытна ўхапіўшыся Р·Р° крывы СЃСѓРє, але ўтрымаўся. РђР±С‹ РїСЂСЌС‡ ад тае прэзідэнцкае Р·РіСѓР±С‹, РґР·Рµ СЏРіРѕ хацелі забіць.  

Але РЅР° СЏРіРѕ няшчасьце, РґСЂСЌРІС‹ гэтага парку скончыліся, далей разьлеглася пус­тая лугавіна, РґР·Рµ звычайна гулялі Сћ гольф. Р—СЊРЅС–Р·Сѓ СћСЃС‘ стралялі, Сѓ лістоце шчоўкалі разрыўныя – гэткія, СЏРє Сѓ тую вайну пад Познаньню, РґР·Рµ СЏРіРѕ параніла дробным асколкам Сѓ зад. Цяпер пакуль што Бог сьцярог, куля РЅРµ зачапіла. Але Р¶ СЏРє ратавацца? РҐС–Р±Р° што вышэй? I Памазок палез РїР° суках угару, прадраўся амаль РґР° вяршыні. Далей СѓР¶Рѕ РЅРµ было РєСѓРґС‹. Мабыць, Р· долу СЏРіРѕ СћР¶Рѕ было нялёгка згледзець, хоць адтуль СѓСЃС‘ стралялі – ці РЅРµ РїР° Сћcix дрэвах. Дзесь прарэзьліва верашчэлі малпы, Р° ён прытуліўся РґР° таўставатай крывулякі РґСЂСЌРІР° i РЅСЏ дыхаў. Думаў: РјРѕР¶Р°, пабягуць Р·Р° малпамі, Р° СЏРіРѕ РЅСЏ ўбачаць?  

Ды РґР·Рµ там – згледзелі. Праз гольле бачна было, СЏРє РґРІР° вайскоўцы, утаропіўшыся Сћ СЏРіРѕ, СѓР¶Рѕ паднімалі ўгару свае аўтаматы. Адчуваючы, СЏРє СЏРЅС‹ РІРѕСЃСЊ-РІРѕСЃСЊ джагнуць чаргой, Памазок роспачна закрычаў, Р±С‹ малпа РЅР° РґСЂСЌРІРµ...  

– Ну, якога д’ябла ўзьлез i крычыш? – пачуў ён на роднай мове. – Катлы халодныя, ці хочаш сістэму размарозіць? Чаго сядзіш там? Зусім здурнеў ці што?

Памазок недаўменна зацепаў вачыма – унізе ля топкі стаяў раззлаваны старшыня i мацюкаўся на качагара, які немаведама чаго сядзеў пад стольлю, учапіўшыся за трубы. У доле ляніва варушыліся-уставалі Юрка Дзядзенка i Ладуцька – церлі заспаныя вочы. Але як яны трапілі ў Памазонію, – таго Памазок ня ведаў.

Усё яшчэ нічога не разумеючы з таго, што адбывалася, Памазок асьцярожна зьлез з трубаў.

– Ці што засталося ў бутэльцы? – прамармытаў ён, ні да кога не зьвяртаючыся. I зразумеў, што марна: парожняя бутэлька валялася ў доле акурат каля старшынёвых ботаў.

Адзнакi: 0/0 Водгукі(0)
Дадаў PL 11.09.2009