Даволі зьдзекаў і прымусаў!
Даволі глуму і пакут!
Хачу быць вольным Беларусам‚
Аслабаніць свой родны кут!
Алесь Змагар
Родныя вобразы
уваход      СЂСЌРіiстрацыя
 
  Р“АЛОЎНАЯ     РђР РҐРђР†Р§РќРђРЎР¬Р¦Р¬     Р–ЫВАПІС     Р”РџРњ     Р’ЕРШЫ     Р›Р†РўРђР РђРўРЈР Рђ     Р‘ІЯГРАФІІ     Р¤РћР РЈРњ     РЎРџРђРЎР«Р›РљР†  
пошук

  
ЗАСТАВАЦЦА ІНТЭРАКТЫЎНЫМІ І НЕЗАЛЕЖНЫМІ
     інтэрв'СЋ   Юлія РќРѕРІС–Рє , Р’С–РєР° Трэнас   23.IX.2011.       

Пералічваць, чым займаецца прома-група VU, – вельмі адказны занятак. Каб асэнсаваць глабальныя мэты іхнай дзейнасці – патрэбен час. Чаго вартыя адны цытаты з прэс-рэлізаў: “Ствараць дыялог розных відаў мастацтваў і культур”; “Рэкламаваць беларускую культуру і мову на розных узроўнях крэатыўнага асяродку і ў міжнародных праектах”; “Адаптаваць новыя тэхналогіі і медыя да культурнай сферы”...

РўРѕРµ, што ўдзельнікам РїСЂРѕРјР°-РіСЂСѓРїС‹ ўдаецца рабіць СѓСЃС‘, што Р± СЏРЅС‹ РЅРµ задумалі – гэта факт, СЏРєС– пацвярджаецца наступным спісам рэалізаваных праектаў: “Францыя Сћ сэрцы Беларусі” С– “Паралелі” – франка-беларускія праекты, “Культурныя формы” С– “10-style” – Сѓ нейкай ступені феміністычныя мерапрыемствы, РґР·Рµ розныя РІС–РґС‹ мастацтваў прадстаўляла толькі жаночая палова творчага авангарду сталіцы, “Рытмы С– рыфмы” – музычна-паэтычны канцэрт, “Выявы” –  РїСЂР°РµРєС‚, СЏРєС– напрыканцы кожнага РіРѕРґР° падводзіць сваеасаблівыя творчыя вынікі шэрагу ажыццёўленых задумаў. РЈ С–С… нечакана С– нязвыкла пераплятаюцца сучасная паэзія, музыка, харэаграфія, выяўленчае мастацтва – РЅРµ толькі нацыянальныя, але С– сусветныя.

Адзін мой знаёмы сцвярджаў, што ведае, дзе ў Мінску знаходзіцца цэнтральны офіс прома-групы, а знаёмы маіх знаёмых упарта распавядаў, што не раз бачыў рэкламу з лагатыпам VU на нямецкіх ды французскіх тэлеканалах. Я не стаў іх пераконваць па адной прычыне – яны б не паверылі, што ў склад прома-групы VU уваходзяць дзве сціплыя маладыя дзяўчыны з вытанчанымі манерамі, якія сваім крэда вызначылі наступнае: “Займацца стварэннем культурных некамерцыйных праектаў з мэтай заставацца інтэрактыўнымі і незалежнымі ад любога аб’яднання альбо арганізацыі…”

Перакладчыца з французскай і паэтэса Юлія Новік разам са сваёй сяброўкай і калегай Вікай Трэнас, рэдактарам аддзела паэзіі часопіса “Маладосць”, займаюцца сваёй нялёгкай справай не з карыслівых памкненняў. Дакладней нават сказаць, іхная дзейнасць – чыстай вады альтруізм, які грунтуецца на дастойным узроўні асабістай культуры, іх мысленні сучасных мастакоў, высокім разуменні беларускай культуры ў кантэксце сусветнай.

Калі ўзнікла ідэя зрабіць інтэрв’ю і былі падрыхтаваны першыя пытанні, толькі тады стала зразумела ў пэўнай меры, што мець справы з прома-групай “VU” – сапраўды адказны занятак. Вялікая колькасць SMS-паведамленняў, электронных лістоў, тэлефонных званкоў – для адказаў былі актыўна задзейнічаны ўсе магчымыя віды сучасных камунікацыйных каналаў.


Віка Трэнас і Юлія Новік. Фота Артура Прупаса


– Шаноўныя спадарыні, што за таямнічыя літары “V” I “U” у назве прома-групы? Як нарадзілася ваша назва?


Юлія РќРѕРІС–Рє: – VU Р· французскай РјРѕРІС‹ перакладаецца СЏРє “нешта ўбачанае”, але ўтрымлівае таксама першыя літары нашых імёнаў – Р’С–РєР° С– Юля. Назва ўзнікла спантанна падчас абмеркаванняў С– падрыхтоўкі РґР° “Выяваў-2009”. Дадатковае вызначэнне “прома-група” было прапанаванае кімсьці Р· нашых СЃСЏР±СЂРѕСћ трошкі пазней, Р° РјС‹ падхапілі СЏРіРѕ С– дадалі РґР° Р’Р®. Пазіцыяніруючы СЃСЏР±Рµ СЏРє РїСЂРѕРјР°-РіСЂСѓРїСѓ (рэклама беларускай літаратуры С– сінтэзу розных відаў мастацтва, калі можна так сказаць), абіраючы РїСЌСћРЅСѓСЋ назву, РјС‹ вырашылі абазначыць СЃРІРѕР№ уласны кірунак развіцця, стварыць так званы “брэнд”, таму што праекты штогадовыя, Сѓ кожнага свая мэта С– канцэпцыя, СЏРЅС‹ распрацоўваюцца серыямі С– становяцца традыцыяй.  


Р’С–РєР° Трэнас: – Назва гэтая была прыдумана Сћ аўтобусе РїР° дарозе РЅР° рэпетыцыю перад “Выявамі-2009”. Рђ сама С–РґСЌСЏ аб’яднацца ўзнікла Сћ лістападзе 2008-РіР° РЅР° мерапрыемстве “Паэтычны дзявочнік”. Пазней гэтая тэма атрымала працяг СЏРє праект “Культурныя формы”, Р° яшчэ праз РіРѕРґ рэалізавалася Сћ забаўляльна-інтэрактыўным шоу “Дзесятка-style”. РЈСЃРµ гэтыя вечарыны яднае тое, што РЅР° сцэне выступаюць толькі дзяўчаты (паэткі, музыкі, танцоркі), Р° Сћ залі сядзяць толькі хлопцы. Цалкам натуральна, Р±Рѕ дзявочыя праекты найбольш прывабныя для моцнай паловы чалавецтва.  


– Ці не маглі б вы распавесці пра якую-небудзь з апошніх падзей?


Юлія РќРѕРІС–Рє: – Адкрыццё мастацкай выставы “Вяртанне РґР° рамантызму” адбылося Сћ галерэі “Панарама” Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі 31 сакавіка 2011 РіРѕРґР°. Куратар С– аўтар праекта – мастацтвазнаўца Яўген Шунейка, СЏРєС– выступаў яшчэ РЅР° адкрыцці “Паралеляў” (нашага папярэдняга мерапрыемства) С– сам “выношваў” С–РґСЌСЋ франка-беларускіх праектаў, толькі Сћ мастацтве. Каля 50 работ Сѓ самых розных жанрах ад 16 мастакоў (нават аб’яднаных Сѓ РјС–РЅС–-РіСЂСѓРїС‹, напрыклад, студэнты Акадэміі мастацтваў) працавалі РЅР° С–РґСЌСЋ перастварэння французскіх сюжэтаў беларускімі аўтарамі, узаеманатхнення С– адкрыцця новых вобразаў, якая поўнасцю адпавядала агульнай мэце франка-беларускіх творчых сустрэч. Дарэчы, такія праекты могуць мець самую СЂРѕР·РЅСѓСЋ форму (літаратурна-музычная вечарына, фотавыстава, мастацкая выстава, перформанс), але павінны быць максімальна цікавымі С– адкрытымі для гледачоў С– ўдзельнікаў.  


– Як з’явілася ідэя серыі франка-беларускіх праектаў?


Юлія РќРѕРІС–Рє: – Натуральна, працуючы Р· французскай мовай, ведаючы РїСЂР° СЏРµ неабмежаваныя магчымасці Сћ плане выразнасці, перадачы вобразаў, мілагучнасці, захацелася спалучыць нашы РјРѕРІС‹ С– культуры, Р° таксама зацікавіць беларускай мовай саміх французаў. Першая вечарына “Францыя Сћ сэрцы Беларусі” (http://julienovik.unblog.fr/2009/03/18/1079/) адбылася Сћ Доме Дружбы 16 сакавіка 2009 РіРѕРґР° РїСЂС‹ падтрымцы Пасольства Францыі Сћ Беларусі С– ўвайшла Сћ праграму франкафаніі – міжнароднага свята тых, хто гаворыць РїР°-французску. РЈ нас шмат студэнтаў С– творчых людзей, СЏРєС–СЏ захапляюцца французскай мовай, ёсць перакладчыкі, СЏРєС–СЏ выдатна перадаюць РїР°-беларуску класікаў С– сучасных французскіх аўтараў, выдаўцы, дзякуючы СЏРєС–Рј з’яўляюцца нават РґР·РІСЋС…- С– трохмоўныя РєРЅС–РіС– (РЅР° жаль, зараз такія серыі спыніліся).  РђР»Рµ ёсць С– маладыя беларускамоўныя паэты, Р· творамі СЏРєС–С… маглі Р± пазнаёміцца, напрыклад, С– Сћ Францыі. Рђ яшчэ – вялікая беларуская культурная спадчына, тыя Р¶ народныя песні, напрыклад, Купалінка, СЏРєСѓСЋ СЏ паспрабавала перадаць РїР°-французску. Дарэчы, мае СЃРїСЂРѕР±С‹ перакладаў беларускіх паэтаў С– песень РЅР° французскую РјРѕРІСѓ былі агучаныя франкамоўнымі студэнтамі Р· асацыяцыі Demain le printemps (супольна Р· беларускай асацыяцыяй РњРћРћ Театро), СЏРєС–СЏ навучаюцца Сћ нас тэатральнаму майстэрству.

Другая франка-беларуская вечарына атрымалася фатаграфічнай – чорна-белая фотавыстава “Паралелі” (http://julienovik.unblog.fr/2010/09/01/413/)  Р°РґРєСЂС‹Р»Р°СЃСЏ Сћ галерэі “Панарама”, РЅР° 22-С–Рј паверсе Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі 16 верасня 2010 РіРѕРґР°. Французскі фатограф С– журналіст Цьеры Клеш Р· геаметрыяй адносін паміж чалавекам С– будынкам дзелавога квартала Дэфанс, Парыж, беларускія фотамастакі Вольга Лойка (РњС–РЅСЃРє С– іншыя гарады) С– Віктар Байкоўскі (Брэст) СЃР° сваім успрыняццем гарадскога жыхара С– СЏРіРѕ ўнутранага свету – аўтары выстаўленых фотаработ. Адкрыццё ўнесла свае двухмоўныя С– медыйныя элементы – п’еса французскага аўтара Сћ перакладзе РЅР° беларускую РјРѕРІСѓ (тэатральны РґСѓСЌС‚ Сігаль), выступы творцаў, неабыякавых РґР° франка-беларускіх сувязей, онлайн-канферэнцыя Р· Цьеры Клешам, СЏРєРѕРјСѓ гледачы задавалі свае пытанні… Задача Р·РЅРѕСћ была Сћ тым, каб максімальна наблізіць РґР·РІРµ РјРѕРІС‹ С– культуры, знайсці падабенства С– разам Р· тым падкрэсліць унікальнасць С– цікавасць краін С– моваў. Фотаздымкі можна паглядзець тут: http://gallery.art-s.by/paraleli/.


Юлія і Віка на адкрыцці выставы “Вяртанне да рамантызму”. Фота Івана Світы


– Што наконт “Выяваў”?


Віка Трэнас: – Літаратурна-мастацкі праект “Выявы”, запачаткаваны ў 2008 годзе, задумваўся як прастора спалучэння і ўзаемадзеяння розных відаў мастацтва: літаратуры і музыкі, перфомансу, танца, фатаграфіі, дызайну і жывапісу, дакументальнага і мастацкага відэа. Удзельнікі «Выяваў» – творцы новай фармацыі, людзі нестандартнага мыслення. Яны гатовыя да смелых эстэтычных штукарстваў, яны здатныя даказаць актуальнасць найноўшай беларускай літаратуры і яе перспектыўнасць. Многія ўдзельнікі праекта практыкуюць сінтэз розных відаў творчай дзейнасці, што з’яўляецца на цяперашні момант найбольш жыццяздольнай стратэгіяй развіцця ва ўмовах агульнаеўрапейскай стомленасці культурай. У падрыхтоўцы і правядзенні “Выяваў” за ўвесь час паўдзельнічалі не меней за 50 творцаў – як пачаткоўцы (“Дэбют “Выяваў” Ірына Агеева), так і прафесіяналы – спецыяльныя госці Алесь Камоцкі, Уладзімер Арлоў, Андрэй Хадановіч... Адбылося і міжнароднае супрацоўніцтва: Аляксей Раўскі (мастак-жывапісец, Францыя), Джонатан Дрыскал (рэжысёр, фільм пра беларускі рыцарскі рух, Канада). Адмыслова да “Выяваў” мы падрыхтавалі і мультымедыйныя падарункі ўсім гледачам: дыск “Анталогія найноўшай беларускай літаратуры” (2008), электронная кніга беларускіх коміксаў “Блакітны Свін і яму падобныя” (2009).


Прома-група “VU” з Андрэем Хадановічам і Уладзімерам Арловым

у час падрыхтоўкі “Выяваў-2009”. Фота Івана Світы


– Што натхніла вас на выставы коміксаў і выпуск кнігі?


Юлія РќРѕРІС–Рє: – РљРѕРјС–РєСЃС‹ – жанр, вельмі распаўсюджаны С– папулярны Сћ Еўропе, французскія РєРѕРјС–РєСЃС‹ вядомыя СћСЃС–Рј, хто цікавіцца французскай мовай. Каб перадаць гэтую тэндэнцыю РЅР° беларускай глебе, РјРЅРµ падалося цікавым паспрабаваць распрацаваць беларускі вобраз Сѓ форме коміксаў. РЇРЅС‹ былі выкананыя маладымі мастакамі С– дызайнерамі (Васіль Паўлініч, Алёна Беланожка, Данііл Жугжда, Даша Бельская, Іна Панамарчук), некаторыя Р· СЏРєС–С… упершыню працавалі Р· такой формай, Р° іншыя – займаюцца гэтым ужо даўно. Вобраз Блакітнага РЎРІС–РЅР°, сімвалу суполкі Літаратурнае прадмесце, даволі неардынарны С– мае СЃРІРѕР№ характар, таму РјРѕРі Р±С‹ стаць асновай для сапраўднай серыі коміксаў. Нашыя РєРѕРјС–РєСЃС‹ былі выстаўленыя Сћ французскім С– беларускім варыянце РЅР° вечарыне “Францыя Сћ сэрцы Беларусі”, Р° пасля, Сѓ абноўленым выглядзе, фігуравалі РЅР° дзявочніку “Культурныя формы”. РЈ выглядзе самаробнай электроннай кніжкі РєРѕРјС–РєСЃС‹ сталі падарункам наведвальнікам С– ўдзельнікам “Выяваў-2009”, карыстальнікам інтэрнэту СЏРЅС‹ даступныя Сћ віртуальнай галерэі Паэтычнага тэатра РђСЂС‚.РЎ http://gallery.art-s.by/svin/.  


– Раскажыце пра тых, хто дапамагаў вам у ажыццяўленні праектаў (аднадумцы, калегі, дзелавыя партнёры)?


Юлія РќРѕРІС–Рє: – Адказаць РЅР° гэтае пытанне цяжка, Р±Рѕ Сћ кожным праекце былі свае людзі, СЏРєС–СЏ адгукнуліся С– падтрымалі. Каля самых вытокаў РїСЂРѕРјР°-РіСЂСѓРїС‹ была дызайнерка Даша Бельская, якая С– зараз дапамагае Сћ стварэнні афіш мерапрыемстваў. Франка-беларуская серыя праектаў афіцыйна праходзіла праз аддзел культуры Пасольства Францыі Сћ Рэспубліцы Беларусь, асабістая падзяка СћСЃС–Рј, хто далучаўся С– прадстаўляў нашыя праекты (афіцыйныя арганізатары фотавыставы “Паралелі” – Нацыянальная бібліятэка Беларусі С– Пасольства Францыі Сћ Беларусі). Нашыя СЃСЏР±СЂС‹ – дызайн-студыя Pix.by С– фоталабараторыя Фотамакс дапамагалі Сћ раздрукоўцы паліграфічнай прадукцыі С– фотаздымкаў. Уключанасць С– энтузіязм удзельнікаў таксама маюць вялікае значэнне для поспеху праекта. РњС‹ былі вельмі радыя адчуць падтрымку, напрыклад, ад Яўгена Шунейкі, СЏРєС– знайшоў Сѓ нашых праектах магчымасць распрацаваць сваю даўнюю С–РґСЌСЋ С– Сћ выніку стварыў уласны праект, РЅР° працяг СЏРєРѕРіР° РјС‹ спадзяёмся. РђСЃРѕР±РЅР° варта адзначыць нашага фатограграфа Івана Світу, СЏРєС– падрыхтаваў цудоўныя фотарэпартажы Р· большай часткі нашых імпрэзаў, Р° РЅР° “Выявы-2009” разам Р· Нінай Гронскай зрабіў адмысловую фотасесію Р· удзелам вядомых пісьменнікаў. Р— інтэрнэт-рэсурсаў адзначу сайт Родныя вобразы (www.rv-blr.com ), СЏРєС– РґСЂСѓРєСѓРµ нашыя матэрыялы (інтэрв’ю, фотарэпартажы, артыкулы), Р° таксама крэатыўны інтэрнэт-праект Мінчанка.бай (www.minchanka.by ), РґР·Рµ таксама распаўсюджваецца наша інфармацыя (інтэрв’ю Р· удзельнікамі імпрэзаў (http://minchanka.by/minchanki/olgaloyko.html ), Сѓ тым ліку Р· намі самімі (http://minchanka.by/minchanki/vu.html ), РїСЂСЌСЃ-рэлізы С– Рі.Рґ.), Р° кіраўнік праекта дызайнер Алена Мельнік нават стварыла дыпломы для ўдзельніц дзявочніка “Дзесятка-style”.  


Віка Трэнас: – Хочацца выказаць словы падзякі журналісту і паэтцы Алесі Кузьміновай, арганізатару відэаздымак і тэлевізійных праграм па матывах нашых праектаў. Таксама – цудоўным дзяўчатам Ірыне Маркоўскай і Людміле Кавалёнак, Ганне Федарук і Ірыне Агеевай. Шчыры дзякуй гаспадарам пляцовак, якія нас прымалі, – бібліятэкі Цёткі, Тэатра рускага раманса, Музея Купалы. І, канечне, усім нашым наведнікам. Абяцаем вас не расчараваць і надалей. Заўважце нас – і Вас заўважаць!


– ВЮ – некамерцыйная суполка. Якія мэты яна пераследуе? Чаго вы чакаеце ад вашай дзейнасці?


Юлія Новік: – Мэты – прывіць цікавасць да культурных праектаў у гледачоў самага рознага ўзросту і з рознымі захапленнямі; аб’яднасць аднадумцаў; прадставіць магчымасць выступіць таленавітым цікавым творцам, асабліва тым, хто сам не займаецца “рэкламаваннем сябе”, але гэтага варты; навучыцца знаходзіць агульнае ў розных жанрах і відах творчай дзейнасці; навучыцца арганізоўваць сябе і культурную прастору ў межах аднаго праекта ці серыі…. Дакладней, у такім пералічэнні ў мяне мэты пераплятаюцца з задачамі і спосабамі рэалізацыі, але, мяркую, ідэя будзе зразумелай чытачам :). Шмат чаму мы ўжо навучыліся цягам гэтых гадоў падрыхтоўкі: планаванне, пошук і распрацоўка ідэі, цікавае афармленне і падача матэрыялаў, праца з людзьмі, асабліва творчымі, пэўныя тэхнічныя і маркетынгавыя навыкі… Гэта не тэорыя, а самая сапраўдная практыка, якая патрабуе шмат сілаў, часу і цярпення, але вынікі якой будуць карысныя, спадзяюся, нам усім і праз… дзесяткі гадоў.


Аўтар інтэрв’ю разам з Юліяй і Вікай на фотавыставе “Паралелі”. Фота з асабістага архіву Юліі Новік


– Які ваш наступны праект?


Р’С–РєР° Трэнас: – Паэтычны канцэрт “МУЗЫКАСЛОВЫ”, прысвечаны Міжнароднаму РґРЅСЋ музыкі. Імпрэза з’яўляецца працягам штогадовага праекта РЅР° сумежжы сучаснай музычнай С– вершаванай творчасці. Першае мерапрыемства, “Рытмы С– рыфмы”, праводзілася 20 мая 2010. “МУЗЫКАСЛОВЫ” маюць РЅР° мэце прадэманстраваць найноўшыя паэтычныя С– музычныя практыкі, Р° таксама ўзаемаўплывы розных відаў мастацтва. Напрыклад, паэзія пашырае свае магчымасці дзякуючы адмысловаму артыстычнаму выкананню аўтара (Р· элементамі перфомансу, слэму). Музыка ўзбагачаецца новымі разнастайнымі кірункамі С– спосабамі гукаатрымання. 1 кастрычніка Сћ 18.00 запрашаем СѓСЃС–С… Сѓ Музей Купалы.  

  


Гутарыў Юры НЕСЦЯРЭНКА

© сайт “Родныя вобразы”.

інтэрв'юер Юры Несьцярэнка

Дадаў PL 23.09.2011