 |
RODNYJA VOBRAZY
|
|
Vobrazy miłyja rodnaha kraju,
Smutak i radaść maja!..
Jakub Kołas
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sanata Arhanata
|
Viecier, vyrvi paetu jazyk!
Jon zabyŭsia na pieśni,
ad jakich zasynajuć dzieci.
3.I.1994
|
Dzietki toŭpiacca ŭ jaślach,
Usio im vakoł cikava:
Navošta tut stolki cacak?
Navošta stolki harščkoŭ?
A ŭ vočy łijecca pieśnia:
«Ajčynnamu pivu – słava!
Dzie piva, tam ład i paradak!
Źniščym błakitnuju kroŭ!»
Dzietki toŭpiacca ŭ škole,
Usio im vakoł cikava:
Navošta tut stolki krejdy?
Navošta stolki anuč?
Pa horadzie ž biehaje hoły
I cyrk reklamuje na słavu:
Usim pradaje bilety
I skača ŭ vahoń, u vabruč.
Dzietki toŭpiacca ŭ łaźni,
Usio im vakoł cikava:
Navošta tut tazikaŭ stolki?
Navošta stolki mačał?
A ŭ kasie šykoŭnaja pasyja
Naparstkami pje kakavu
I łičyć z dyrektaram «raziki»
I hrošy, što toj abiacaŭ…
Dzietki toŭpiacca ŭ chramie,
Usio im vakoł cikava:
Navošta tut stolki ladanu?
Navošta stolki ikon?
I lozunh na placy «Hej, chamy!»
Łunaje «Niachaj nas mała,
Ale abviaścim Baden-Ladenu:
Idzi, Baden-Laden, von!»
Dzietki toŭpiacca ŭ morhu,
Usio im vakoł cikava:
Navošta tut stolki trupaŭ?
Navošta stolki tuhi?
A chtości plujecca: «Voj, horka!»
A chtości śmiajecca: «Nu, horka!»
A chtości šaleje: «Ćfu, horka!»
I kidaje ŭ mors prypravu,
Vyvodzić klajno pad pupam
I łupić dzicio: «Zamiest “boty”
Treba kazać – “sapohи”!»
1992
|
Dryn u ruki. Šrub u łob.
Na adboj – Čajkoŭski.
I nijakich volnych ryfmaŭ,
Bo za chrap – pa chrapie!
Chto jašče tut nie žyvy?
Hej sadzić chvasolu!
Hetaj piesieńki kuplet:
Frenčy – nie dla chvorsu!
Šycht u front! Ruš u muzej!
Razhladać Pikasu.
Na apraŭku – šeść sekundaŭ,
Piać – na charčabloki!
Kvač u zuby. Rulu ŭ pach!
Heta chvizzaradka.
Mara zaŭtrašniaha dnia:
Dzień pałitzaniatkaŭ!
I try bosych henerały
Ŭ miłavańni płačuć.
Aščaśłinaje ludztva
Hip-mazurku skača!
20.I.1993
|
rasplavałisia samotnyja paety
za danosy płaciać im mizerna
lepš piajać ab pańnie dy «pra heta»
lepiej viny žłukcić pa tavernach
dy na pannaŭ-viny treba hrošy
i tamu choć płaciać im mizerna
niby vierš udały i charošy
kierpajuć danosy pa tavernach
i tamu žyvuć paety nudna
i tamu na sercy ŭ ich paskudna
1.II.1994
|
U kaviarni try tapielcy
Jełi muzyku ź videlcaŭ,
Adčuvałi smak.
Pa čarzie achvicyjanty
Padavadi džaz i kantry,
Z šery-brendzi hlak.
I abjełisia tapielcy,
Pakidałi ŭsie videlcy,
Ikać pačałi.
Ŭ žyvatach u ich vurčała…
Tolki muzyka hučała.
Choć i za rubłi.
9.XI.1993
|
Nočču pryjdzie morda.
Usiadziecca ŭ chvatełi.
Skaža: «Dla narodu
Nie chapaje drelaŭ!»
Z mordaju zhadžusia.
Dy zdrańćvieju pobač.
Zaravu: «Marusia!
Jak ža heta, svołač,
Ty na biełym śviecie
Ad samaj kupiełi
Da raskošy cieła –
I žyvieš biaz drełi?!»
I pamre Marusia.
Kiniecca pa kramach.
Siarod ciomnaj nočy
Budzie płakać tama.
A ja tuju mordu
Pacałuju ŭ huby:
Kab nia tyja drełi,
To dałi b my duba!
23.II.1994
|
|
Śmierć šalonym akupancam!
|
Ach, jakija ž u vas štuki!
Dajcie ich vaźmu ja ŭ ruki –
Važać: o-ho-ho!
A kałi zubami ŭpicca –
Nie spatrebicca i pica –
To nektar bahoŭ!
Ach, jakija ž u vas tranty!
Śmierć susiedzkim akupantam
Ad takich hafre.
Voś adzin spaŭzaje rakam,
Voś druhi kapytam braknuŭ,
Ale, had, žare!
Ach, jakija ž u vas kłuby!..
(Kab jamu stajała dubam!)
Dajcie ŭ ruki vešč!
A jany niachaj cikajuć!
Našu movu źnievažajuć!
Uvapjuś, jak klešč!..
Ach, jakija ž u vas vočy!
Da takich kabiet achvočy
I, uch, łasy ja!
Budziem razam my badziacca
I, stralajučy, śmiajacca:
Hej, rasiejskija pajacy,
Čakaje vas Amudarja!
A moža, Syrdarja…
03.I.1994
|
|
A chto tam nia jdzie?
|
|
Nie-Kupała
|
A chto tam idzie, a chto tam idzie?
U vahromnistaj takoj hramadzie?
– Kurdy, kitajcy, małajcy,
vuzbeki, tadžyki, nanajcy,
prancuzy, madziary dy hreki,
hišpancy, žamojty, acteki,
chviny, cyhany, aŭkštoty,
japoncy, mardva, huhenoty,
brazylcy, rasiejcy, anhielcy –
našyja ŭsie adnasielcy!
A što jany niasuć na chudych plačach,
Na ŭ łapciach nahach, na ŭ kryvi rukach?
– Kłunki, ladunki, karunki,
brazhotki, karałi, darunki,
łyžki, videlcy, piarynki,
laŭry, łitaŭry, katrynki,
marki, jeny, dalary,
sejfy, kanservy, rajałi,
śvistulki, tabaku, manety,
sambrera, kabryjalety –
i kryŭda biare ich za heta!
A kamu niasuć hetu kryŭdu ŭsiu,
A kamu niasuć na pakaz svaju?
– Na chvestyval u Kany,
u Tokijo, Ryhu, Miłano,
tam, dzie dyktatar Batysta
paddanych padjeŭ usich čysta
i ŭ kašu smarkajecca ładna
ź hikaŭkaju zahadnaj!
Tudy, dzie plujucca kulturna
pany za kućcioju chaŭturnaj.
A chto heta jich nie adzin miljon,
Kryŭdu nieść naŭčyŭ, razbudziŭ jich son?
– Pošaść, ahida, trasca,
niejki śmiardziuch u kalascy,
panienka ci babcia z kasoju,
Kasmadziamjanskaja Zoja!
Durka, ačmurka, abłuda,
Hadzki tatusia juda.
Čaroŭnaja blokava Dama.
I Chare, i Kryšna, i Rama!
A čaho ž, čaho zachaciełasia jim,
Pahardžanym viek, jim ślapym, hłuchim?
– jim ślapym, hłuchim
jim ślapym hłuchim
jim…
ślapym…
hłuchim…
1993–1994
|
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Čarnavuju lubić rabotu:
Vydaje na ŭzdychi jon kvotu
I dazvoł na žyćcio vydaje.
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Cicha vyhuknie: «Mać tvaju,
rota!
Ruš kapać marmurovyja doty!»
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Abjektyŭny zahad addaje.
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Lubić chrenam namazvać šproty
I, smakujučy, pieścić hałotu:
«Ach, harotnčiki ž vy maje!»
Niechta ŭ čornych błiskučych botach,
Za markotnych duža markotny,
Vas raźłičyć na kožny čaćvierty.
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Siarod placu ślazu zmachnie.
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Napivajecca dreni da rvoty,
Nienavidzić marskija kurorty,
Na račnyja – dyk prosta pluje.
Niechta ŭ čorych błiskučych botach –
Nie zialonym, nia sinim, nia žoŭtym –
Zaŭtra čornaju vaksaju ŭpotaj
Niechta ŭ čornych błiskučych botach
Afarbuje boty tvaje!
XI.1992
|
a ja lasnu hałavoju ab kałodku
nadakučyła chadzić mnie kučaravym
lepš zakon prymu antydziaržaŭny
kab štodnia mianiałi mnie kałodku
nadakučyła chadzić mnie kučaravym
i z kabietami patencyi ździŭlacca
i šukać tajemnuju ŭ tym suviaź:
adčaho chadžu ja kučaravym?
lepš zakon prymu antydziaržaŭny
dy pajedu pa zamiežžach roznych płakać
chaj mianie tam nehry paškadujuć
bo za ich zakon antydziaržaŭny
kab štodnia mianiałi mnie kałodku
o! tady ja dyŭ by čochu-dychtu!
ja zrabiŭsia b sučym prezydentam!
vynajšaŭ hatunak novy piva!
dy štodnia kałodku nie mianiajuć…
23.III.1994
|
noč nastaje
droŭ niestaje
truna na stale
U moj drany chvatel znoŭ siadaje Vahnorius.
I źjadaje maju aŭsianuju kašu.
Płakała Saša ŭhołas –
Bo suška smaktała Sašu.
Ja ŭ jaho paprašu krychu drachmaŭ i rupij.
Choć daŭno nie smakuju salonaje ryby.
Bieź ciabie my, Vahnorius, u hłybokaje dupie.
A tamu danke šion, ačiu dy spasiba!
chočaš
zarežusia nočču
ikłami voŭčymi
Dobra być biezhałovym i leźci pad tanki.
Dobra pieśni śpiavać u šale debilnym.
Dobra być rasstralanym paśla pahulanki.
Nazaŭždy majo serca addadziena Vilni!
Tolki snoŭdaje tam biesprytulny Vahnorius.
I biaz kašy aŭsianaje žudasna płača.
Ja ž zryvaju prapity, prakurany hołas,
Bo daŭno prahłynuŭ tenisny miačyk.
nočka minajecca
truna adčyniajecca
adrubany
palcy…
Vosień, 1993
|
napuściłi vožyki tumanaŭ
dy z Kalumbii nahnałi mersedesaŭ
tolki soniejka ŭstavała ranym-rana
pačałi jany sudovyja pracesy
u rukach u vožykaŭ ułada
dy tajemnvyja švajcarskija rachunki
a tamu zasudžanyja siaduć
a tamu źbirajuć užo kłunki
i kładuć u kłunki Karła Marksa
kab zmahacca potym echvektova
z vožykami dy voś tolki baksy
maŭzeru dyktujuć svajo słova
i pajeduć vožyki ŭ tumany
na svaich tajotach-mersedesach
kab nia žyć jak vožyki pahana
nie chadzicie na sudovyja pracesy!
21.XI.1993
|
chvajna «Pravdu» čytać vorhan učorašnich chipi.
chvajna naftu Kuvejtu pradavać za dalary.
chvajna zdymacca ŭ łožku z Madonnaju ŭ kłipie.
chvajna kałi na mahile tvajoj płača hitara.
tolki pahana kałi ŭsie za sirotak haroju.
tolki pahana kałi krupnik błytajuć z čačaj.
tolki pahana kałi za taboju zašmorhvajuć štory.
i pahana ŭ biazvokim lusterku da ahidy ščaśłivaha ŭbačyć.
3.III.1994
|
Pa Miensku skačuć pacuki,
Za imi šnyrać vachłaki,
A skuranyja chłopčyki
Pjuć kańjaki ź siropčykam.
Pa łichtarach stralaje tank,
Kvitnieje rekeciorski bank,
A biełyja kaŭneryki
Jaduć vačmi Ameryku.
Pa viečarach hudzić hatel:
Bjuć hrudzi trapna, usie ŭ cel.
U ich papierki ćviordyja,
Tamu j švajcary hordyja.
Pa vułicy idzie paet,
«Žanet» ryfmuje jon z «klazet»,
Ryfmuje jon «harmoniju»
Ź «dziaržaŭnaj filarmonijaj».
Nasustrač – z ružami jana…
Paet źbialeje, by ściana,
Nia ŭ siłach schamianucca
Ad hetkaha paskudztva.
I rušyć znoŭ dalej paet,
I ŭžo prydumaje: «Klazet –
Jość madernovy pistalet,
Dzie ŭvieś syšoŭsia kłinam śviet,
Dzie toj ščaśłivy, chto bilet
Nazad nikołi nie biare…»
Pach ruž niaŭłoŭny na stale.
1992
|
voś i pryjšłi naranicu – suki
chodziać dy peckajuć dziohciem varoty
tatuiroŭku vyvodziać čyrvonym
kab za harbataju – stosam hazety
a ŭ tych hazetach partrety viałikich
i niezamiennych u šale dajarak
z vymiami dojnymi jak u harbuza
što faršavanymi zhami stralaje
i ŭžo nia treba ni «ma» tam ni «mama»
ni paśmiarotnaj adčajnaj cydułki
bo nie čytajuć važnieckija suki
navat instrukcyj da brudnych kastrulaŭ
tak što bratočki adno zastajecca
portki sadrać dy pa horadzie – hołym
hołych zdajecca jašče pavažajuć
hołym čaplajuć medałik na dupu!
23.III.1994
|
nadviačorak –
napružanaść
marnaści
30.X.1991
|
Kolki kaštuje bilet?
Stančy stryptyz,
kachanaja…
6.VIII.1992-18.IV.1994
|
450
Ju. Humieniuku
Maje pach tajamničy seksualnaja ruža.
U biazdońni hrabnicy medytuje paŭsfynks.
Z rylca p”je Arpačaj vałacuha niadužy,
Jaki jechaŭ u Miensk, a pryčuchaŭ u Minsk.
Cieła pruhkaje prahnie źniasileć u šurfie.
Pjankim šałam ahortvajuć noč ciahniki.
I markotnaja frojlan u dalokim Frankfurcie
Pałivaje alejem dla piatłic hvaździki.
A dakładniej, hvaździki.
Fetrovy kapeluš
Na bilet u var”jatniu mianiaje susied.
I z saboru Notr-Dam paźlatałi chimery.
I narešcie kupiŭ dramaturh pistalet.
11.VIII.1993
|
A ja chaču, kab vy narešcie zdradziłi.
Kab vy spaznałi, što takoje hrech.
Kab vam, sałodzieńkaj, jakaja-niebudź hadzina
Z harkavaściu padsunuła harech.
Kałi ž narešcie vy jaho raskusicie,
I skryvić vusny vašyja padman, –
Ŭ vatrutny kiełich branzalet apuścicie,
Što ad surokaŭ daravany vam…
8.VIII.1993
|
kałi ja z ranicy napjusia
i budu bić vitryny ŭ kramach
ty budzieš pieścicca ŭ paściełi
dy navučać partnera seksu
kałi ž ja vyrašu stralacca
a vas adolejuć arhazmy
tady ruka maja nia dryhnie
ŭ vakno ja vam zakinu ružu
i buduć sypacca pialostki
jakija možacie choć zžerci
ŭ mianie try kułi zastałosia
jak šandarachnie tady bomba
mazhi ŭ stol! voś heta seks!
«Pjanstvu – boj!» – skažu ja śmieła.
Ta ž – na nieba palacieła!
21.XI.1993
|
U rytmie naskim palaneza
Ja kačaŭ ciabie pa śniezie,
Całavaŭ u pup.
Ty ž u młości skavytała
I kryčała: «Mała! Mała!»
Dy badała dub.
O, jak heta eratyčna!
Elehantna, chvantastyčna!
Niepaŭtorna jak!
Z usiaje mahutnaj siły
Ŭ vucha rykaješ ty: «Miły!
Nałivaj kańjak!»
Dy daŭno pustaja plaška…
Nas čakaje kałymažka
I haračy knyr.
O, varjackaje kachańnie!
U dubrovie miłavańnie!
Siarod moru pir…
9.I.1993
|
my lacim na dzikim eraplanie
pad kryłom zahuby dy zhryzoty
a sa mnoj – aholenaja pani
eskadrylla za śpinoj seksotaŭ
i na našym dzikim eraplanie
ŭ benzabaku poŭna samahonu
i ŭpivajecca aholenaja pani
i pikuje na paletki-honi
a ŭ tych honiach žachi dy zhryzoty
na paletkach pastki dy zahuby
i šnyrajuć pačkami seksoty
i ŭ iržavyja anioły trubiać truby.
1994
|
vy kaniešnie chaciełi b kab ja raspranuŭsia
dy zusim halakom na śviniušniu uździorsia
i kab potym ja tam adčyniŭ restaracyju
i tamu chto nia ŭ smokinhu biŭ prosta ŭ skułu
chto nia ŭ smokinhu chaj sa śviniušni źlataje
i łunaje nad Mienskam ci navat Paryžam
niachaj pluchniecca ŭ brud rassypajučy pyrski
«Vita brevis – ars longa» –
raściačecca pa Sienie
(ci sienu?)
voś tamu i daremnyja vašy čakańni:
ja ŭžo raspranuŭsia a vy rahatałi
i ŭ smokinhach piorłisia ŭ maju restaracyju
i hołaha biłi mianie prosta ŭ skułu.
24.III.1994
|
Žonka pajšła… Viecier skuhołić
Skača la budy ladaščy sabaka
Šklanku «Stałičnaj» jamu nałivaju
Tolki nia pje sa mnoj navat sabaka.
Žonki zychodziać a my zastajemsia
Razam z saboju i razam ź siabrami
Razam sa šklankaj harełki «Stałičnaj»
Tolki nia pje sa mnoj navat sabaka.
Viernucca žonki a my nie paznajem
Budziem u tvar ź vietram šałym śmiajacca
Budziem hladziecca ŭ šklanku «Stałičnaj»
Tolki nia pje sa mnoj navat sabaka!
Znoŭ jany pojduć. Ranak prycichły
I na patelni źmierzła jaješnia.
Pyrśnie askołkami šklanka «Stałičnaj» –
Vypi sa mnoju, ablezły sabaka!
Tolki nia pje…
Žonka pajšła…
Muchi na škle…
Motašna, bracie.
1993
|
A vaš ciahnik prachodzić mima.
A ja, raziava, na peronie.
I pralatajuć mima zimy,
Jakich ničym ŭžo nie dahoniš.
A vy machajecie zdalok mnie,
A ja vas baču i nia baču.
Ad śniehu maje ščoki zmokłi.
A chtości kaža: «Durań, płača!..»
I ja šapču: «Kaniešnie, durań».
I vus smakču, niby cyharku.
I tolki ab adnym škaduju,
Što mnie nichto nia daść pa karku!
Za toje, što ciahnik vaš – mima!
Za toje, što ja sam – raziava!
I što sa smjecham addaŭ zimam
Mnie prynaležnaje pa pravu.
23.II.1993
|
Čakajecie… Vy znoŭ mianie čakajecie.
A mnie da vas… I spraŭ niama da vas.
Daremna mnie, by nieznarok, mirhajecie –
Toj čas minuŭsia! Sparachnieŭ toj čas.
Dy vam niaŭciam. Vy navat krychu płačacie.
Darma, charošaja!.. Toj šałaści – niama.
Sentymentalny, va ŭnison zapłaču ja.
Dy ŭsio darma.
Darma, darma, darma…
I ŭsio ž – čakajecie.
Nu što, nu što ž, čakajcie!
I sapraŭdy – šlachoŭ niama nazad.
Ale pad viečar bramku adčyniajcie,
Vychodźcie ŭ biełym ŭ čorny-čorny sad…
11.VIII.1993
|
500
V. B.
...A vy zaŭždy, vy čujecie, zaŭždy
Kazałi… Nie, ničoha nie kazałi.
Navošta ŭspaminać? Takoj biady.
Takoj biady, što chryzantemy źviałi.
Niachaj, niachaj. Zdajecca, byŭ hatel.
A mo i sapraŭdy – adno zdajecca:
Było vino… Dy nie prychodziŭ chmiel,
I nie było kudy, kudy ŭžo dziecca.
A potym… Potym – noč. Aŭtavakzał.
(Ci tak było? Ci tolki hetym mroju?)
Ja vam skazaŭ… Ničoha nie skazaŭ.
Pusty vakzał. I vočy ŭ vočy – dvoje.
1993
|
Čornaj raścisnutaj sažaju –
ranica na padušcy.
Abvałiŭsia komin na dziedavaj chacie.
30.X.1991–6.VIII.1992
|
|
Spoviedź samahubcy
|
|
Arhazm-paema (1)
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Spoviedź źniaviercy
|
|
Arhazm-paema (2)
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Spoviedź cnatłiŭca
|
|
Arhazm-paema (3)
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
Spoviedź hanarłiŭca
|
|
Arhazm-paema (4)
|
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙
|
|
|
|
|
|
Padabajecca
Nie padabajecca
|
|
|
2009–2020. Biełaruś, Miensk.
|
|
|
