|
|
[12. КАЧАН]
– Яфрэйтар [немец] у вёсцы. Дастае пачак махоркі. Харошы дзед. Быў у тую [вайну] – у палоне. Даў.
– Серафімка пячэ хлеб. Страх. Сьпякла. Прылегла. Недзе: бах-бах! <…> ля дарогі. (У бульбянішчы.) Заснула. <…>
Назаўтра [Серафімка] бяжыць парасьнікамі. І паранены Качан. <…> Паўзе. Паранены ў ногі. <…> Папрасіўся: ратуй, дам золата. <…> Прыбягае ў зямлянку. З немцам прыносяць Качана. <…> (У таго сала.) Дацягнула да траншэі, пакінула. Прыцягнула з немцам. Немец яе памочнік. <…> Але адкуль золата?
Качан. Бацьку яго раскулачылі ў 37[-м]. Немцы яго зрабілі паліцаем. Але ён уцёк. Куды толькі?
«Як жыць чэснаму чалавеку? Я нікому не хачу служыць. Я сам па сабе».
– Лічыць, бяда пачалася з зямлі. Праклятай зямлі, якую далі ім на 6 едакоў па 2 дзесяціны ў 21 г. Бацька ўлёг [у працу] і стаў кулаком.
– Немцы далі павязку, бельгійскую вінтоўку. Што рабіць? Перш страляць яўрэяў. Ён кінуў вінтоўку ў сажалку, павязку павесіў на плот і пайшоў у поле.
Але тыдзень паходзіць з павязкай.
– Ноччу паліцаі падстрэлілі, і ён поўз. Серафімка бегла, пачула. Пайшла з немцам, прыцягнулі.
– Качан – паліцай, якога нехта падстрэліў. Ён антысеміт і сволач. <…>
−У зямлянцы. Допыт Качана. Блытаны чалавек. Хадзіць ня можа, але рана ня надта – у зад: скруціла нагу.
<…> Пакуль хворыя і нямоглыя, як дзеці: паслухмяныя.
А затым стычкі:
Камандзір – Дземідовіч
Нохем – немец
Усе супраць Качана. <…>
|
|
