 |
РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ
|
|
Вобразы мілыя роднага краю,
Смутак і радасьць мая!..
Якуб Колас
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Паэт лахмаціў валосьсе кудлатае
І вяргаў можа чатыры гадзіны
Пра гром пасатаў, пра тропікаў шаты,
Пра бег драмадэраў ў барханах пустыні.
Воплескі столь узарвалі ў кватэры,
Ад захапленьня салон задыхаўся...
Напэўна, Калумб, адкрыўшы Амэрыку,
Лаўраў гэткіх не дачакаўся.
Чытаў ён доўга пра пальмы над стрэхамі,
Пра бойку матросаў у душным труме.
(Паэт, сапраўды, аднойчы праехаў
На кацеры з Поці аж да Сухумі.)
Паэту на кудлы з чаркай і хлебам
Крылатая апускалася слава.
Жанчыны пабеглі б за ім аж на неба,
Мужчыны галантна шапталі: «Брава».
Калісьці былі «поэты печали»,
«Паэты-трыбуны», «паэты прарочыя»,
А зараз слова «паэт» азначае,
Часьцей за ўсё, «улюбёнец жаночы».
І ціхі сум местачковых баронаў
Гудзеў пад сурдынку ў пакоі людным:
«Ах-ах, мандаліны! Ах-ах, мусоны!
А ў нас так шэра! А ў нас так нудна!»
Я ведаў – яны ненавідзяць новае.
Нашто перад сьвіньнямі сыпаць перлы?
І ўсё ж я ўстаў і абрушыўся словам
На гэту прыбраную зграю памерлых:
Вы сядзіцё тут ад лямпы сінія
І марыце пра піраміды над Нілам,
А што вы ведаеце пра краіну,
Ў якой вас маці на сьвет нарадзіла?
Яна вам нудная, шэрая, сумная.
Ясьце яе бульбу, ясьце яе сала,
А самі былі толькі ў менскім ДУМе,
Ды чулі аднойчы імя Купалы.
Не бачыце сьвета за ўласнай клумбай
У марах аб нейкім цудоўным раі.
Што вам да тых вялікіх Калумбаў,
Якія край ваш вам адкрываюць?
Пыляцца кнігі іхнія ў крамах,
Забыцьцю аддалі старыя карціны,
На вежах разбураных полацкіх храмаў
Шыльда: «Расьпівачна і на вынас».
На ўсё адпіска. Музэй? Пачакаем.
Збор вышывак. Некалі прымем меры.
Аддзел этнаграфіі? Як жа, ствараем.
Помнікі бураць. Праверым, праверым.
Што ім з таго, што за кнігу і слова
Народ сем стагоддзяў ставаў у стрэмя?!
Ня любяць Радзімы, не любяць мовы.
Хлопы! Іваны без роду, без племені!
Што ж дзіўнага, адукаваныя дамы,
Што вы ў захапленьні ад нейкіх пасатаў,
Хамы лічаць заўсёды «хамскім»
Матчыну песьню і матчыну хату.
А я не пішу пра чужыя шыроты.
Я джунглі і ў нас адшукаць сумею.
Сьцяблінка звычайнай расянкі балотнай
Цікавей жыве за ўсе архідэі.
У дрэвах з мармуру – іх зваць бярозамі,
У вежах з карункавым іхнім уборам
Я добра бачу ўчарашнія сьлёзы
І сёньняшні сьмех з барацьбою поруч.
Райскія птушкі (сіваваронкі)
Ў джунглях дрымучых (лясах Белавежы),
Ў краі нязнаемым (роднай старонцы)
Ў мімозы сядаюць (у верас бязьмежны).
Што мне да кінутых храмаў Мая,
Калі жывуць легенды ў народзе,
Калі на выспах глухіх адкрываю
Крокі мінуўшых тысячагоддзяў.
У нашай краіне ёсьць буслы чорныя,
Бабры разумныя, як прэзідэнты,
І жораваў скокі на весьніх азёрах.
Чуеце, гора-інтэлігенты?!
Мядзьведзі лечацца травамі горкімі,
Шукаючы дзікі часнок на лузе,
Павук-серабранка ў гняздо пад чаротамі
Носіць паветра дзецям пад пузам.
А вы льяцё па чужому сьлёзы,
Забыўшы Радзімы простыя кветкі,
І любіце вершы ёлупаў розных.
Вядома, сьвіньню прыцягвае сьметнік.
Маю Радзіму, маю зялёную
Забыць і ў разрад нецікавых сунуць?
Мала вам плюнуць у твары сонныя.
Чакайце! Яшчэ калі-небудзь плюнуць!
А я ў народ мой заўсёды веру,
І для яго як вопытны кормшчык,
Адкрыю найлепшую ў сьвеце Амэрыку
(Вёску Амэрыку, што пад Воршай).
5.II.1957.
|
|
|
|
Падабаецца
Не падабаецца
|
|
|
2009–2022. Беларусь, Менск.
|
|
|
