RODNYJA VOBRAZY Vobrazy miłyja rodnaha kraju,                Smutak i radaść maja!..         Jakub Kołas     Hałoŭnaja      Słoŭniki           Spasyłki      Ab sajcie       Кірыліца      Łacinka     Etnahrafija Kantekstny tłumačalny słoŭnik Paminki Abrady ŭšanavannia pamiaci pamierłaha čałavieka; zviazany z kultam prodkaŭ i vieraj u zamahilnaje isnavannie. P. zvyčajna adbyvałisia ŭ domie, dzie pamior čałaviek, adrazu pasla pachavannia i ŭ nastupnyja pasla smierci dni: 3-i (traciny), 9-y (dzieviaciny), zredku 20-y (paŭsaračyny), 40-y (saračyny), paŭhodki. Cykł P. pa niabožčyku zaviaršaŭsia hadavinaj jaho smierci. Zatym išłi ahulnyja P. pa ŭsich pamierłych rodzičach – dziady. Na pieršyja P. zaprašałasia ŭsia radnia i ŭdzielniki pachavannia, na nastupnyja – błizkija svajaki. Na P. mahłi prysutničać sviaščennik, starcy. U praviadzienni P. nazirałisia i jazyčnickija elemienty (hałašenni), i chryscijanskija (čytannie małitvaŭ, zapalvannie sviečak). Žałobny stoł pačynaŭsia zvyčajna z kuci abo kanuna, jaki kožny braŭ z ahulnaj miski pa try łyžki. U zaležnasci ad miascovych tradycyj isnavałi roznyja rytualnyja stravy: klocki, bob, haračy chleb, jaki treba było razryvać rukami, i inš. Užyvałasia na P. i harełka. Asobnuju čarku, jak i talerku z jadoju, staviłi dla niabožčyka, kab duša jaho, pačastavaŭšysia, u nastupnym spryjała tym, chto zastaŭsia pasla jaho ŭ chacie i na haspadarcy. Akramia žałobnaha stała ŭ chacie, P. pravodziłisia i na mohiłkach. U nastupny dzień pasla pachavannia błizkija išłi “budzić niabožčyka” na jaho mahiłu, dzie padpraŭlałi nasyp, paminałi, hałasiłi. Miescami zachavałisia takija paminalnyja zvyčai, jak prykładziny. U hety dzń uparadkoŭvałi mahiłu – abkładvałi jaje dziornam, staviłi kryž. Toje ž rabiłi i ŭ inšyja pory hoda – na radaŭnicu (na bolšasci ter. Biełarusi) i napiaredadni siomuchi (na U Biełarusi). Tradycyjny abrad P. zachoŭvajecca i ŭ naš čas. Krynica: Этнаграфія Беларусі. Мінск. 1989. Рэдактар: Шамякін I. П. Выдавецтва: БелСЭ. 575 с.: іл. 2009–2020. Biełaruś, Miensk.