Сьвеце месяц, сьвеце
Зь вечара да рана,
Арэ мужык поле
Не сваё, а пана.
Не сваё так поле
Мужычок пахае,
Бо сваёй зямелькі
Так нямнога мае.
Пахае, пахае
І галосіць песьні,
Ўвесь потам пакрыты,
Ўвесь крывавай плесьняй.
У даль у шыроку
Гоне думкі роем,
Гоне іх і ў прышласьць
Глядзіць зь неспакоем.
Вось надыйдзе восень,
Двор багацьце зложа,
Будуць поўны торпы
I сена, і збожжа.
Весела пан з паняй
Едзе за граніцу,
Мужыку ж хоць зубы
Злажы на паліцу.
Аручы чужое
Ад Юр’я да Спаса,
Сабе й не згарусьціў
К восені запасаў.
Бясхлеб’е глухое
На стале засядзе,
Яго зь дзецьмі, з жонкай
Пасвара, павадзе.
У карчму загоне
На гора-забаву,
Кажушок, бравэрку
Даць скажа ў заставу.
Сьвісьне ў хаце холад,
Сьвісьне папацёмку,
А ў бары у панскім –
Сосна у сасонку.
I шумяць сасонкі
Мужычку над вухам:
Кінь смутныя думкі,
Кінь ды будзь ты зухам.
Надыйдзе гадзіна, –
Зямелькі прыбудзе,
Запануе доля
У бедным у людзе.
Мужычок сасоньнік
Чуе і ня чуе,
Арэ й ціха плача,
Аб долі бядуе:
Не шумі, бор панскі,
Так удзень і ўночы,
Пакуль сонца ўзыйдзе,
Раса выесьць вочы.
Раса выесьць вочы,
Пот цела паране,
Пакуль будзе ў хаце
Долі панаваньне.
[1905–1907]
|
|
