РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Яўгенія Янішчыц
Даведка
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
На беразе пляча
 
Лірыка
 
*** Сьвет адкрыты і босы...
 
Ода кладцы
 
*** Ах, колькі верасьняў пражыта...
 
Мама
 
Льняное поле
 
Дзед Сымон
 
Цётка Матрона
 
*** Так наступае далячынь...
 
*** «На, паеш, мая лябёдка...»
 
Палеская паводка
 
Ягадны Хутар. Паэма
 
*** Вось і гэты бальшак прамільгне...
 
*** Калі адходзяць слынныя паэты...
 
*** Падставіць голаву лісток...
 
*** Мой горкі прыпамін...
 
*** Што за гонкая травіца...
 
*** Помню, помню праз гады...
 
Дзявоцкае маленьне бабулі Антаніны
 
Марыся
 
*** Я семнаццаці год...
 
Радзіме
 
*** Прыйсьці да таварыша...
 
Пахаваньне Шырмы
 
Паэтэса
 
Крошын. У Паўлюка Багрыма
 
Ранішняе
 
Нескаронай
 
Драбочак солі
*  *  *
Сьвет адкрыты і босы
На радзіме маёй.
Жаўруковыя росы
I трава – зьверабой.
 
Тут ня хваляцца шчасьцем:
Як жывецца – жывуць.
Ды любыя напасьці
Лекам песьні зьвядуць.
 
Ой, як ціха пяецца
Пра лясок-невысок,
Пра Марусіна сэрца
I яе паясок.
 
Паясочкам – сьцяжына,
Перавяслам жытло,
I Любоў, і Айчына.
Так, як зроду было.
 
 
 
 
Ода кладцы
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Ах, колькі верасьняў пражыта...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Мама
Не, усё-ткі ня я: мама мая – паэтэса
Са шчымлівай грудною песьняй,
З клопатамі пякучымі
Пра поле, балацявіну;
Пра тое, як спорна вучыцца
Ў горадзе
                      меншаму сыну;
Пра старое гняздо бусьлішына,
Што разбурыў вятрыска...
Бачу: паўстала сьцішана
Па-над айчынным прысакам
Зь пяцімесячным на руках
У скаромнай чорнай спадніцы.
Маму палохае страх –
Як жыць адной маладзіцы.
Мільгае за поўнач акно яе –
Удовай ня сьпіцца:
Машынка стукоча. I мама пяе,
Абшывае сваю Велясьніцу:
Каму – за пакосы, каму – за каня,
Каму – за шчырае дзякуй.
Сустракае яна прасьветленасьць дня
Усьмешкай – адвыклася плакаць.
Позна класьціся. Рана ўставаць.
Рана ўставаць – не бяліцца:
Па-над загонамі шчыраваць,
Па-над калыскай маліцца.
У чарадзе праліўных нядзель –
Не прапусьціць грыбочка...
Кароткі, як шчасьце, уходжаны дзень,
Яшчэ карацейшая – ночка.
Дыхае вольнымі мама грудзьмі,
Калі вяртаемся з поля.
Ўшчувае: «Драціну з дарогі здымі –
Іншаму ног не паколе».
Кажа: «Ападзіны дол замялі.
Выткаўся жнівень раскошны.
Здымі сандалікі, ня бойся зямлі,
Ня бойся, дзіцятка, пожні...»
 
Прыеду. Кветка чаканьня ў акне
Міргае-цьвіце ў адзіноце.
А вершы баюся чытаць,
                                                      каб мяне
На глухой не злавіла ноце
Мама – мая паэтэса.
 
 
 
 
Льняное поле
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дзед Сымон
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Цётка Матрона
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Так наступае далячынь,
I лёгкаю смугою
У небе – сінія ключы
Сустрэчнага настрою.
 
Вось-вось успыхне повязь траў
Надзейнаю палоскай
Паміж скразных і тлумных спраў
Між горадам і вёскай.
 
I лёгка ўзьнімецца рука
Над цішай утрапёнай
Між глыбінёй чарнавіка
I глебай узрыхлёнай.
 
На зломе вольнага крыла
I у зьвячэлым слове
Жыві, трагэдыя сьвятла
Маёй зямной любові!
 
 
 
 
*  *  *
«На, паеш, мая лябёдка...»
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Палеская паводка
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ягадны Хутар
Паэма
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Вось і гэты бальшак прамільгне,
Як і новы мой год высакосны.
Вы трымайце ў палоне мяне,
Шлягавыя дарогі і сосны!
 
Ваш сьпякотны засушлівы пыл
Толькі лівень грымотны прытушыць.
...Пыл – ад цяжкіх буланых кабыл,
Пыл – ад лёгкіх, як дым, легкавушак.
 
Пыл – як вокам прастору абняць,
Пыл на самым зіхоткім сьвітаньні.
Пыл – як горкай сьлязы не стрымаць
У любві да цябе і ў расстаньні.
 
Пыл – на плітах заўчасных магіл,
Пыл – дзе ўжо ані брата, ні Бога.
I у вочы прымаю твой пыл,
Толькі твой, шлягавая дарога!
 
 
 
 
*  *  *
Калі адходзяць слынныя паэты...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Падставіць голаву лісток...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Мой горкі прыпамін,
Жыцьця скупая проза:
Яго туга – Палын!
Яе сьвятло – Бяроза!
Якой бы старане
Ні аддаваць паклоны –
Заўсёды для мяне
Шчыміць агонь зялёны.
Над самым судным днём
I над жыцьцёвай прозай
Панікну Палыном
I выстаю – Бярозай.
 
 
 
 
*  *  *
Што за гонкая травіца...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Помню, помню праз гады...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Дзявоцкае маленьне бабулі Антаніны
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Марыся
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Я семнаццаці год.
Ах, як пахнуць высокія травы!
Не заблытацца ў іх –
Нерэальна, напэўна, было б!
Я семнаццаці год...
I яршыняцца ў лузе атавы.
А ў пракосах у бацькі –
Высокі нахмураны лоб.
 
Ён праводзіць мяне
Да прыпынку,
Што выгнуўся крута,
I на тым павароце
Стаіць незалежна, як лёс.
Вось прабегла імгненьне,
Затым – залатая мінута.
I клубіцца ўжо пыл
Вечаровы з-пад дрогкіх калёс.
 
Пачынаецца даль.
Нізка хмары плывуць табунамі.
Я вярнуся сюды,
Толькі белая наквець міне.
Сенакосная глуш.
Сенакосная ціш паміж намі.
Сенакоснае слова
Яшчэ засталося пры мне.
 
 
 
 
Радзіме
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
*  *  *
Прыйсьці да таварыша...
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Пахаваньне Шырмы
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Паэтэса
Яна раптоўнаму куплету
Зьдзівілася упершыню,
I захацелася ў паэты,
Нібыта птушцы ўвышыню.
 
Яна так лёгка улавіла
Рытмічны строй і рыфмы код.
Рыфмуе: «мілы – да магілы»
Ў няпоўных васемнаццаць год.
 
Дыктуе дзень на ўлоньні лета
Ёй пра палі ды сенажаць.
...Дзяўчынцы хочацца ў паэты,
Што ў катаржанкі, – дзе ж ёй знаць?!
 
Вось са сваім адкрытым сьветам
Яна бяжыць празь сенакос.
Дзяўчынцы хочацца ў паэты...
О дай апомніцца ёй, лёс!
 
 
 
 
Крошын. У Паўлюка Багрыма
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Ранішняе
Уладна ранішняй руцэ
Лавіць сьняжок падталы,
Тваю журынку на шчацэ
Адчуць за тры кварталы.
 
I ўсё, што зьнікла, быццам дым,
Што ў цішыні насьпела, –
Цяплом тваім, сьвятлом тваім
Перапісаць набела!
 
 
 
 
Нескаронай
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Драбочак солі
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙   ∙
 
 
 
 
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.