Баляда пра паўстанца Ваўкалаку
|
Апошняя ноч над зямлёю. Каля мяне, як цень, Праходзіць да вадапою Вольны лясны алень. Заўтра нічога ня будзе. Ляжу ў яры ля ракі. Куляю срэбнаю ў грудзі Звалілі мяне паюкі. У полі абшар шырокі, А тут і вільгаць, і цень. Няма прасторы для вока... Лісьце аб’еш, алень! Біўся з панамі нямала, На ўсіх наганяючы жах, Часамі – і без кінжала, З адною злосьцю ў руках. Дабрацца б да родных межаў, Пабачыць бы новы дзень... Дай глянуць на сьвет бязьмежны, Лісьце аб’еш, алень! Мне ж не зламаць рукамі, Я ж не магу стаяць, А там на гары, за кустамі, Родная хата мая... Сястра сядзіць пад калінай, Абляпілі «маскалікі» пень... Зрабі прасьвет у галінах, Лісьце аб’еш, алень! Каб хату пабачыць бедную І неба, дзе бусел ляціць, Каб могілкі мог я ўгледзець, Дзе маці мая ляжыць. Пад мядовыя гівала гукі, Патаемны крык леляка Склала каравыя рукі, Чакаючы з пушчы сынка. Апоўдзень над тымі капцамі Сыта бубніць авадзень... Зламай крушыну рагамі! Лісьце аб’еш, алень! Зьнімі мяккімі губамі Пярсьцёнак з рукі маёй. Там, пад старымі дубамі, Хата пад новай страхой... Ад пана адбіў дзяўчыну, Ад пана на белым кані... Схавалі мяне яліны, Хмыз, лесавыя пні. А ў сэрца другі ёй убіўся, Пакорлівы, добры, сьвяты. Я бачыў і адступіўся, – Што возьмеш з авечак ты? Зрабіў я, што пан у іх новы (Й таго «Кабыздохам» завуць), Дапамог канём і каровай, Няхай сабе ў міры жывуць... Пярсьцёнак жанчыне ў маністах Аддай і пра сьмерць не крычы. Хай будзе сумленьне чыстым! Хай сьпіць спакойна ўначы! Цяпер і маніць ня трэба, Як слабасьць да сэрца дайшла: Больш солі, больш хлеба, больш неба Патрэбна яна была. І толькі волі вялікай Я б за яе не аддаў... Зацкаваны... Магутны... Дзікі... Як я яе кахаў! Пабачыць бы любыя вочы, Пакуль не пакрыў мяне цень. Не абмінай! Варочай! Лісьце... Аб’еш... Алень!
1956
|
|