|
RODNYJA VOBRAZY
|
|
Vobrazy miłyja rodnaha kraju,
Smutak i radaść maja!..
Jakub Kołas
|
|
|
|
|
|
|
Kurnaja chata
|
Žyłaja pabudova zvyčajna zrubnaj kanstrukcyi. U minułym asnoŭny typ žyłla sialan. Pieršapačatkova adnakamiernaje žyłlo nieviałikich pamieraŭ (prykładna 4×5 m) biez siencaŭ, z uvachodam z tarcovaha boku i kurnaj piečču biez komina. Nieviałikija dzviery (prykładna 1,4 m vyšynioju), maleńkija pryziemistyja akiency. Na praciahu stahoddziaŭ K. ch. zadavalniała bytavyja i vytvorčyja zapatrabavanni sialanina i nadziejna achoŭvała jaho ad choładu. Toŭstyja dyłi, pakładzienyja kancami na scieny zruba, słužyłi strachoj i stołlu. Časam pavierch dyłaŭ nasciłałi płast dzirvanu, kab lepš zbierahčy ciapło. Dla vychadu dymu rabiłi dymnik. Unutranaja płaniroŭka K. ch. nieskładanaja i vyznačałasia ŭstojłivasciu. Kurnaja pieč razmiaščałasia sprava ci zleva la ŭvachodu i była zviernuta vusciem da akna ŭ padoŭžanaj scianie. Budavałsia pieč na nascile z kruhłych biarvienniaŭ ci dylaŭ, abmazanych hłinaj i ŭkładzienych pavierch belek, jakija apirałisia na masiŭnyja padvałiny. U bolš poznich kurnych piečach zrubnuju asnovu rabiłi z kansolnymi vypuskami vierchniŭ viancoŭ dla prypiečka. Nasuprać piečy da sciany macavala pałica dla posudu. Ad piečy da tarcovaj sciany išoŭ nascił z došak – poł, na jakim spałi. Tut ža visieła prymacavanaja da belki kałyska. Uzdoŭž scien staviłi łavy. U procilehłym ad piečy kucie byŭ “čyrvony kut” – hanarovaje miesca chaty, dzie stajaŭ stoł z pieranosnymi ŭsłonami. Z 18 st. K. ch. pačałi vyciasniacca t. zv. Biełymi chatami z kominam. Da pač. 20 st. kurnaja pieč tolki zredku sustrakałasia ŭ viaskovych chatach na Palessi.
|
|
|
Krynica:
Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575
с.: іл.
|
|
2009–2020. Biełaruś, Miensk.
|
|
|