RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,               
Smutak i radaść maja!..
      
 
Jakub Kołas
    Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka    
Etnahrafija
Kantekstny tłumačalny słoŭnik
Kušnierstva
Promysieł pa apracoŭcy aŭčyn i škurak pušnych zviaroŭ. U nar. K. hałoŭnaje miesca zajmaŭ vyrab aŭčyn dla pašyvu zimovaha adziennia – kažuchoŭ, paŭkažuchoŭ, šapak. Apracoŭka škurak upalavanych pušnych zviaroŭ (zajca, vaviorki, łisy, kunicy, tchara i inš.) mieła druharadnaje značennie. Futry vykarystoŭvałisia dla šapak, kaŭniaroŭ. Technałahičny praces tradycyjnaha K. ŭklučaje niekalki pasladoŭnych apieracyj (admočvannie, miazdrennie, kvašannie, miakčennie, dublennie). Admočanuju ŭ vadzie aviečuju škuru ačyščałi ad miazdry (miazdravałi) na nachilenaj paŭkruhłaj došcy na dzviuch nožkach (kałodzie) zvyčajnaj kasoj, vykarystoŭvałi i skoblu (struh). Pasla prasušvannia škuru zakvašvałi (kab jaje razmiakčyć i zascierahčy ad hnijennia) u “kvasie” – kisłym rastvory žytniaj ci aŭsianaj muki z sołlu. Viadomy dva sposaby kvašannia: akunačny (“akun”; akunałi ŭ čan z chlebnym rastvoram) i namazny (“namaź”), kałi bachtarmu namazvałi kisłym ciestam – roščynaj. Škury miakčyłi draŭlanym abo žaleznym krukam (klučom). Dublennie aŭčyn pačało praktykavacca z 1830-ch h., adnak pašyryłasia tolki ŭ kancy 19 st. Navat u pač. 20 st. pobač z dublenymi kažuchami svietła – karyčnievaha koleru šyroka bytavałi biełyja niadublenyja (ad namakannia i vilhaci jany pry vysychanni stanaviłisia cviordymi i łomkimi, tamu sielanin pavierch niadublenaha kažucha nadziavaŭ zimoj sukonnuju svitu abo pałatniany “nasoŭ”). U pač. 20 st. aŭčyny pačałi farbavać chimičnymi rečyvami ŭ karyčnievy ci čorny koler. Identyčnymi byłi asn. Technałahičnyja pryjomy i pry apracoŭcy škurak pušnych zviarkoŭ. Adnak pryłady pracy miełi niekatoruju spiecyfiku. Dla suški i rasciahvannia škurak užyvałasia doška – kaniok, dla miazdrennia, akramia zvyčajnaj kasy, - kasa z doncam (siadzienniem) abo hałica. Pasla Kastr. Revalucyi vytvorčasć bytavała ŭ vyhladzie chatniaha promysłu, arcielaŭ i dziarž. pradpryjemstvaŭ. U hady pieršych piacihodak stvorana dziarž. futravaja pramysłovasć, dzie vykarystoŭvałisia lepšyja nar. tradycyi. U paslavajenny pieryjad kušnierskaje ramiastvo pryjšło ŭ zaniapad. U 1980-ja h. ŭ respubłicy dziejničajuć bujnyja pradpryjemstvy – Viciebski futravy kambinat, Babrujskaj futravaja fabryka i inš. U naš čas u niekatorych rajonach miascovyja žychary vyrablajuć aŭčyny i futry na asabistyja patreby.
Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл.
2009–2020. Biełaruś, Miensk.