У Слуцкія ўгодкі нашым блудным
сыном прысьвячаецца.
Як згусткі крыві, пурпурныя лісткі
губляе лістапад – кульгавы старац з кіем...
I зноўку устаюць у думках случчакі,
гэроі,
гэткія, як мы тут,
не такія...
Мы – Бацькаўшчыну любім шчыра ўсе.
Так прысягае з нас, прынамсі, кажны сяньня.
Хто сьніць яе
сівым аўсяньнем у расе,
хто –
крыжам з галіны над наспаю пясчанай...
Хто зноў –
крыніцаю у зрубе, што аброс
па бровы мохам цёмным,
хто – рачулкай,
дзе мые й мые косы вербалоз,
хто –
міртай на вакне ў вузенечкім завулку...
А хто –
ужо й ня сьніць...
Што ж купіш тут за сны,
хай найбалей сабе у сьвеце залатыя?
Шукаюць сыці, сыці
блудныя сыны,
айчыны пестуны, дуронікі,
і тыя...
Напяўшы цягліцы, адны і ночы й дні
палююць лусты тлустае нясьцішна,
зноў іншыя
пад ногі камяні
кідаюць – незнарок маўляў –
сябром калішнім.
Што ім Твае ніўя,
рамонкі на мяжы,
сасоньнікі,
зязюль куваньне на сьвітаньні,
што, Маці, ім Твае ці раны, ці крыжы,
калі ўсьцяж прагаю працятыя іх сяньні?
Усе
ад усяго, што ім ня тхне грашмі,
зь нясмакам шчырым лена вернуць пысы,
й Ты, Маці-Беларусь,
і Твой упойны міт –
для іх адно сівы,
даўно астыглы прысак.
Ты ж...
Ты ж усё стаіш...
выцягваеш далонь
і просіш...
белая сама з пакуты, стыду...
Ці многа зь іх Табе хай марны грош дало?
Ня стой жа, не прасі!
Вазьмі мяча ці дзіду
ды бі іх, Маці, бі і дзідай і мячом
у сэрцаў шэрае, амшэлае каменьне,
бі,
аж павісьне рук зламанае суччо
і зросяцца крывёй замлелыя калені,
аж схіліцца сьцяблом падцятым на плячук
мяккая шыя,
крык заціснуўшы удушны,
аж скруціць сьцяглы боль агідны,
а ўваччу
шасьцівым пабаччом заварушыцца вусьціш!
Была галоднай Ты...
Ці даў хто на пару
Табе кусок? Ці стан
Твой ахінуў рызманьнем?
О, Маці,
Маці,
Маці-Беларусь!
Дык бі іх,
бі за ўсё,
за ўчора і за сяньня!
За тое, што сваіх,
маўляў ваўкі руёй,
за горла ўзяўшы, йрвуць,
нязгодныя, а згодна,
за здраду бі і зман, і ёлкі супакой,
няхай за ўсіх крывёй
Ты ўся плывеш заўсёдна!
Ды...
высьлізнуўся меч зь нядужае рукі...
Закрыўшы вочы зрэбнай палатнінай.
Каторая ужо праз доўгія вякі –
сумуе Маці
й гэтая
па блудным сыне...
А над сьлязьмі яе
пурпурныя лісткі
зрывае лістапад – крывавы старац з кіем, –
і ўпарта устаюць у думках случчакі,
гэроі,
гэткія, як мы тут, не такія.
1957, Нью-Ёрк.
|
|
