РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Уладзімер Някляеў
Даведка
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Адкрыцьцё
 
*** Ты воблакам плыла...
 
Студня
 
*** У пару лістапада...
 
*** Густая верасьнёўская раса...
 
Сад на скрыжаваньні
 
*** Я нарадзіўся ў сорак шостым...
 
*** Дай, маё сэрца, боль чужы...
 
Пусты дом
 
Дубоўка
 
У самалёце
 
Птушка
 
Ранак
 
*** Не, не таю надзей на безьсьмяротнасьць...
 
*** ...Вось ты прыйшло...
 
*** Бязьлітасна зязюля кукавала...
 
*** Сьвяточны дзень. Высокі шлях аблокаў...
 
*** Вочы твае, нібы словы...
 
Успаміны
 
*** Стыў сакавік...
 
Няміга
 
Назоўны склон
 
Зямля
 
Ноч
 
*** Увесь, нібы пекар...
 
Просьба
 
*** Брату...
 
Жыла баба Дора
 
Трэйці трамвай
 
*** Усё больш сяброў – і менш...
 
*** У доме насупраць мыла жанчына вакно...
 
*** Сьвяткуем дзень сустрэч...
 
Іпадром
 
*** Горкім дымам пацягне...
 
Глуск
 
Вадэвіль у двух актах
 
Дэльфінскае
 
З Бадлера
 
*** Напярэдадні сьвята...
 
Сьнягі
 
*** Калі ваўкі зьбіраюцца у зграі...
 
Ноч у Хатыні
 
*** Што за сумныя песьні...
 
Ветэран
 
Нядзеля
 
Нафтавікі
 
*** Шлях мой зямны, Айчына...
 
Кевалач
 
*** Ну, вось і ноч. I ціха, як ніколі...
 
*** Туліцца бэз да зруба...
 
Герніка
 
*** Хтось затвор на вінтоўцы намацаў...
 
Рамяство
 
У Брэсцкай крэпасьці
 
*** Нам ня сьпіцца...
 
Паэма – вера
*  *  *
Ты воблакам плыла...
Рукамі не дастаць...
Сьвяцілася ледзь-ледзь
                                                    над рэчкай і над борам.
Ад слоў маіх плыла,
                                            што я сказаў учора,
Да слоў маіх плыла,
                                            што заўтра меў сказаць.
 
Ты воблакам плыла...
Над трапяткой зямлёй...
Між вокладкамі дзён
                                              наступных і мінулых
Мы дзіўную з табой
                                              старонку адгарнулі:
«Дзень вашай цішыні» –
                                                      напісана на ёй.
 
 
 
 
Студня
Глыбока ў студні боўтнецца вядро...
Затархаціць пашчэпаная корба...
Адзін глыток – і існуе дабро,
I жыць на сьвеце хораша і добра.
 
Абуджан зрок: мільгне птушыны цень...
I слых: у ліпах пчолы зноў шчыруюць...
 
У жоўты жвір сьцякае з рук струмень,
I на вадзе каменьчыкі танцуюць.
 
 
 
 
*  *  *
У пару лістапада,
                                      калі загарацца лясы
I гараць, не згараюць,
                                                а толькі прасторна сьвятлеюць,
Недарэчнай здаецца
                                              самотная зелень сасны,
I шкада гэтых дрэў,
                                          што ня хочуць згараць і ня ўмеюць.
Але ў сьнежні, калі
                                            голым вецьцем бярозы зьвіняць,
Разумееш, якім
                                  недарэчным было шкадаваньне, –
У зьнямеласьці белай
                                                спакойныя сосны гараць,
I на вечны агонь іх
                                          да новай вясны спадзяваньне.
 
 
 
 
*  *  *
Густая верасьнёўская раса.
Сьвітаньня пошум над празрыстым садам...
Які ў душы спакой пад лістападам,
Якая невыказная краса!
 
Антонаўскія яблыкі ў траву
З галін цяжарных ападаюць глуха,
I сьветлы, нібы німб сьвятога духа,
Асеньні водар кружыць галаву...
 
Але, які ні доўгі гэты час,
Яго мне непазьбежна не хапае.
I вось мяне жанчына сустракае,
I лістапад не закранае нас.
 
I я не разумею, што са мной.
Яна ў мяне ўглядаецца цнатліва:
– Ці ж гэта справядліва быць адной?..
– Вядома, – я кажу , – несправядліва...
 
I рукі яе плачуць на плячох,
I валасы шапочуць збажыною...
I зноў я не згадаю, што са мною,
I толькі ўспамінаю па начох,
 
Як водарам кружыла галаву,
Як паступова росы халадалі,
Быў верасень, і глуха ападалі
Антонаўскія яблыкі ў траву.
 
 
 
 
Сад на скрыжаваньні
Натрасі мне яблыкаў, мама, з той маладой
яблыні, што расьце ў нашым садзе шостая ад дарогі.
                                    Чыстыя мае лісты.
                                    Мае мары і жаданьні.
                                    Быццам сад на скрыжаваньні,
                                    Нечаканы і густы.
            Я  блукаў, мая мама, па асьнежаных далях
паўночных, дзе ня бачыў ні яблынь, а часам ні нават
дарог, і начамі мне сьніліся  ранкі над  рэчкай
Гярвяткай і ў восеньскім садзе,  маладым нашым
садзе, баваўняныя, цёплыя, бы малако, туманы.
                                    I ўтрапёна, у зьдзіўленьні
                                    Я глядзеў за далягляд:
                                    На пажарышчах, каменьнях,
                                    Скуль там сад?!
            Мне шчаку казыталі галінкі той яблыні, мама, і
ў далонь маю – росны! – падаў яблык – празрысты
да самых зярнят! Я шчасьлівы быў, мама! Я дзяліўся зь
сябрамі ім, мама! Я дагэтуль ня ведаў, што зь сябрамі
дзяліцца можна так успамінамі, каб хрумсьцелі, як
яблык, яны.
                                    З чатырох канцоў Зямлі,
                                    З чатырох дарог сусьвету
                                    Я вяртаўся ў сьветлы гэты
                                    Сад, як яблыні цьвілі.
            А штодзень на зямлі  мы нялёгкай займаліся
справай, і – далёка – у кожнага быў свой сад, быў
свой лес ці рака, і ў кожнага – мама, а ў каго й не
было ўжо мамы, – усё роўна, здавалася, мама жыла
яшчэ, мама была.
                                    А пасьля
                                    З краёў, дзе Мекку,
                                    Неразумны, я шукаў,
                                    Я вяртаўся...
                                    Чалавека
                                    Я у садзе сустракаў.
            Людзі дрэвам падобныя. Тым, што людзі і дрэвы
сьмяротныя, а галоўнае, тым, што карэньні – у роднай
навечна зямлі! Людзі – птушкам і рыбам, дрэвы – к
веткам і травам падобныя, мы, жывыя, падобныя –
усяму, што жыло і жыве.
                                    I пытаў я Чалавека:
                                    – Хто такі ты? Хто такі?
                                    Што, скажы, мы ўсе
                                                                                  спрадвеку?
                                    Можа, мы – вартаўнікі?
            I – адзінае семя,  што зь  бяздоньня  вякоў
прарастае: людзі, дрэвы  і  кветкі, птушкі, рыбы,
зьвяры, – мы – спляценьнем  карэньняў, намаганьнямі
рук, намаганьнямі крыл, плаўнікоў і галін, учапіўшыся
ў неба, над цемрай і сьмерцю трымаем Зямлю!
                                    I як наша апраўданьне,
                                    I як наша права жыць,
                                    На сусьветных скрыжаваньнях,
                                    На пустэльных скрыжаваньнях –
                                    Сад шуміць!
 
 
 
 
*  *  *
Я нарадзіўся ў сорак шостым,
Пасьляваенным першым годзе...
 
Ў шуфлядцы нашага стала,
Які мы дзелім разам з бацькам,
Ёсьць скрыначка...
                                          У ёй, сярод
Мэдаляў, ордэнаў і зорак,
Ляжыць, загорнуты ў чырвоны,
Пацёрты досыць аксаміт,
Сьвінца кавалачак...
                                              Яго
Дасталі зь цела майго бацькі,
З-пад сэрца самага дасталі
У сорак трэцім...
                                      Я ня браў
Ніколі той сьвінец у рукі,
Бо ведаю, што прапячэ
Ён мне далоні!
                                  Не ўтрымаю
Ў руках тры сьмерці, тры адразу:
Сьмерць бацькі.
Сьмерць сваю.
Сьмерць брата.
 
 
 
 
*  *  *
Дай, маё сэрца, боль чужы
Уведаць так, як боль уласны,
Каб радасьці, якімі жыў,
Навек ня гасьлі.
 
Дай кожны дзень, нібы знава,
Каб зь ім ніколі не звыкаўся,
Каб – гром грыміць! расьце трава! –
Навек зьдзіўляўся.
 
Дай быць вышэйшым ад «ідэй»
Прарокаў цьмяных і шумлівых,
Каб углядацца у людзей
Навек цнатліва.
 
I – доўга буду жыць ці не –
Прашу аб найвялікшым:
                                                      сэрца!
Дай разуменьне часу мне
Раней, чым –
                              сьмерці.
 
 
 
 
Пусты дом
Ніхто ніколі ў доме тым ня жыў,
Зусім пусты стаяў сьвяточны дом,
Ніводным не сьвяціўся ён акном
I дымам над страхою не курыў.
 
А гаспадар, што дом той збудаваў,
Век дажываў у нізенькай хаціне
I ўсё чакаў вяртаньня свайго сына,
Ад самае вайны яго чакаў.
 
Так і памёр, не дачакаўся ён,
Так і памёр, а дом стаяў і гніў,
I неяк ноччу запалаў агнём...
 
Казалі, што ён сам сябе спаліў.
 
 
 
 
Дубоўка

                                              Памяці бабулі маёй, сал-
                                              даткі і маці чатырох
                                              салдат

 
Асколак шкрабануў рыдлёўку..
Баліць яшчэ ў зямлі вайна...
 
Па доўгай вуліцы Дубоўкі
На ручніках плыла труна.
 
З заволжскіх стэпаў веяў сівер.
Там пахаваны землякі –
На могілках уздоўж ракі,
На правым беразе Расіі.
 
Яны прыйшлі сюды зь лясоў,
З Прыбужжа,
Зь Нёмана,
З Гярвяткі,
З асірацелых тых дамоў,
Дзе па начох крычаць салдаткі.
 
Дзе на ўзьбярэжжах Беларусі
Ляжаць з Паволжа землякі.
Які прасьцяг магіл! Вякі
Ляцець над імі завірусе!..
 
О сувязь болю
Над зямлёй
Жывых
I мёртвых гэтым болем!..
Даруй салдатка, што ніколі
Не цалаваў рукі тваёй.
 
Даруй мне за спакой і цішу
На твары нерушным тваім...
 
А сівер гольле дрэў калыша
I з комінаў зрывае дым!
 
Жыцьцё ідзе – і трэба жыць.
I на памінках цэлы вечар
Я буду нешта гаварыць
I буду каяцца у нечым.
 
А ранкам, горкі ад віна,
Пайду да сьвежага пагорка –
Перад сусьветам і Дубоўкай
Сам вінаваты,
Як вайна.
 
 
 
 
У самалёце
Адчую сутаргу, што апякла крыло
Над родным возерам у пералётнай птушкі,
У бестурботнай птушкі-весялушкі,
Якую ў першы вырай павяло.
 
I здасца, што ад дзедавай страхі
Шугае самалёт –
I воблакі тугія
Узорваюць ня крылы, а плугі...
 
 
 
 
Птушка
Маці
 
Я народжана птушкай,
Але ня ўмею лятаць.
Прачынаюся – і
Крылы
Заламаны за плечы,
I праз прыцемкі раніцы,
Нібы тонкія-тонкія сьвечы,
На вяршынях таполяў
Недасяжныя зоркі гараць.
Я выпростваю крылы,
Ахінаю калыску дзіцячую
I з надзеяй затоенай
Кармлю немаўля-птушаня,
I бясконца шчасьлівая,
I бясконца крылатая, бачу я,
Як напружана б’ецца
Пад сэрцам яго
Вышыня.
Мне прасторна і ціха...
Як усё, што хацела, – было,
Як віхураю крылы мае
Не сякло, не ламала,
Як вяршыні таполяў
I зоркі кранала крыло...
I на ім – асьцярожна – і
Птушаня я сваё калыхала.
 
 
 
 
Ранак
Каханая, цудоўна жыць у сьвеце
Спрадвечнай, неспазнанае красы!
Няхай шуміць над полем вецер,
Бяроз перабірае валасы,
Няхай вада булькоча ў ручаёх
I ў глыбіні цалуе бераг стромы,
Няхай цячэ ў тваіх вачох
З вытоку і да вусьця Нёман!
 
Я бласлаўляю на жыцьцё ўсіх,
Хто хоча жыць,
                                  кахаць і быць каханым!
Я бласлаўляю нас дваіх!
Тваім дыханьнем
Я бласлаўляю нас дваіх...
 
 
 
 
*  *  *
Не, не таю надзей на безьсьмяротнасьць,
Але і ў сьмерць паверыць не магу,
I, як ад кулі сэрца, берагу
I пачуцьця і слова першароднасьць.
 
I пачуцьця і слова першароднасьць,
I песьні пра каханьне і зямлю,
Пра зерне, што пасеена ў ральлю,
Бо ёсьць на сьвеце хлеба неабходнасьць.
 
Я ведаю пра хлеба неабходнасьць,
Але таксама ведаю ня горш,
Як неабходны задуменны Сож,
Начных нябёс і вышыня і зорнасьць.
 
Начных нябёс і вышыня і зорнасьць,
Птушыны гоман і дзіцячы сьмех,
Дождж красавіцкі, сакавіцкі сьнег,
Шчымлівая іх першасьць і апошнясьць.
 
Шчымлівая іх першасьць і апошнясьць,
Што раптам прасякае пачуцьцём
Ня вечнай нашай сувязі з жыцьцём
I тайнасьцю надзей на безьсьмяротнасьць.
 
 
 
 
*  *  *
...Вось ты прыйшло,
Былое.
Выткала палатно.
I пачалося нямое –
На дармавіну –
Кіно.
 
Замільгацела, запстрыкала,
Выгнула крылы павек...
Што там
                    з адзнакай вялікага?
Песьня?..
Вайна?..
Чалавек?..
 
Што
Да майго існаваньня
Больш за мяне
Існуе?..
 
Роздум асэнсаваньня
Розуму не дае...
 
 
 
 
*  *  *
Бязьлітасна зязюля кукавала
Кароткі век.
«А колькі гэта –
Мала?..
I колькі – шмат,
Калі зьвініць у росах
Таемны цуд жыцьця,
Людскога лёсу.
 
Ён – лістапад.
Ён – вецер угары.
Ля вуснаў – вусны любай.
Хай ён горкі! –
                                  Яго спазнаўшы –
Нерушна замры
Пад промнямі
                              сваёй
                              шчасьлівай
                              зоркі!
 
Ты не стары пад ёй.
Не малады.
Жывы.
Жывеш!
                  Таму ўначы і днямі
Жыцьцё сваё лічы не на гады –
На зробленае
Гэтымі гадамі.
Бо можа стацца,
Небасхілу ля,
Дзе на дыбы
                              ўстаюць зямныя коні,
Ты будзеш верашчаць,
Як немаўля,
Хоць і дапнеш
Да сівізны на скронях...»
 
Так сьцешваў я сябе...
Ды толькі слоў,
Каб супакоіць сэрца, –
Не хапала...
 
Упартая,
У лесе зноў і зноў
Кароткі век зязюля кукавала.
 
 
 
 
*  *  *
Сьвяточны дзень. Высокі шлях аблокаў.
Такая ціш з канца ў канец зямлі,
Што, падалося, гром апаў, калі
Па бруку конь падковамі працокаў.
 
Пасьля ў садох, налітых чыстым сокам,
Надяблынямі загулі чмялі.
Ні слыху не хапіла мне, ні зроку,
Каб зразумець, пра што яны гулі.
 
Пасьля я чуў, як срэбрана зьвінеў
Крышталь расы ў пялёстках, і зьляцеў
Ружовы ліст з галіны тонкай сьлівы.
 
I я падумаў: мо таму і ціш
Стаіць над сьветам, што ты сам маўчыш,
Што чуць і бачыць –
                                              значыць быць маўклівым.
 
 
 
 
*  *  *
Вочы твае, нібы словы
Мовы чужой.
Кажаш мне: сёньня прыходзь,
А вочы
Нешта такое крычаць,
Што хочацца згінуць
I не прыходзіць ніколі.
 
Але я прыходжу,
I ты сустракаеш ласкава,
Кажаш: кахаю...
А вочы!
I я разумею,
Што сама ты ня ведаеш
Мовы ўласных вачэй.
 
 
 
 
Успаміны
...Ой гуляла сьцюжа ў полі,
Ой гуляла...
 
Вечарэла. Цётка Поля
Песьні нам сьпявала.
Дагараў агонь у печы,
Трапятаў па столі...
 
Твае рукі... Твае плечы...
Песьні цёткі Полі...
 
...Дзе трава-мурог,
Там мой сокал лёг.
Што ж лятаў ты, сокал,
Ад мяне далёка?..
 
А лятаў ён, бо шукаў
Сакалінай долі.
I сярод высокіх траў...
 
Плача цётка Поля...
 
I ня час мне быў цябе абдымаць,
Час сядзець і  цётку Полю суцяшаць,
Бо ўсё яна адна ды адна,
А за вокнамі зіма ды зіма,
I над комінам, як пгушка якая,
Адзінота крылы доўгія прастае...
 
 
 
 
*  *  *
Стыў сакавік.
Начамі сьнег трашчаў,
А ранкам плыў уверх дымок стракаты,
I, нібы зьвер, ад шэрані куддаты,
Замерзлы зьвер –
Дуб у двары стаяў.
Асілак дуб.
Лічы, бадай мільён
Гадоў яму было па розных былях.
Дуб службу нёс:
Падводзіў вынік ён
Таму ўсяму, што мы за дзень рабілі.
Нязломны дуб.
Калі дарэмна быў
Пражыты дзень, у пустаце і тлуме,
Сукамі дуб па даху хаты біў
I прымушаў пра дзень наступны думаць.
Дзівосны дуб...
А сакавік суровеў,
I дзень сказаў:
– Такая, браце, рэч:
Дзівосныя ці простыя – ўсё дровы,
Цяпло даюць, калі пакласьці ў печ...
 
Цяпер наш двор – пустэльная зямля,
Ды нечага і ў нас саміх ня стала...
Так выйшла, што суровая зіма
Ў той год амаль да мая лютавала.
 
 
 
 
Няміга
Высокімі гурбамі
У сьнежні сьнягі засінелі...
Якія завеі, любая,
Якія завеі!
 
Наскрозь праінелі –
Да сонца, да першай адлігі –
Дамы, што ўцалелі
На нітачцы
Чуйнай Нямігі.
 
Там цесны пакойчык,
Пакінуты намі, забыты...
Цяпер там паўночна –
I дзьверы
Цьвікамі забіты.
 
I клямку пакратаць,
Ашчэрыўшы пашчу забойцы,
Паўзе экскаватар,
Як помста
Часоў мезазойскіх...
 
Там лета шалела.
Сьпякотнае,
Сумнае лета,
Як жоўты квадрат на шпалерах
На мейсцы партрэта.
І так рагатала
Каменнае рэха на скронях,
Вы войска скакала
На сытых
Узмыленых конях...
 
Завейныя веі...
Пад неба завеі, пад месяц!
Чаму мы ня ўмеем
Сьвяточнае
Лашчыць і песьціць?
 
Будзённасьць атуліць,
Няміга заб’ецца галінкай.
Там лета было,
Ты адтуль мне
Махаеш хусьцінкай.
 
I рукі ламае,
Званамі завулкаў трапеча
Няміга старая,
Нібыта
Склікае на веча.
 
 
 
 
Назоўны склон
1

 
Збуялі
Ў гушчарах часоў
Вякі!
А сойдзе
Дзень –
I сэрца жалем поўна...
Хто на зямлі прыдумаў склон такі,
Склон прагі існаваньня. Склон назоўны.
Найпершы склон.
Імя...
Мясьціна...
Год...
Паэзія, душы маёй анкета!
Калі шыбуе сонца на ўзыход,
Ня трэба жалю,
Слоў няма пра гэта!
Ёсьць шчасьце ўпасьці тварам у траву.
Падкінуць на далоні яблык росны.
Назоўны склон...
Жыцьцё.
I склон ускосны
Вясёлую
Ня скосіць галаву!
Канца няма.
З балючых ран зямлі,
З жалезных нэтраў
Поля даўніх бітваў
Ідзе пачатак – стромы колас жытні.
Назоўны склон.
Асколкі не ўзышлі.
 

2

 
Лунай, зялёны грай!.. Ідуць вякі...
Плывуць вачэй асьветленыя поўні...
Шпакі павытыкалі дзюб цьвікі
У шчыліны пахіленай шпакоўні.
 
Глядзяць дубы сівыя з-пад рукі
На небасхіл, на лістабой птушыны...
Жывыя зоркі неба – жаўрукі
Спрадвечнай песьняй клічуць у вышыні.
 
 
 
 
Зямля
Расстацца бяз жалю зусім, што было.
Вясёлаю памяцьцю жыць у наступным!
А ўспомніць – дык толькі:
Як неба плыло
У тым азярцы, крышку большым ад студні.
У тым азярцы, дзе на беразе бор
Шаптаў таямніча, маўчаў захавана,
Дзе час вызначаўся ня
                                                  позна ці рана,
А бляскам у возеры
                                            сонца ці зор.
Дзе я быў пазбаўлены катаргі слоў,
Дзе жыў я прасторна, –
I перад сусьветам
Любоў да зямлі, да маленькай планеты,
Была найгалоўнейшай зь вечных высноў.
 
 
 
 
Ноч
Цемра сьціснула вакно.
Спаць пара, але ня сьпіцца.
Прыгадалася ў бальніцы
Ноч, мінулая даўно.
 
Коні фыркалі ў аўсе.
Шоргаў бор. У вузкай рэчцы,
Бы гадзіньнік на брасьлетцы,
Месяц нерушна вісеў.
 
Доўга-доўга да яго
З-пад нябёс зьлятала зьнічка.
Хваляй рэчка-невялічка
Не хіснула берагоў.
 
Сом-няўловец дзе-нідзе
Сонна плёскаў плаўнікамі...
Гукі гэтыя вякамі
Слухаў месяц на вадзе.
 
А ў мяне ўсяго адна
Ноч такая выпадала.
Мо маё жыцьцё да дна
Зьнічка тая прабівала.
 
 
 
 
*  *  *
Увесь, нібы пекар,
У белай завейнай муцэ,
Мой сьнежань, мой лекар,
Ідзе па замерзлай рацэ.
Мой сьнежань...
                                      Мой лекар...
З усіх на сьвеце багоў
Ня ведалі Сьнежня грэкі,
Бога сьнягоў.
Мой лекар...
                            Мой сьнежань...
Ні суму ў мяне, ні болю.
Як белыя вежы,
Застылі бярозы ў полі.
Празь нітачкі срэбра,
Што зблытаны ў стылым гальлі,
Здаецца:
У неба
Ўзыходзяць сьнягі ад зямлі.
 
 
 
 
Просьба
Дапамагае берагу рака.
Дапамагае бераг кволым вербам,
Ральля – ўзыьсці,
                                      а колас – высьпець зерню.
 
I вышыня – птушынаму крылу.
Марская хваля – плаўніку дэльфіна.
 
Дапамажы мне хоць напалавіну,
На чвэрць, як ты магла б, дапамажы, –
 
Мы дапамогай зьвязаны ў адзінае,–
На бераг Дараваньня прывядзі мяне,
Каб да Былога берага даплыць!..
 
Ня ведаю, аб чым яшчэ прасіць.
 
 
 
 
*  *  *
Брату
 
Цэлы тыдзень ён малюе В і О,
То пад сэрцам са стралой,
То пад крыжыкам...
Гавару яму:
– Малы, не сваволь,
Паглядзі,
ляглі сьнягі
Белым пыжыкам.
Паглядзі,
якія гульні ў лагу,
Як імчацца з гары лыжы з санкамі!
А малы мне ў адказ:
– Не магу,
Не магу, калі яна
З рыжым Санькам...
 
 
 
 
Жыла баба Дора
Жыла баба Дора.
Заўчора, учора
Жыла баба Дора...
 
А сёньня дзед Ясь
Дамавіну зьбівае.
Старанна зьбівае,
З сабой размаўляе.
 
«Мо й час табе, Дора...
Ня скажаш, што рана.
Ды вунь памідоры
Яшчэ не сабраны.
 
Шчэ яблыкі трэсьці
I бульбу капаць...»
 
Габлюшкі на цесьлю,
Як ружы, вісяць.
 
Памерла старая.
Што зробіш: пара...
На момант зьмірае
Рука цесьляра.
 
Ён цяжка, нягнутка
Сядае пад плот –
Скруіціць самакрутку
I выцерці пот.
 
 
 
 
Трэйці трамвай
1

 
На тым прыпынку трэйцяга трамвая,
Дзе вецер узьвіваў газэт ашмоцьце,
Дзе год амаль
                              вісела на слупе
Аб’ява:
«Прадаецца піяніна...»
 
На тым прыпынку трэйцяга трамвая,
Дзе пад калонкай бразгацелі вёдры
I доўга біў вады струмень шыпучы,
Пакуль мяне суседкі разглядалі...
 
На тым прыпынку трэйцяга трамвая,
Дзе астравы азёрныя маўчалі
I возера затойвала дыханьне,
Калі рука мая ЯЕ руку кранала...
 
Дзе вецер узьвіваў газэт ашмоцьце,
Дзе пад калонкай бразгацелі вёдры,
Дзе астравы азёрныя маўчалі...
Нідзе цяпер ЯЕ ўжо не сустрэць мне.
 
* * *

 
Ня ведаю даўно,
                                  які трамвай,
Адкуль і да каго ЯЕ прывозіць,
I, каб спаткаў, цяпер бы ўжо адрозьніць
ЯЕ ад іншых і ня змог, бадай.
 
Але калі ўспаміны цераз край
Нахлынуць раптам, сэрца замарозяць, –
Я лёс прашу: які трамвай ні возіць
Цяпер ЯЕ – сустрэнемся няхай.
 
I хай усё, што стала ў нас былым,
Што расплылося, нібы ў небе дым,
На момант зноў жывую плоць набудзе.
 
Жыве ў нас памяць, што там ні кажы,
Дапамажыце нам сустрэцца, людзі,
Трамвай, спаткацца нам дапамажы.
 

2

 
Трэйці трамвай –
юнацтва маё,
Каханьне маё –
трамвай.
Хіба ты ўсё і пра ўсіх забываеш?
Што ж ты
не дапамагаеш?
Коціцца, грымкае, звоніць трамвай:
– Я забываю – і ты забывай,
Усё забывай, што з табой ні здараецца!
 
Не забываецца...
 
Дзе,
на якім мне прыпынку чакаць?
Трэйці трамвай,
Парай, падкажы...
Столькі людзей, ддя якіх я чужы,
Што немагчыма каханых губляць!
Ды і сярод найбліжэйшых табе
У час, калі дробязна любую страціш, –
Жывеш, нібы на тваім ілбе
Выпалена пракляцьце.
 
Дробязна страціў я...
Дробязна жыў...
Трэйці трамвай,
дапамажы!
 

3

 
Вынес трамвай ЯЕ.
                                          На! Сустракай!
Вынес, нібы апаліў.
Што ж ты зрабіў са мной,
Трэйці трамвай!
Што ж ты зрабіў?
Можа,
ты вынес зусім не ЯЕ?
Можа,
ЯНА ня ТАЯ?
Бачыш: зусім не пазнае.
Нават не ўспамінае.
Бачыш ты, карнік!
Яна не адна!
Бачыш:
вунь з тым.
Што ты звоніш і скачаш?!
Бачыш:
яго абдымае яна!
Бачыш?!
 
– Бачу, – прагрымкаў трамвай, –
                                                                          і павер,
Дружа мой, гэта ня здрада.
Тое сапраўднае ў нас, што цяпер,
А што было, тое ўжо не сапраўднае.
Людзі ўваходзяць,
Выходзяць зь мяне –
                                              і забываюць.
Хіба мне хто пры сустрэчы кіўне!
Не,
не ківаюць.
Хай іх. Мне што?
                                      Я жалезны трамвай.
Усе забываюць – і я забываю.
Але бывае, што нават трамваю
Трэба, каб нехта яго ўспамінаў.
Хай наша памяць – сьляды на вадзе,
Хай немагчыма помніць глыбока,
Ды немагчымей,
                                      калі адзінокі
Нехта з трамваяў ці нехта зь людзей.
Так што, лічы, я цябе зразумеў,
Сам бы ўцякаў ад нудоты сабачай...
Каб не па рэйках хадзіць умеў,
Толькі б ты,
Дружа,
мяне тут і бачыў.
Але ўспаміны ты
лепш не кранай,
Усе забываюць – і ты забывай.
Усё забывай,
                              дзе і што ні здараецца!
 
Не забываецца...
                                      Трэйці трамвай...
 
 
 
 
*  *  *
Усё больш сяброў – і менш...
                                                              Такая справа...
I зойме раптам адзінота дых,
I ты вярнуць хацеў бы нават тых,
Каго вяртаць даўно ня маеш права.
 
Як на слупах пажоўклыя аб’явы,
У памяці размыты твары іх,
Былых каханых і сяброў былых;
I іх вяртаць – балючая забава.
 
Яны прайшлі, як вёсны альбо зімы,
Яны ў трамваях пралятаюць міма,
Ніхто зь іх нават не зірне назад,
 
Ніхто ня скажа, хто ў тым вінаваты,
Што ўсе мы неяк прадчуваем страты,
Але ніяк не пазьбягаем страт.
 
 
 
 
*  *  *
У доме насупраць мыла жанчына вакно.
Мокрае шкло ў ранішнім сонцы іскрылася.
Ён падышоў. Яна да яго прыхілілася.
У доме насупраць мыла жанчына вакно.
 
Больш у той дзень нічога ў мяне не здарылася.
 
 
 
 
*  *  *
Сьвяткуем дзень сустрэч.
Удвух сьвяткуем. Ціха.
Сьпявае ў хаце печ
Чырвонай салаўіхай.
 
З-пад чорнага крыла
Выпырсквае вугольле
Той песьні, што прыйшла
Да нашага застольля.
 
Відаць, яна на раз.
Усё, чаму сьпявацца,
Згарае ў лепшы час –
I нельга ўратавацца.
 
Дык што ж рабіць, стары?
Падкінем дроў бярэмя...
Няхай агонь гарыць
I кот на куфры дрэмле.
 
Ня лічачы гадзін,
Давай змарнуем вечар,
I моўчкі пасядзім,
I вып’ем за сустрэчу.
 
Адну з усіх сустрэч,
Калі ў сусьвеце ціха
I толькі ў хаце печ
Сьпявае салаўіхай..
 
 
 
 
Іпадром
На іпадроме
                          скачкі!
                                          Скачкі!
                                                          Сьпёка...
З блішчастых конскіх сьпін
Дажджом сьцякае пот.
Глядзі,
як гнедая ўсіх абышла далёка!
Ня бег, а пылам над,
                                              зямлёю над –
Палёт.
Ківаюць знаўцы: лепш за ўсіх ідзе,
Хто ставіў на яе – не памыліўся...
 
А ёй самой за гэта
                                          што перападзе?..
А гнедая адчула, як стаміўся
Стары жакей,
                                і хоча даскакаць
Хутчэй за ўсіх бясконцымі кругамі,
Каб там, на фінішы,
                                            апухлымі губамі
Пяшчоту рук пачуць –
I заіржаць.
 
 
 
 
*  *  *
Горкім дымам пацягне
Ад барвова-чырвонага лісьця,
Ад асеньняга...
                                  Ўжо не асеньняга...
Пасьля сьмерці,
                                  хто скажа,
Зь якой ён зьнікае пары?
Адчуваецца ў дыме пах адмерлай кары
I сапрэлага сена,
Гэта новы наш дворнік
                                                  парадак завёў,
Каб запальваць кастры...
 
Ён і іншыя ў нашым двары абяцаў перамены.
 
 
 
 
Глуск
Скарыцца
I легчы пад коламі часу...
Няўжо самагубства?!
Прытупвае эра жалезным абцасам!
Прытупвае эра жалезным абцасам!
 
Паэзія – глупства.
Запрэгчы Пэгаса –
Паехаць ад выгану глупства
Да горада Глуска.
У Глуску
Нахілена неба,
                              як зрэзана з бохана луста.
П’ю піва
I соль рассыпаю з талеркі шчарбатай...
А час – вочы ў вочы, –
Нібы перад ім вінаваты я,
Скрозь вінаваты...
 
Якою віхурай
Мяне падхапіла,
З карэньнямі вырвала?!
Ляцяць мае думкі
Птушыным разгубленым выраем.
Да нейкае зоркі адзінай,
Маўклівай,
як пошта бяз сувязі,
Дзе душна і цесна,
                                        нібыта
Зашпілена неба на гузікі.
 
О, як беспрытульна ў сусьвеце!
 
Зьнянацку.
Раптоўна.
Плыве над зямлёй беспрытульнай
Беспрытульная поўня.
Па вуліцах
Глуска
Снуюць
Беспрытульна
Кіборгі?!.
Буфетчыца лаецца...
Значыць,
Да гэтага доўга.
 
Плачу я буфетчыцы,
Плачу ў забруджаны сачык...
А потым
На рэшту купляю вясёлкавы мячык,
Зялёна-чырвоны,
Падскоквае
Ён
Пад рукою
Зялёна-чырвонай,
Да роспачы любай
Зямлёю.
 
 
 
 
Вадэвіль у двух актах
Заходзь у мой дом, чалавек!
Знаёмы ці проста прахожы.
Ня бойся мяне патрывожыць,
Заходзь у мой дом, чалавек.
Нараніцы, днём і ўначы,
Заходзь у хвіліну любую;
Як ёсьць што сказаць – памяркуем,
Няма што сказаць – памаўчым.
Заходзь, чалавек, да мяне,
Зь бядою заходзь і турботай,
I проста, калі захлыне
Ў натоўпе людскім адзінота.
Заходзь, чалавек, у мой дом!
Мы нешта прыдумаем разам,
Быць добрымі – наш абавязак,
Заходзь, чалавек, у мой дом.
 
Так верш я скляпаў. Неблагі...
Ня горшы з усіх маіх вершаў.
Ды гэта, як кажуць, АКТ ПЕРШЫ.
А вось
              АКТ ДРУГІ.
 
Стук у дзверы.
– Хто там?
– Незнаёмы. Адчыніце...
– Хто там?
– Незнаёмы.
– Што вам трэба?
– Мне ад вас?.. Нічога.
– Ну тады ідзіце сабе з Богам.
– Як жа так... Някляеў вы?
– Някляеў.
– Ведаеце хто я?
– Не ўяўляю.
– Я чытач. Я верш у вас знайшоў,
Вы там напісалі:
Днём і ноччу,
Хто захоча і калі захоча,
Хай ідзе да вас.
                                    Вось я прыйшоў.
– Кіньце жарты.
Ноч.
Не адчыню.
– То навошта верш вы напісалі?
– Вы вар’ят!
– Дык вы пажартавалі?
– Слухайце, я зараз пазваню,
Каб па вас зь міліцыі прыслалі!
– Вось як... То бывайце...
                                                        Я дарма
Кожнай кропцы ў вершы вашым
                                                                          верыў...
 
«Што ж рабіць?»
                                      Я адчыняю дзьверы,
Толькі там нікога ўжо няма.
Мо здалося ўсё мне?
Я стаяў,
Думаў пра кароткую размову.
Нехта ж быў...
                                I нехта майму слову
Верыць перастаў.
 
 
 
 
Дэльфінскае
Памяці
Сямёна Кірсанава

 
Паэт
Сядзеў за столікам, курыў.
Сівыя валасы стаялі стрэшкай.
Кагосьці быў ён прывітаў з усьмешкай.
Сядзеў...
Курыў...
                    Вітаў кагосьці...
                                                      Быў...
Плылі, што поўні,
Да сталоў талеркі,
I цёк, як над вулканам,
Душны дым.
I людзі адбіваліся ў люстэрках –
Адзін...
Другі...
Адзін перад адным...
 
Паэт сядзеў за столікам, курыў.
Пра нешта гаварыў, да слоў павінны.
А ў гэты час блакітныя дэльфіны
Плылі ў Басфорскі месячны праліў.
З-пад плаўнікоў
Да зор ляцелі пырскі,
I малаком кіпеў у хвалях сьлед.
– Ты размаўляць умееш па-дэльфінску? –
Спытаў паэт...
 
Была ўжо ноч.
Па сьцішанай Маскве
Плылі праз дождж дэльфінамі машыны.
Паэт хаваў запалку ў рукаве,
Шукаў манету і званіў жанчыне.
 
Над тэлефоннай будкай цьвіў ліхтар,
Узмахваў клён намоклаю чупрынай.
А ў гэты час блакітныя дэльфіны
Плылі ужо празь сіні Гібралтар.
 
I недзе ля Астанкінскіх ставоў
Сярод садоў
                            ужо канала лета...
Паэт званіў... –
На шэпт дэльфінскіх моў
Перакладаў жанчыне гул планеты.
 
 
 
 
З Бадлера
Ня прыйдуць у начы – і катаваць
Не павядуць у змрочны склеп, за краты...
Злачынец, сьпі! Няма каму пытаць:
Ты вінаваты ці не вінаваты.
 
Судзьдзя твой сьпіць, і сьпяць вартаўнікі;
А ў ката у твайго сягоньня сьвята,
Яму й няўцям, што ты жывеш такі,
Хай вінаваты, хай не вінаваты.
 
Забойца, сьпі! У кнігах сьпіць закон,
I пыл палёг на літары закона –
Спакойна сьпі! Твой палахлівы сон
Ніхто ня прыйдзе патрывожыць сёньня!
 
Дык што ж крычыш! Чаго баішся? Ты!..
Прад кім гатовы пахіліць калені?
Перад сумленьнем? Прэч яго! Сумленьне –
Вярыгі рознай дробнай свалаты!
 
А ты!..
I ўсё ж ня сьпіш...
Крычыш...
Баішся ты...
 
 
 
 
*  *  *
Напярэдадні сьвята,
Напярэдадні сьвята
Урачыстыя твары
I чыстыя хаты,
I шчасьлівыя мары
Лунаюць крылата
Напярэдадні сьвята,
Напярэдадні сьвята.
 
Спадзяюся на тое,
Што зьдзейсьніцца, будзе
Гэта сьвята ва ўсіх,
I засмуцяцца людзі
Толькі тым, што мінула яно –
I па скверах
Вецер гоніць ашмоцьце
Стракатых паперак...
 
 
 
 
Сьнягі
У госьці прыходзяць сьнягі
Ня шумным застольлем,
Зацішшам,
Асьветленых думак узвышшам
На шэрых раўнінах тугі.
 
Сьнягі –
успаміны: чаму,
Пра што сумавалася ўчора,
Якое ўяўлялася гора
Зацішнаму сэрцу майму?
 
Сьнягі –
над усёй мітусьнёй
Дасьцежных маіх лістападаў,
Як вырай высокі
                                      над садам,
Дзе дрэвы пасаджаны мной.
 
Сьнягі –
каб напоўніцца зноў
Душы маёй сумам і сьмехам,
Усім, што было да сьнягоў
I не засталося пад сьнегам.
 
 
 
 
*  *  *
Калі ваўкі зьбіраюцца у зграі
I глуха выюць, давяцца тугой,
Я вар’яцець паціху пачынаю,
Нібыта пазнаю, прыпамінаю
У іх выцьці знаёмы голас.
Мой.
 
Мне жудасна.
Я чую, як зьвярэю.
Ратуюся чакаць, калі заднее
I зьнікне гэта ноч у небыцьцё...
I днём ня ўспомню нават той падзеі,
Хоць шчэ пад языком і халадзее
Працяглае зьвярынае выцьцё.
 
 
 
 
Ноч у Хатыні
Звон біўся ў звон.
Звон ападаў зь нябёс.
Раскрыжаванае –
Лямантавала неба.
Дзіцячы енк,
Пах спаленага хлеба
Віхор счарнелы да яго узьнёс.
Яму ў адказ
Зямля лямантавала,
Той лямант плыў ракой безь берагоў!
 
Арэса здань, найстрашнага з багоў,
Людской крывёй на зорах праступала.
 
 
 
 
*  *  *
Што за сумныя песьні
сьпяваеш ты, Белая Русь!
Як зацішаны боль
яны ў сэрцы маім прарастаюць.
«Ой, ляцеў белы гусь...»
А куды ён ляцеў, белы гусь,
Калі ў небе тваім
толькі шэрыя гусі лятаюць?
 
З далячыняў сівых
наплывае самотны напеў,
Я прадоўжыць яго –
нават голас мне дай –
не бяруся...
Дык суцешыцца б тым,
што ня толькі хацеў,
што пасьпеў
Прамільгнуць над табой,
праляцець над табой белым гусем...
 
 
 
 
Ветэран
Слава бокам абышла.
Па заявах, па даведках.
Не шукала – не знайшла,
Не хапіла славе сьведкаў.
I каму сказаць зь людзей,
Што за справы баявыя
Толькі раны балявыя
Прыпаяны да грудзей?..
 
 
 
 
Нядзеля
Купі мне самую большую кнігу.
Купі мне дождж.
Купі мне човен,
Купі маленькую малпу,
Купі гушкалкі
I гэтую крычалку, у якую крычыць
Дзядзька міліцыянэр...
 
Я купіў марожанае,
I гэтага ёй хапіла.
 
 
 
 
Нафтавікі
Калі, нарэшце, корба
Прабіла тоўшчу глебы
I нафта чорнай кобрай
Рванулася пад неба –
Было дванаццаць з чвэрцю.
Ўзьляцела ўверх: – Дасталі-і!..
I ціш... Пасьля, як чэрці,
Ля шчыліны скакалі
Усе, а кінахронік,
Забыўшыся здымаць,
Крычаў:
– Ну, дай гармонік!
Хачу зайграць!..
А нафта ў неба біла,
Спадала ўніз дугой,
Зьяднала і зрадніла
Людзей паміж сабой.
Біў прараб абцасам:
– Беларуска!
Жонка, смаж каўбасы
На закуску.
Зразумейце,
Чэрці вы,
Гэта ж скарб!..
Было дванаццаць з чвэрцю,
I мне сказаў прараб:
– Давай, пішы з абзаца,
Ці як у вас там звычна:
Навечна слава працы!
БССР! I клічнік!
 
 
 
 
*  *  *
Шлях мой зямны, Айчына...
На схіле
кожнай вярсты
Толькі ты за плячыма,
Наперадзе –
Толькі ты.
 
Існасьць мая, Айчына...
Ня дзякую за карэньні...
Дзякую за магчымасьць
Сумненьня
У несумненным.
 
Праўда мая, Айчына...
З прыцемкаў сутарэньняў
Бачацца
Далячыні
Сьветлага разуменьня.
 
Вера мая, Айчына...
Дадзена
птушцы і зьверу
Блакітна крычаць вачыма:
– Веру!
Веру!
            Веру!..
Вера мая... Айчына.
 
 
 
 
Кевалач
Ён жыў не як усе...
Трымаў у вазах кветкі,
На нітцы суравой насіў пенснэ,
Штогод плаціў бяз спрэчкі ўсе узносы
У карысьць добраахвотных таварыстваў,
Адпачываў ня летам, а увосень,
I ехаў не на поўдзень, а пад Менск,
I мерз там васемнаццаць дзён на дачцы,
Падобнай на сабачую буду,
Цягаў усюды за сабою скрыпку,
Але ціхто, нідзе ня чуў ніколі,
Каб ён іграў на ёй або хаця каб
Даваў камусьці іншаму іграць...
Вось так ён жыў.
А побач
Жыў сусед і не трымаў
У вазах кветкі, не насіў пенснэ,
Заўжды з-за ўзносаў лаяўся, у жніўні
Адпачываў, і ўсё на поўдзень езьдзіў,
I час ад часу сам іграў на скрыпцы,
Але ніхто нідзе таго ня бачыў,
Каб ён насіў яе з сабой або хаця каб
Даваў камусьці іншаму насіць...
Так жыў сусед.
Вось так яны жылі
Адзін перад адным, нібы ў люстэрку,
I, мабыць, нехта зь іх
Жыў так, як трэба,
I нехта, значыць,
Жыў наадварот.
 
 
 
 
*  *  *
Ну, вось і ноч. I ціха, як ніколі.
Ды пошум дня у думках не аціх.
Пакутны гуд – непадуладны волі,
Забыцца на яго – напружвае мой слых
Мацьней, мацьней... Дарма прасіць: «Даволі!»
О, галасы людзей, і злых і дарагіх!
Наканавана мне бясконца слухаць іх –
I не уратаваць сябе ад гэткай долі!
 
...А пойдзе ноч на дзень –
                                                          і ранак сінявокі
Угледзецца ў вакно – няма маіх турбот.
Зьдзіўлюся толькі, што над хатай невысока
Бязгучна праляціць аглухлы самалёт.
 
 
 
 
*  *  *
Туліцца бэз да зруба,
Росны, сьвітальны.
Ты прашапчы мне: «Любы» –
На разьвітаньне.
 
Незбудаваны дом наш
Поўніцца золкам.
Блізка мяне ўспомніш –
Буду далёка.
 
Вочы твае, дзе раньне
Вечар зьнясіле,
Будуць балець чаканьнем
На небасхіле...
 
 
 
 
Герніка
Сны
Азёрамі плешчуцца ля галавы,
Азёрамі
белых і чорных дажджоў,
Азёрамі
Вады і крыві.
 
Рукі закіну
I зачарпну
Далонямі – белых і чорных дажджоў,
Далоньню – вады,
Далоньню – крыві.
 
Прачнуся: далоні –
Адна ў адной
На падушцы, абступленай снамі,
Напоўненай пухам,
Сьцягамі і зброяй.
 
 
 
 
*  *  *
Хтось затвор на вінтоўцы намацаў.
А птушкам
Зьбірацца ў дарогу.
Птушкі могуць вяртацца.
Кулі вяртацца
                                ня могуць.
 
I нікуды ня дзецца
Ад хвіліны,
                        ў якую
Ім сустрэцца:
Птушцы і кулі.
 
Неба ўскрыкне!..
I на воблака белае-белае
Кроў птушыная пырсьне
Брусьніцамі сьпелымі.
 
Куля болю ня знае...
Шмат чародаў птушыных
Сакавік загайдае
На халодных галінах.
 
Ды гарачай рукою
Зноў намацае нехта затвор.
I падушцы, абступленай снамі...
Бы чакаем мы стрэлу.
Ва ўпор.
 
 
 
 
Рамяство
Яму зьвязалі рукі за сьпіпой.
Надзелі пацеркі.
– Ідзі! – I з аўтаматаў
Усьлед яму паласанулі каты,
Забаўленыя катаўскай гульбой.
– Бягом! – Ён бег.
– Хутчэй! – Ён бег хутчэй.
Стралялі каты,
Каты рагаталі,
I справа,
Зьлева снайперы зьбівалі
Шкляныя пацеркі
Зь яго плячэй.
Дзінь! – пацерка.
Крычалі каты: – Брава!
Ад сумнага жыцьця, відаць, яны
Такую вось вясёлую забаву
Прыдумалі ў вясёлы час вайны.
Дзінь! –
                  пацерка.
Агонь шкляны ўразаўся
У твар,
У вочы...
                  Потым вокрык:
– Стой!
О, вывучка рамесная, праслаўся!
Ён не загінуў. Ён сьляпым застаўся.
Бо каты добра зналі рамяство.
 
 
 
 
У Брэсцкай крэпасьці
Абаронца

 
Ты такую цану хіба ведаеш, сьвет,
Даражэй за цану перамогі?
 
Я гляджу на яго, на жывы манумэнт.
Манумэнт да сьцяны прыпадае
I стогне.
 

Кроў

 
Кроў – гэта кроў.
Інакш пра кроў ня скажаш.
Не параўнаць яе ні з захадам барвовым
Ні з барвай царскай,
Ні с пунсовай краскай.
 
Непараўнальную,
Жывую кожнай кропляй –
Нават з крывёю
Кроў не параўнаць.
 
 
 
 
*  *  *
Нам ня сьпіцца...
                                      Пра гэта
Мы гаворым: ня сьпіцца
Нам таму, што над сьветам
Гудзе навальніца!..
Так, што праўда – то праўда...
Навальніц незьлічона...
Набываем мы «заўтра»
I губляем «учора»,
Безьсьмяроцьцю на поед
Дні трасём з кашалёў,
Як білеты на поезд,
Які адышоў.
Гэта – страх небыцьця.
Страх пякельна гарачы.
Нам інстынкт да жыцьця
Захаваны ад прашчураў,
Птушак, рыб і зьвяроў, –
Але хто з нас заплакаў бы,
Раскаціўшыся ў гром
Нейкай ноччу маланкавай!
Хто заплакаў бы – дрэвам
Прабіўшы трысьцё!
Каб жыцьцё – не дарэмна.
Не дарэмна жыцьцё.
...Ноччу залівень-лівень.
Гром... I, хочам – ня хочам,
Мы уночы маўклівей
I сьвяточней уночы.
 
 
 
 
Паэма – вера
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.