RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Etnahrafija
Kantekstny tłumačalny słoŭnik
Hančarnyja vyraby
Posud i inšyja haspadarčyja i dekaratyŭnyja rečy z hłiny. Forma H. v. mianiałasia na praciahu tysiačahoddziaŭ pad upłyvam kulturna – bytavych, ekanam. I sacyjalnych faktaraŭ. Samyja rannija – vastradonnyja, pazniej kruhładonnyja pasudziny – harški i kubki. Z razvicciom ziemlarobstva i žyviołahadoŭłi vytvorčasć praduktaŭ charčavannia paviałičyłasia, bolš raznastajnaj stała ježa i sposaby jaje hatavannia, što abumoviła zmieny ŭ formach H. v. U bronzavym vieku masavaje pašyrennie atrymaŭ płaskadonny posud, jaki vyrablałi ŭžo ŭ kancy nieałitu. U šyroki ŭžytak uvajšłi prafilavanyja harški dla hatavannia i zachoŭvannia ježy, miski, kubki. Hłinianyja pasudziny vykarystoŭvałi i ŭ pachavalnym abradzie. U žaleznym vieku H. v. stałi bolš raznastajnymi, paviałičyłisia varyjacyi form viadomych raniej pasudzin, pajaviłisia novyja – patelni, kubki z vuškami, harški z nakryŭkami. U 10 – 13 st. asartymient H. v. šyroki: harški, łatuški, karčahi, miski, harłačy, kubki, hałasniki, kahancy, cacki dziciačyja i inš. Praktyčna ŭsie viadomyja ŭ toj čas H. v. bytavałi i na praciahu nastupnych stahoddziaŭ. Zmieny ŭ bolšasci pasudzin datyčyłisia ŭ asnoŭnym abrysaŭ. Forma asobnych rečaŭ – karčah i kafłi – istotna zmianiłasia. U pieryjad pozniaha fieadałizmu asartymient H. v. praciahvaŭ uskładniacca, stałi bolš pašyranymi talerki, rynki i inš. U 19 – pač. 20 st. H. v. byłi vielmi raznastajnymi pavodle form i bytavoha pryznačennia. Rabiłi posud dla hatavannia (harški, babačniki, łatki, makatry, praželniki, rynki, cadziłki, adstojniki i inš.), dla zachoŭvannia i transpaciroŭki praduktaŭ ( zbany, harłačy, hlaki, słai, sparyšy i inš.), stałovy posud (miski, paŭmiski, kubki, chlebnicy, maslonki, čajniki, imbryčki i inš.), rečy roznaha haspadarčaha ŭžytku (rukamyi, paiłki, pasudziny dla honki dziohciu i inšyja), dekaratyŭnuju kieramiku (fihurny posud i skulpturu małych form u vyhladzie žyvioł, bukietniki, vazony i inš.); lapiłi taksama cacki. Samastojnaje značennie nabyła vytvorčasć kafłi i dachoŭki. Vyraby azdablałi hieamietryčnym i rasłinnym arnamientam, jaki pračerčvałi ci štampavałi pa syroj pavierchni posudu, hlancavałi, razmaloŭvałi biełym i čyrvonym anhobam, kalarovymi farbami.
 
U naš čas asartymient H. v. prykmietna zvuziŭsia. U im pieravažajuć zbanki, harški, vazony. Šerah tradycyjnych kieramičnych rečaŭ (hlaki, miski, sparyšy, zbanki i inš.) vykarystoŭvajecca nasielnictvam, asabłiva haradžanami z dekaratyŭnaj metaj. Technika i technałohija ich vytvorčasci hančarami – nadomnikami amal nie zmianiłasia. Na dziarž. Pradpryjemstvach asnoŭnyja pracajomkija vytvorčyja pracesy miechanizavany (mašyny dla padrychtoŭki farmovačnaj masy, hančarnyja kruhi z elektramiechaničnym pryvodam i inš.). Vyrablajecca bytavy (zbanki, vazony), raznastajny dekaratyŭny i suvienirny posud, u t. ł. fihurny, stałovyja i kafiejnyja nabory, bukietniki i inš.
 
Najbolš značnyja kalekcyi H. v. zbierahajucca ŭ Dziarž. Muziei BSSR, Muziei staraž. – bieł. kultury IMEF AN BSSR, Bieł. dziarž. Muziei nar. Architektury i pobytu. Hł. taksama Hančarstva.
Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл.
2009–2020. Biełaruś, Miensk.